Се множат извештаи за пациенти кои се фактички излекувани од коронавирус, но не се целосно здрави. Студија од Италија потврдува дека често различни симптоми се присутни со недели потоа.
Реклама
Акутната инфекција одамна е помината, но остануваат тегоби како истоштеност, отежнато дишење или губење на чувството за мирис – за луѓето кои преживеале заболување од Ковид, не значи автоматски дека се ослободиле и од маките поврзани со болеста.
Има зачудувачки примери, како оној на 30-годишен претходно сосема здрав млад човек, Симон, кај кого по прележаната инфекција со коронавирус и при најмали движења срцето започнува да работи забрзано. Тој веќе не може да работи, се преселил повторно кај своите родители, зашто сам не може да се пробива низ секојдневието.
Колку често остануваат здравствени тегоби по заболувањето од Ковид-19? И кои се симптомите? Италијанските лекари испитале 140 луѓе, кои поради коронавирус морале да бидат лекувани во болница. Во просек тие биле стари 56 години, најголем дел од нив за време на болничкиот престој имале запаление на белите дробови, 12 проценти биле на лекарски третман во интензивно одделение.
Лекарите ги анкетирале овие пациенти во просек 60 дена по појавата на први симптоми на коронавирус, а во моментот на испрашувањето веќе 30 дена биле надвор од болница, без температура и други знаци на акутна инфекција. Во студијата, која е објавена во стручниот магазин „Jama", стои дека само 13 проценти од анкетирани пациенти немале никакви проблеми. Една третина се пожалиле на еден или два симптоми, а преку половината на најмалку три тегоби.
Витамин Ц: Добар за имунитет и за сузбивање на инфекции
Токму во време на Ковид-19 е особено важно да се има функционален имунолошки систем. На телото затоа му се потребни доволно микронутриенти, на пример витамин Ц. А него го има во овошјето и зеленчукот.
Фотографија: picture-alliance/Zoonar/D. Freigner
Јади ме!
Најголем дел од животните - цицачи можат да го синтетизираат витаминот Ц, значи сами да го произведуваат. Но, не и луѓето. Ние мораме да го земаме преку храната. Витаминот Ц го има во киви, портокали и грејпфрут, но и во зеленчук како прокељ, брокула и пиперка. За жал, тој е чувствителен на температура, затоа, внимавајте при готвењето!
Фотографија: picture-alliance/Zoonar/S. Schnepf
Помалку мистерија, повеќе биохемија
Витаминот Ц не е важен само за старите луѓе, болните и вегетаријанците. Неговите биохемиски функции во секое тело се исти и подеднакво важни. Витаминот Ц спаѓа во микронутриенти, кои на организмот не му даваат енергија, но сепак се есенцијални за неговите основни функции. Во нив се вбројуваат метаболизмот и нашиот одбранбен систем.
Фотографија: picture-alliance/dpa/F. Gabbert
Радикален ловец на слободни радикали
Како антиоксидант, витаминот Ц ги редуцира штетите кои ги предизвикуваат т.н. слободни радикали, штетни молекули кои ја нарушуваат структурата на здравите ткива во организмот. Овие радикали настануваат при нормалните процеси на метаболизам. Но штетни материи, како на пример цигарите, водат до оксидативен стрес и зголемено настанување на слободни радикали, па се зголемува и потребата од витамин Ц
Фотографија: picture-alliance/dpa/W. Rothermel
Јагоди за ензимски активности
Витаминот Ц од овие јагоди во човечкото тело не се користи само за заштита од слободни радикали, туку тој е важен т.н. кофактор при цела редица ензимски активности, како на пример синтеза на протеинот колаген. Колагенот е дел од тетивите, коските, рскавицата и кожата. Бавно и лошо заздравување на некоја рана од оваа причина може да е знак за недостиг на витамин Ц во организмот.
Фотографија: picture-alliance/dpa/F. Rumpenhorst
Противнапад со помош на грејпфрут
На телото му е потребен витамин Ц за да може да се одбрани од инфекции. Витаминот Ц не само што е задолжен за заштита на клетките, туку во случај на инфекција преминува и во напад. Тој стимулира преместување на имунолошките клетки, т.н. неутрофили на местото на инфекција, ја поттикнува фагоцитозата - разградување и отстранување на штетните материи и убивање на вирусите.
Поголем недостиг од витамин Ц може да доведе до скорбут. Забавено заздравување на рани, модрици, опаѓање на косата, крварење на непцата и губење на забите, како и болки во зглобовите се симптоми на оваа потенцијално смртна болест. За заштита се доволни веќе 10 милиграми витамин Ц дневно. Доволно витамин Ц во телото значи и помал ризик од висок крвен притисок, срцеви заболувања и мозочни удари.
Фотографија: picture-alliance/dpa/B. Pedersen
Колку е доволно?
Според Централата за заштита на потрошувачите, препорачана дневна доза на витамин Ц за мажите е околу 110 милиграми, за жените - 95. Научниците од Државниот универзитет Орегон пак на сите возрасни им препорачуваат 400 мг витамин Ц дневно. Тврдат, тој е безопасен и ако се „предозирате“, ќе се исфрли преку урината. Нема разлика дали го внесувате преку храната или таблети, велат експертите.
Фотографија: picture-alliance/dpa/R. Guenther
7 фотографии1 | 7
Околу 53% од пациентите страдале од исцрпеност, 43% изјавиле дека имаат проблеми со дишење, 27% страдале од болки во зглобовите, а 22% од болки во градниот кош. Околу 15% од пациентите се жалеле на постојана кашлица и загуба на чувството за мирис.
Не е чудо што со оглед на ваквите трајни симптоми, 44% изјавиле дека квалитетот на нивниот живот по болеста се влошил.
Лекарскиот тим предводен од Анџело Карфи од Униклиниката Џемели во Рим забележува дека доцните последици можат да се јавуваат и по запаленија на белите дробови кои не се предизвикани од Ковид-19.
Лекарите сметаат дека вирусните инфекции во одделни случаи можат да предизвикаат т.н. синдром на хронична истоштеност, каде погрешно насочениот имунолошки одговор на организмот води до постојана исцрпеност, континуирани болки, проблеми со концентрацијата и други тегоби. Можно е оваа болест да се појави и како компликација по инфекција со Сарс-КоВ- инфекција.