Покрај драматичниот пад на поддршката за членство на Хрватска во Европската унија последните истражувања на јавното мислење покажуваат дека дури 80 насто од граѓаните на Хрватска не ја прифаќаат оценката дека поранешниот претседател Фрањо Туѓман бил на чело на здружениот злосторнички потфат чија цел била протерување на хрватските Срби. По зовривањето на страстите во Хрватска се поставува и прашањето можат ли хашките пресуди да ја запрат нормализацијата на односите во регионот.

Високите казни за генералите Анте Готовина и Младен Маркач се главна причина за тоа што хашкиот процес не доведе до соочување на хрватските граѓани со злосторствата кои навистина се случиле за време и по операцијата „Бура“, туку до нивно целосно негирање, смета професорот по филозофија на политиката Жарко Пуховски. Според него целиот концепт за судење на воените злосторства со тоа доживеа неуспех.

Сега следува награда?

Политичкиот аналитичар, Вишеслав Раос верува дека расположението на хрватските граѓани до евентуалниот референдум за пристапот кон ЕУ ќе се промени во однос на актуелните поразителни анкети, особено ако им се објасни дека Хрватска како постојана членка на ЕУ би била значително посилна, така што полесно меѓу другото ќе докажува и поединечни правни прашања: на пример анулирањето на историската неправда од Хаг, како што некои политичари во земјата ја нарекоа пресудата за генералите Готовина и Маркач.

Но, други политичари и аналитичари во земјата ја повикаа ЕУ да и помогне на Хрватска, која како што рече претседателот на опозициската Социјалдемократска партија Зоран Милановиќ неоправдано долго чека на членство. Некои медиуми шпекулираат дека Хрватска веќе во јуни би можела да добие датум за завршување на преговорите како своевидна компензација за хашката пресуда, но и за замолчување на радикалната десница во земјата.

„Повторно се манипулира“

Коментаторот Давор Бутковиќ се надева дека секој разумен политичар во сериозните европски држави не сака со Хрватска повторно да завладеат националистичките политички тенденции, кои потоа би му се спротиставиле на доминантниот национализам во Србија, додека меѓу националистичка Хрватска и радикално националистичка Србија би се нашла Босна и Херцеговина во процес на распаѓање.

Како одговор на ваквата ситуација на зовриени емоции, професорот по компаративна политика Дамир Грубиша сугерира внимателно и трезвено читање на пресудата...

„А не да се користи и да се манипулира со таа пресуда за да се создадат одредени емотивни хипертензии, кои во крајна линија можат да го оштетат и да го влошат имиџот на Хрватска во светот“.

Автор: Гордана Симоновиќ/ Симе Недевски

Редактор: Горан Чутаноски