Случајот Ериксен може дури и да разбуди сили кај Данците
Тобијас Оелмајер
15 јуни 2021
Пет дена по драмата околу Кристијан Ериксен, Данска ќе игра против Белгија на ЕУРО 2020. Добро беше што им беше оставено на играчите да одлучат дали ќе го продолжат мечот, вели спортскиот психолог Лотар Линц за ДВ.
Реклама
ДВ: Минатата сабота, данскиот репрезентативец Кристијан Ериксен колабираше на теренот по срцевиот инфаркт на мечот на ЕУРО 2020 против Финска. Тој беше успешно реанимиран уште на самиот терен. По натпреварот имаше жестока полемика околу тоа дали беше правилно да продолжи натпреварот - и поради тоа што УЕФА им ја препушти одлуката за тоа на играчите. Алтернативата ќе беше продолжување на мечот следниот ден. Дали сметате дека во таква шокантна ситуација фудбалерите се дури и способни да донесат рационална и правилна одлука?
Лотар Линц: Добро прашање е колку е рационална одлуката. Но, зад ова стои тезата дека тоа безусловно мора да е рационална одлука. И ова може да се доведе во прашање. Имам почит кон тоа дека се почитува автономијата на луѓето и се вели: дури и ако тоа можеби ме иритира како набљудувач, тие сепак се компетентни да донесат правилна одлука за себе. Во ретроспектива, се разбира, можете да прашате колку луѓето се задоволни од тоа. Но, во тој момент тоа беше секако многу одржлива опција.
Дали мислите дека играчите ќе беа психолошки во можност да го одиграат мечот, доколку тој продолжеше следниот ден, само 20 часа по настанот?
Ова е тешко да се процени, бидејќи приказната заврши позитивно. Би било потешко ако состојбата на Ериксен станеше критична, ако тој се бореше со смртта или дури и починеше. Тогаш сето ќе добиеше сосема друга динамика. Тогаш се влегува во вонредна состојба што може да оди и во двете насоки. Јас знам за случаи кога во слични ситуации настанало расположение во стилот: „Сега повеќе од кога било! Играме за овој играч!“. Сепак, може да настапи и состојба на шок под која неиграње е можно.
Во конкретниот случај, можам да замислам дека тоа ќе беше можно еден ден подоцна. Се разбира, голема е опасноста дека тоа ќе чинеше неколку проценти од способностите на играчите, бидејќи нивната концентрација можеби немаше да биде максимална. Тоа секако, секогаш е прашање и на интерпретација.
Многу простор за интерпретации
Данците в четврток ќе играат против Белгија. Како спортско-психолошки да се подготви тимот за ова?
Важно е да има просторија каде што може да се обработи доживеаното. Во тимските спортови ова значи да се понуди и заедничка просторија, како и личен простор. Тоа не значи да ги присилувате луѓето да зборуваат за тоа или да го обработуваат. Важно е да дадете понуда. Ова може да биде спортски психолог или друга доверлива личност. Понекогаш имаме претстава каква би требало да биде реакцијата на таквата ситуација. Во реалноста, сепак, реакциите се различни. Од елементарно значење е да му се дозволи секому да се справи со таквата ситуација на свој начин.
Има ли спортско-психолошки трикови за тоа како да се влијае врз играчите - на пример, да се потенцира позитивното во ситуацијата: Добро е што се случи на теренот, а не кога е сам во бањата наутро?
Јас тоа не би го нарекол трик. Станува збор за тоа, заеднички да се дојде до една гледна точка и, како и секогаш во животот, да се направи обид за повторно заземање позитивен став. Тука воопшто не мора да се прават трикови. Отсекогаш постои тој потенцијал во тимот да се обиде да дејствува заеднички за овој играч во вакви проблематични ситуации. Ова понекогаш може дури и да ги разбуди силите во тимот кои привремено ги поттикнуваат перформансите. Но, јас никогаш не би го ставил тоа во преден план.
Во прв ред, треба да се понуди основна грижа. Се обидувам да им помогнам на луѓето за да можат добро да ја процесираат целата работа. И за многу луѓе може да биде од помош кога тоа ќе се случи во заедницата. Го знаеме тоа од смртта на славни личност, кога растажените луѓе се собираат на јавни места за да полагаат цвеќе.
Од гледна точка на спортската прихологија, овој немил настан во саботата, значи не мора да има трајни негативни ефекти врз перформансите на Данците на ЕУРО 2020?
Може, но не мора. Нема генерален одговор на ова. Многу зависи од тоа како се постапува сега. Одговорите ќе ги добиеме најрано на натпреварот против Белгијците, можеби дури ни тогаш, зашто секогаш останува многу простор за интерпретации. Данците го загубија мечот против Финска, па затоа тие и од спортски аспект се во посебна ситуација. Како би можел како набљудувач да го одвојам ова од специјалната ситуација со Ериксен?
Лотар Линц работи како спортски психолог во натпреварувачки спортови од 1997 година. Тој е на чело на одделот за менторство на тренери на академијата за тренери во Келн, каде ги придружува националните селектори во нивната работа. Како психолошки советник на разни национални тимови, тој исто така беше присутен на три Олимписки игри.
Стадионите на ЕУРО 2021
За првпат во историјата на Европските фудбалски првенства, турнирот ќе се одржи во 11 градови домаќини во 11 различни земји. Еве пригоден водич за стадионите кои ќе бидат домаќини на натпреварите ова лето.
Фотографија: picture-alliance/dpa
Лондон - Стадион Вембли
Финале во Лондон! Со 90.000 места, обновениот стадион во Вембли ќе биде најголемата арена на Еуро 2021. Дури и ако го нема историскиот сјај на „Стариот Вембли“, неговата замена исто така е импозантна. Покрај три натпревари од групите и еден осминафинален натпревар, тука ќе се одиграат и полуфиналните мечеви, како и финалето.
Фотографија: Getty Images/M. Hewitt
Минхен - Алијанц Арена
Алијанц Арената е гордост и радост на Бајерн Минхен. Изграден како чисто фудбалски стадион со капацитет од 67.812 места, тој ги исполнува највисоките стандарди на УЕФА. Вреди да се види осветлената надворешна обвивка на стадионот. За време на првенството, Минхен на ЕУРО 2021 ќе биде домаќин на трите натпревари на германската репрезентација во групата, плус на едно четвртфинале.
Фотографија: picture-alliance/dpa
Рим - Олимписки стадион
Олимпискиот стадион во Рим има 72.700 седишта, но има потреба од реновирање. На овој стадион се одржаа Светското првенство во атлетика во 1987 година, како и фудбалскиот Мундијал во 1990 година. Ова беше место на успесите на германската фудбалска репрезентација на ЕП во 1980 и на СП во 1990. Три натпревари од групната фаза и едно четвртфинале на ЕУРО 2021 ќе се играат во Рим.
Фотографија: Bongarts/Getty Images
Баку - Национален стадион
Новиот Национален стадион на Азербејџан, кој беше отворен во март 2015 година, собира 69.870 гледачи. Го замени малиот стадион „Тофик Бахрамов“ како домашен терен на репрезентацијата на Азербејџан. Во 2019 година, токму на овој стадион Челси победи во финалето во Лига Европа против Арсенал. На ЕУРО 2021, Баку ќе биде домаќин на три натпревари од групите и на едно четвртфинале.
Фотографија: Getty Images/AFP/G. Kirk
Санкт Петербург - стадион Кретовски
Стадионот „Кретовски“ во Санкт Петербург, познат и како „Газпром Арена“, е изграден за Светското фудбалско првенство во 2018 година. Арената собира 69.000 гледачи и стои на местото на стариот стадион Киров, кој беше урнат во 2006 година. Трошоците за изградба беа огромни, околу 930 милиони евра. Арената ќе биде домаќин на три натпревари од групната фаза и едно четвртфинале на годинешново ЕП.
Фотографија: Alexander Demianchuk/TASS/dpa/picture alliance
Копенхаген - Стадион Паркен
Дом на данскиот гигант ФК Копенхаген, Паркен е еден од најмалите стадиони на ЕУРО 2021 со околу 38.000 седишта. Импресивната инфраструктура на градот и модерниот лик на стадионот се адутите на Паркен. На инаугуративниот натпревар на стадионот во 1992 година, Данска загуби со 2-1 од Германија во пријателски натпревар. Овојпат се предвидени три натпревари од групната фаза и едно осминафинале.
Фотографија: THIBAULT SAVARY/AFP/Getty Images
Амстердам - Арена Јохан Кројф
Арената со капацитет од 52.960, именувана по славниот холандски број 14, е еден од најиновативните стадиони на Европското првенство. Арената има покрив што се собира и е опремена со специјални светла кои го контролираат растот на тревата. Веќе беше домаќин на натпревари на ЕУРО 2000. 21 година подоцна, Амстердам ќе биде домаќин на три натпревари од групната фаза и на едно осминафинале.
Фотографија: Dean Mouhtaropoulos/Getty Images
Букурешт - Национален стадион
Новиот романски национален стадион е изграден од 2008 година наваму, на истото место со стариот Национален стадион, изграден во 1953 година. Има капацитет од 55.600 и е домаќин на меѓународните натпревари на репрезентацијата на Романија. На ЕУРО 2021, овде ќе се играат три натпревари од групната фаза и едно осминафинале.
Фотографија: Getty Images/Afp/Barbara Sax
Севиља - Олимписки стадион
Бидејќи двата најголеми фудбалски клуба во градот - Реал Бетис и Севиља - имаат свои стадиони, фудбалски натпревари ретко се играат на „Естадио Олимпико“. Собира 57.619 гледачи. Билбао првично беше планиран како место за одржување на ЕУРО 2021, но беше отфрлен од УЕФА бидејќи регионалната влада на Баскија не можеше да гарантира присуство на гледачи поради пандемијата на коронавирусот.
Фотографија: Daniel Gonzales Acuna/dpa/picture alliance
Будимпешта - стадион Ференц Пушкаш
Стадионот, именуван по еден од најдобрите унгарски фудбалери, е местото каде унгарската фудбалска репрезентација ги игра повеќето од своите домашни натпревари. Во последниве недели, стадионот честопати беше заменска локација за натпревари во Лигата на шампионите. На Европското првенство овде ќе се одиграат три натпревари од групната фаза и еден осминафинален меч.
Фотографија: Tibor Illyes/AP Photo/picture alliance
Глазгов - Хемпден Парк
Арената со капацитет од 52.500 седишта беше најголемиот фудбалски стадион во светот се додека не се отвори Маракана во Рио де Женеиро во 1950 година. Хемпден Парк, во кој обично игра репрезентацијата на Шкотска, ќе биде домаќин на три натпревари од групната фаза и едно осминафинале на ЕУРО 2021, иако натпреварот на Шкотска против Англија во групата ќе се одигра на Вембли.