Многумина проценуваат дека доколку Доналд Трамп остане претседател на САД во следните четири години, тоа би бил најлошиот кошмар за голем број политичари во Европската унија. Но, има и такви кои го посакуваат тоа.
Реклама
Доколку Џо Бајден победи на изборите во САД, ќе има надеж за трансатлантските односи, вели Јанис Емануилидис. „Никој не е наивен да мисли дека сè ќе се врати на времето пред Трамп, но има надеж дека работите ќе се подобрат“, вели директорот на бриселскиот тинк-тенк, Европски центар за политика.
Доколку на кандидатот на Демократската партија не му успее да го исфрли Трамп од Белата куќа, аналитичарот од Брисел, Емануилидис стравува дека врските меѓу САД и ЕУ може дополнително да се влошат. „Многу е веројатно дека Трамп би извршил уште поголем притисок врз ЕУ во вториот мандат отколку што тоа го направи во првиот. Тој ја идентификуваше Европа како поголемо зло од другите актери во светот. Тоа и отворено го рече. При што кажа многу нешта во изминатите четири години “.
Да се инсистира на соработка - без разлика со кого
Членот на германската партија на Зелените во Европскиот парламент задолжен за надворешна политика, Рајнхард Битикофер, не се грижи многу за изјавите на Трамп за геополитиката. „Кога Трамп вели дека Европа е противник, тоа не помага многу Вашингтон во европските дебати да се споменува во позитивно светло“. Битикофер, сепак, е убеден дека сè уште има политичари во американската влада и во Конгресот, вклучително и од редовите на републиканците, кои знаат дека им треба соработка со Европа за да можат да им се спротивстават на Кина, Русија и други.
Џо Бајден, како претседател, сигурно не би сторил сè сосема поинаку, но се смета дека тој попрво би се потпрел на поддршката од старите сојузници, би ги слушал и би барал заеднички јазик со нив: „Без оглед кој ќе победи во ноември, ние мора да инвестираме во соработка. Сè уште имаме простор за маневар кога станува збор за одредени теми, како што е реформата на Светската трговска организација“, вели европратеникот од редовите на Зелените.
Загубена трансатлантска доверба
Студија на Европскиот совет за надворешни односи од Брисел, објавена ова лето, потврдува дека Европејците ја загубиле довербата во својот некогаш близок сојузник, САД. „Хаотичното“ лидерство на Трамп за време на корона-кризата дополнително придонесе за тмурното расположение.
Истражувачите на Европскиот совет веруваат дека ако победи Бајден, тој повторно би се свртел кон Европејците. Тие очекуваат дека во тој случај, САД повторно ќе се приклучат на Парискиот договор за климатски промени и на Светската здравствена организација. Владата на Бајден повторно ќе го зајакне НАТО, иако демократите, како и републиканците, ќе продолжат да бараат од Европејците да ги зголемат издатоците за одбрана во буџетот.
Доналд Трамп и другите познати личности кои се заразија со коронавирусот
По објавата дека тој и сопругата се заразени со Ковид-19, Доналд и Меланија Трамп дефинитивно ја предводат листата на познати личности кои досега се инфицираа со коронавирусот.
Фотографија: Doug Mills/CNP/picture-alliance
Коронавирусот и во Белата куќа
Хоуп Хикс, блиска соработничка на претседателот на САД, се заразила од коронавирусот - и потоа ги инфицирала Доналд Трамп и Првата дама, Меланија. Среде предизборна кампања, актуелниот претседател сега е во „самоизолација“. Желби за брзо оздравување на Трамп и на неговата сопруга пристигнаа од целиот свет.
Фотографија: Andrew Caballerro-Reynolds/AFP/Getty Images
Силвио Берлускони
83-годишниот поранешен италијански премиер, инфициран со коронавирус на почеток на септември заврши во болница со воспаление на белите дробови, таму помина десетина дена. Две од децата, како и неговата 30-годишна пријателка, беа исто така позитивни на Ковид-19. Кај екс-премиерот бил утврден вирусот по враќањето од брегот на Сардинија, каде летуваат италијанските богаташи и познати личности.
Фотографија: picture-alliance/dpa/D. Vojinovic
Роберт Патисон
34-годишниот глумец, познат првенствено по улогата на романтичниот вампир Едвард Кален, е позитивен на тест за Ковид-19, па од таа причина по само неколку дена од повторниот почеток, е прекинато снимањето на неговиот филм Бетмен. Патисон, кој се појавуваше и во филмовите за Хари Потер, ја презеде улогата на Бетмен откако лани се повлече Бен Афлек.
Поранешниот борачот кој стана филмска ѕвезда, е еден од најновите познати личности на А-листата на заразени со Ковид-19. На видео објавено на Инстаграм тој откри дека тој, сопругата и двете деца се позитивни на тест, додавајќи дека со тоа доживеал тежок удар. Џонсон упати повик до луѓето да не ја политизираат пандемијата и да носат заштитни маски.
Бразилската фудбалска икона е еден од тројцата играчи на ФК Париз Сен Жермен кои се заразиле со коронавирус. Инфицирањето на играчите во клубот се поврзува со патувањето на одмор на тимот на шпанскиот остров Ибица. Нејмар подоцна на Инстаграм објави фотографија со синот, според извештаите исто позитивен на тест, со коментар: „Благодарам за пораките, нам на сите ни е добро!“
Фотографија: Getty Images/AFP/D. Ramos
Усеин Болт
Атлетичарската легенда Усеин Болт бил тестиран за позитивен на коронавирус неколку дена по забавата по повод неговиот 34-ти роденден. Рекордерот во трчање на 100 и 200 метри изјави дека се наоѓа во карантин, но нема симптоми. Видео снимки од роденденската прослава на отворено покажуваат дека гостите не носеле маски.
Фотографија: Reuters/M. Childs
Антонио Бандерас
Шпанскиот актер на средината на август доживеа непријатно изненадување на својот 60-ти роденден, откако му е потврдено присуство на коронавирусот. Бандерас изјави дека роденденот го поминал во изолација, дека е „поуморен од обично“, но „во надеж дека ќе се оправи што поскоро.“
Фотографија: picture-alliance/Captital Pictures
Жаир Болсонаро
Бразилскиот претседател, кој постојано ја минимизираше пандемијата, се инфицирал со вирусот во јули. Експертите го критикуваа што и пред и по дијагнозата ги игнорираше препорачаните мерки на претпазливост, се ракуваше и прегрнуваше со луѓето. Неговата сопруга и синовите исто така беа позитивни на тестот.
Фотографија: picture-alliance/dpa/E. Peres
Том Хенкс
Глумецот Том Хенкс и сопругата, актерката и пејачка Рита Вилсон, се меѓу првите проминентни личности кои објавија дека се инфицирале со вирусот. Двојката позитивниот тест го добила на почетокот на март во Австралија. По заздравувањето и враќањето во САД, Хенкс се ангажираше луѓето да се придржуваат на мерките за спречување на ширењето на болеста.
Сопругата на канадскиот премиер Џастин Трудо, била тестирана позитивно на коронавирус по враќање од Обединетото британско кралство во средината на мај. Нејзиниот сопруг објави дека по дијагнозата, тој и самиот заминал во домашна изолација.
Фотографија: Reuters/P. Doyle
Борис Џонсон
На крајот на март од Ковид-19 заболе британскиот премиер Борис Џонсон, кој потоа помина повеќе дена во болница во Лондон. Три дена беше преместен во станица за интензивна нега, каде добивал кислород и бил постојано набљудуван. На средината на април беше отпуштен од лекување во болницата, по што му се заблагодари на болничкиот персонал што му го спасил животот.
Фотографија: picture-alliance/AP Photo/S. Dawson
11 фотографии1 | 11
И претседателот Барак Обама, како и многумина негови претходници, го бараше истото. Доколку Трамп биде избран, НАТО „ќе мора да се облече топло“, предвидува Џон Болтон, поранешниот советник за безбедност на Трамп, кој падна во немилост на претседателот. Според Болтон, Трамп дури се заканувал дека ќе се повлече од НАТО, што може да значи крај на тој воен сојуз.
И Бајден има барања
Францускиот претседател Емануел Макрон своевремено детектираше „мозочна смрт“ на НАТО и вети дека ќе работи на зајакнување на „европскиот суверенитет“. Некои други шефови на држави или на влади на ЕУ, исто така, бараат - на различни начини - ЕУ да ја зајакне својата геостратешка улога, меѓу другото и преку оддалечување од САД под раководство на Доналд Трамп.
Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, првенствено се залага за враќање на редот заснован на правила. „Вистина е дека мултилатералниот систем мора да се реформира поитно од кога било. Парализа му се прикрадува на нашиот глобален систем. Големите сили или се повлекуваат од меѓународните институции, или пак ги земаат како заложници за нивните сопствени интереси“, изјави Урсула фон дер Лајен.
Доналд Трамп и другите познати личности кои се заразија со коронавирусот
По објавата дека тој и сопругата се заразени со Ковид-19, Доналд и Меланија Трамп дефинитивно ја предводат листата на познати личности кои досега се инфицираа со коронавирусот.
Фотографија: Doug Mills/CNP/picture-alliance
Коронавирусот и во Белата куќа
Хоуп Хикс, блиска соработничка на претседателот на САД, се заразила од коронавирусот - и потоа ги инфицирала Доналд Трамп и Првата дама, Меланија. Среде предизборна кампања, актуелниот претседател сега е во „самоизолација“. Желби за брзо оздравување на Трамп и на неговата сопруга пристигнаа од целиот свет.
Фотографија: Andrew Caballerro-Reynolds/AFP/Getty Images
Силвио Берлускони
83-годишниот поранешен италијански премиер, инфициран со коронавирус на почеток на септември заврши во болница со воспаление на белите дробови, таму помина десетина дена. Две од децата, како и неговата 30-годишна пријателка, беа исто така позитивни на Ковид-19. Кај екс-премиерот бил утврден вирусот по враќањето од брегот на Сардинија, каде летуваат италијанските богаташи и познати личности.
Фотографија: picture-alliance/dpa/D. Vojinovic
Роберт Патисон
34-годишниот глумец, познат првенствено по улогата на романтичниот вампир Едвард Кален, е позитивен на тест за Ковид-19, па од таа причина по само неколку дена од повторниот почеток, е прекинато снимањето на неговиот филм Бетмен. Патисон, кој се појавуваше и во филмовите за Хари Потер, ја презеде улогата на Бетмен откако лани се повлече Бен Афлек.
Поранешниот борачот кој стана филмска ѕвезда, е еден од најновите познати личности на А-листата на заразени со Ковид-19. На видео објавено на Инстаграм тој откри дека тој, сопругата и двете деца се позитивни на тест, додавајќи дека со тоа доживеал тежок удар. Џонсон упати повик до луѓето да не ја политизираат пандемијата и да носат заштитни маски.
Бразилската фудбалска икона е еден од тројцата играчи на ФК Париз Сен Жермен кои се заразиле со коронавирус. Инфицирањето на играчите во клубот се поврзува со патувањето на одмор на тимот на шпанскиот остров Ибица. Нејмар подоцна на Инстаграм објави фотографија со синот, според извештаите исто позитивен на тест, со коментар: „Благодарам за пораките, нам на сите ни е добро!“
Фотографија: Getty Images/AFP/D. Ramos
Усеин Болт
Атлетичарската легенда Усеин Болт бил тестиран за позитивен на коронавирус неколку дена по забавата по повод неговиот 34-ти роденден. Рекордерот во трчање на 100 и 200 метри изјави дека се наоѓа во карантин, но нема симптоми. Видео снимки од роденденската прослава на отворено покажуваат дека гостите не носеле маски.
Фотографија: Reuters/M. Childs
Антонио Бандерас
Шпанскиот актер на средината на август доживеа непријатно изненадување на својот 60-ти роденден, откако му е потврдено присуство на коронавирусот. Бандерас изјави дека роденденот го поминал во изолација, дека е „поуморен од обично“, но „во надеж дека ќе се оправи што поскоро.“
Фотографија: picture-alliance/Captital Pictures
Жаир Болсонаро
Бразилскиот претседател, кој постојано ја минимизираше пандемијата, се инфицирал со вирусот во јули. Експертите го критикуваа што и пред и по дијагнозата ги игнорираше препорачаните мерки на претпазливост, се ракуваше и прегрнуваше со луѓето. Неговата сопруга и синовите исто така беа позитивни на тестот.
Фотографија: picture-alliance/dpa/E. Peres
Том Хенкс
Глумецот Том Хенкс и сопругата, актерката и пејачка Рита Вилсон, се меѓу првите проминентни личности кои објавија дека се инфицирале со вирусот. Двојката позитивниот тест го добила на почетокот на март во Австралија. По заздравувањето и враќањето во САД, Хенкс се ангажираше луѓето да се придржуваат на мерките за спречување на ширењето на болеста.
Сопругата на канадскиот премиер Џастин Трудо, била тестирана позитивно на коронавирус по враќање од Обединетото британско кралство во средината на мај. Нејзиниот сопруг објави дека по дијагнозата, тој и самиот заминал во домашна изолација.
Фотографија: Reuters/P. Doyle
Борис Џонсон
На крајот на март од Ковид-19 заболе британскиот премиер Борис Џонсон, кој потоа помина повеќе дена во болница во Лондон. Три дена беше преместен во станица за интензивна нега, каде добивал кислород и бил постојано набљудуван. На средината на април беше отпуштен од лекување во болницата, по што му се заблагодари на болничкиот персонал што му го спасил животот.
Фотографија: picture-alliance/AP Photo/S. Dawson
11 фотографии1 | 11
Во Брисел се надеваат дека „враќањето на редот“ може да дојде со Џо Бајден. Но, Јанис Емануилидис од Центарот за европска политика предупредува: дури и нему нема да му се допадне благонаклонетиот став што ЕУ го имаше досега кон Кина. „Предизвикот би можел да биде ако владата на Бајден соработува кога станува збор за глобалните прашања, но за возврат бара построг третман на Кина.“ Исто така, со Бајден на чело, САД би можеле да побараат земјите безусловно да се приклучат на санкциите против кинескиот технолошки концерн Хуавеи, или да реагираат на воените провокации во Јужнокинеското море.
ЕУ ја обединува клучното прашање за трговијата
Европејците сакаат, по изборите, итно да разговараат за трговските врски, без разлика на тоа кој е претседател на САД. Сѐ уште над Атлантикот висат заканите на Трамп за огромните зголемувања на царините на автомобилите и друга стока. Тој навистина во јули 2018 година со тогашниот шеф на Европската комисија, Жан-Клод Јункер постигна договор за еден вид „запирање на огнот“, но самиот конфликт сѐ уште не е решен. Тогаш Доналд Трамп изненадувачки ја пофали ЕУ како „најдобар трговски партнер на САД“. Но, оваа тема не играше никаква улога во изборната кампања ни кај Бајден, ниту кај Трамп.
Г7: Историската фотографија од повеќе агли
Оваа фотографија многумина ќе ја запаметат од самитот на Г7 во Канада. Но што навистина се случувало во тие моменти, зависи од каде гледате. Еве ги петте фотографии кои ја опишуваат истата сцена.
Оваа фотографија на германскиот владин фоторепортер Јеско Дензел молскавично го обиколи светот, откако ја твитна владиниот портпарол Штефен Зајберт ја твитна. На неа се лидерите на Г7. Многумина коментираа дека канцеларката Ангела Меркел делува одлучно, додека претседателот на САД Доналд Трамп беше опишан како „скиселен“.
Фотографија: Reuters/Bundesregierung/J. Denzel
Кој е главен овде?
Но еве една сосема поинаква перспектива на преговорите која ја твитна портпаролката на Белата Куќа, Сара Сандерс. На неа, Трамп е опкружен од светските лидери, ја предводи конверзацијата, и седи за разлика од сите други околу него.
Фотографија: twitter.com/PressSec
Каде е Трамп?
На оваа фотографија, која ја твитна италијанскиот премиер Џузепе Конте, Трамп воопшто не е присутен. Таа исто така ги покажува светските лидери кои разговараат за некој документ, но фокусот е врз Меркел, Емануел Макрон и Тереза Меј. Конте е зад нив.
Фотографија: twitter.com/GiuseppeConteIT
Макрон на средината
„По долг работен ден и многу директен дијалог, ние активно бараме амбициозен договор“. Ова беа зборовите во твитот на Макрон покрај фотографијата за време на самитот. Го прикажува него како зборува, додека другите лидери внимателно слушаат.
Фотографија: twitter.com/EmmanuelMacron
Нема никаков проблем?
Оваа фотографија е сликана веројатно неколку секунди пред или по онаа на Дензел. Адам Скоти, фотографот на канадскиот премиер Џастин Трудо, сликаше порелаксиран момент меѓу лидерите, со насмеаните Меркел и Трудо, и Трамп кој делува, во најмала рака, како да е подготвен да слуша.
Новиот комесар за трговија на ЕУ, Валдис Домбровскис, реагира допломатски. „Во овие времиња мора да се негуваат пријателствата и да се држиме до сојузниците кои навистина се важни. Постојат некои константни конфликти меѓу ЕУ и САД. Тие, според мое мислење, би требало да се решат што побрзо“, вели Домбровскис.
Со претседател како што е Џо Бајден, кој размислува либерално и не е толку борбен, многу европски лидери и лично би се согласувале подобро. Токму меѓу Ангела Меркел и Доналд Трамп „нема ни трошка хемија“, смета Емануилидис.
Овластувањата на најмоќниот државник во светот
Шефот на Белата куќа има најголема моќ во светската политика – барем така се верува. Но, дали е навистина така? Овластувањата на претседателот на САД се ограничени. И други актери играат важна улога.
Фотографија: Klaus Aßmann
Така вели Уставот...
Претседателскиот мандат во САД трае четири години, а претседателот може да биде реизбран само еднаш. Тој е шеф на државата и шеф на владата, односно управува со извршната власт. Задача на претседателот е да ги спроведува законите изгласани од Конгресот. Претседателот како највисок дипломат може да прима странски амбасадори и на тој начин да признава држави.
Фотографија: Klaus Aßmann
Кој кого контролира?
Трите власти - законодавната, извршната и судската - се поделени и се контролираат меѓусебно. Претседателот има право да помилува осуденици и да ги назначува федералните судии, министрите во кабинетите и амбасадорите на САД - но само со согласност на Сенатот. Ова е еден од механизмите со кои законодавната власт ги контролира активностите на извршната власт.
Фотографија: Klaus Aßmann
„State of the Union“
Американскиот претседател е должен редовно да го информира Конгресот за состојбата на државата. Тоа го прави ова во годишниот „говор за состојбата на нацијата“ („State of the Union“). Претседателот нема право да предлага закони на Конгресот, но за време на говорот може да наведе своите теми и приоритети. Со тоа тој може јавно да врши притисок врз Конгресот. Но, ништо повеќе од тоа.
Фотографија: Klaus Aßmann
Претседателско вето
Претседателот може да одбие да потпише закон донесен од Конгресот и тоа всушност неговото право на вето. Конгресот може да го отфрли претседателското вето само доколку обезбеди двотретинско мнозинство во двата дома на парламентот. Во историјата на САД се познати 1.500 случаи на претседателски вета. Од нив, само 111 (7%), биле успешно надгласани.
Фотографија: Klaus Aßmann
Сива зона
Уставот на САД и одлуките на Врховниот суд не даваат јасна слика за тоа колкава моќ има претседателот. Всушност, претседателот има право на уште еден вид вето, познато како "џебно вето". Под одредени услови, претседателот може одреден закон да со „стави во торба“ и со тоа тој станува неважечки. Овој тип на вето не може да биде надгласано во Конгресот. Овој трик бил користен скоро 1.000 пати.
Фотографија: Klaus Aßmann
Наредби со сила на закон
Претседателот на САД на членовите на владата може да им наметне одреден начин на однесување. Тој издава препораки, т.н „извршни наредби“ (Executive Orders), имаат сила на закон. Сепак, тоа не значи дека на претседателот сè му е дозволено: судовите можат да ги поништат наредбите, Конгресот - да ги сопре со соодветни контра закони, а следниот претседател може да ги укине.
Фотографија: Klaus Aßmann
Конгрес...
Претседателот има право да склучува договори со странски влади, кои потоа треба да бидат одобрени со мнозинство во Сенатот. Ова може да се избегне, ако наместо договор претседателот склучи еден вид меѓувладин договор т.е. „извршен договор“ (Executive Agreement). Ваквите договори се валидни се додека Конгресот не ги оспори или не ги укине со закон.
Фотографија: Klaus Aßmann
Кој може да објави војна?
Претседателот е врховен командант на вооружените сили на САД, но војна може да објавува само Конгресот. Сепак не е многу јасно колку војска смее да испраќа претседателот во вооружените конфликти без одобрение на Конгресот. По војната во Виетнам, Конгресот го усвои следново правило: претседателот може да ги користи надлежностите се додека Конгресот не ги оспори.
Фотографија: Klaus Aßmann
Ултимативна контрола
Ако претседателот ги надмине или злоупотреби овластувањата или изврши кривично дело, Претставничкиот дом, против него може да отпочне процедура за отстранување од должноста. Досега имало два такви обиди, но и двата завршиле несупешно. Сепак, постои многу ефикасен инструмент за да се сопре претседателското самоволие: тоа намалувањето на буџетот – што е во надлежност на Конгресот.
Фотографија: Klaus Aßmann
9 фотографии1 | 9
За волја на вистината, Полска и другите источноевропски држави, особено „оние со популистички влади“, подобро се разбираат со Доналд Трамп. Но, ЕУ на крај сигурно ќе се здружи за да ги застапува своите интереси во однос на САД, без разлика кој ќе биде во Белата куќа, смета Емануилидис.
„Иако имаше и такви кои се обидуваа да негуваат подобри односи со администрацијата на Трамп, кога се работи за навистина клучни прашања, тогаш 27-те земји членки настапуваат единствено. Барем така беше досега.“