Кога денеска, на Меѓународниот ден на жената, ја гледам положбата на жените во светот, ме полазуваат морници: милиони се борат за голо преживување, за живот без постојано насилство, без страв од нивното машко опкружување, за рамноправна егзистенција со мажите во своите општества. А во многу светски региони - без вистински изгледи на успех.

Дали како Германка смеам да се пожалам на било што на овој ден? Во мојата земја девојчињата смеат (поточно, мораат!) да одат во училиште, исто како и нивните браќа. Тие завршуваат факултети, избираат професии според сопствена желба и можат да стигнат дури и на канцеларска функција.

Жените сѐ уште заработуваат помалку

Сепак, жените во просек заработуваат 20 проценти помалку од мажите. Зошто? Затоа што на нив сѐуште лежи главниот товар на куќната работа, одгледувањето на децата и негата на постарите лица.Затоа го редуцираат работното време на работното место, намалувајќи ја така својата можност за градење кариера или дури и за враќање во добро платена работа. Освен тоа, т.н. „типични женски професии“ во основа се слабо платени. Но, и жените на добро наградувани позиции често заработуваат помалку од своите колеги, иако ја работат истата работа. Доколку се пожалаат, од самобендисано насмевнатите машки колеги добиваат одговор - требало подобро да се испазарат.

Не дека нема обиди за подобрување на ситуацијата. Во јануари германската влада донесе предлог -закон за транспаретност во наградувањето, со кој фирмите со преку 200 вработени во иднина се обврзани, по барање, јавно да ги соопштат платите на своите вработени. Така, една жена може да дознае дали прима помала плата од своите машки колеги на исти работни задачи. Околу овој предлог се водат жолчни дискуии веќе цела година. Многумина мажи, првенствено од стопанството, ја критикуваат ваквата намера, укажувајќи дека е прескапа. Каков цинизам!? Еднаквоста во плаќањето на мажите и жените за иста работа би било прескапо за стопанството?

Апропо стопанството: долги години на полето наполовата рамноправност тоа игра неславна улога. Со т.н. џендермаркетинг тоа во голема мерка придонесува девојчињата и момчињата од бебешка возраст да бидат воведувани во половите улоги од 1950-те години. Речиси нема полово неутрални играчки, светот на најмалите консекветно е поделен на розово и сино. Покрај розевиот шпорет стои принцеза во розова облека и му го готви омиленото јадење на својот во сино облечен јунак. За момчињата се наменети играчки како астронаути, пирати, полицајци. Истото е присутно и во детските книги и учебници.

Прастара поделба на улогите

Претпријатијата слегнуваат со рамења и упатуваат на нивната цел за максимирање на профитот. Зашто, подобро отколку една книга да може да премине од братот кај сестрата или обратно, е на истото семејство да му се продадат две книги. Притоа, сосем свесно се превидуваат одамна познатите научни докази дека ваквата поделба на улогите во рана возраст на „диви“ момчиња и „слатки“ девојчиња има влијание врз животот како возрасни личности. Тоа го објаснува и чувството кое понекогаш постои во Германија, дека под тенкиот слој на рамноправност, сѐ уште се кријат прастарите поделби на улогите на половите од минатите векови. 

Не сум задоволна во поглед на глобалната ситуација на жените. Но јас живеам токму во ова опкружување. Често не можам да се оттргнам од впечатокот дека голем дел од машкото население само ја „поднесува“ овдешната полова рамноправност, без да е вистински убеден во неа. Зашто, во спротивно не би биле потребни закони за рамноправност или идниот закон за транспарентност во платите, за жените да можат да напредуваат со мали чекори.