Заев денеска со Могерини ќе разговара за евроатлантските перспективи, а Иванов со Путин за унапредување на билатералната соработка со Русија.
Реклама
Мандатарот за состав на новата македонска влада и претседател на СДСМ, Зоран Заев, денеска во Брисел ќе присуствува на неформалната вечера на премиерите на шесте земји од Западен Балкан со Високата претставничка за надворешна и безбедносна политика на ЕУ, Федерика Могерини. Заев, кој во Брисел е поканет како „мандатар“, еден час пред пред заедничката вечера ќе има тет-а-тет средба со Могерини, на која се очекува да разговараат за реформите, евроатлантските перспективи на Македонија и за актуелните процеси во земјата.
„Ова ќе биде можност да објасниме колку многу ќе работиме на реформите за да им дадеме причина на нашите европски партнери да се фокусираат кон целиот регион и кон нашата Македонија. Македонија ја чека ЕУ, сакаме и полнoправно членство во НАТО и веруваме дека овие примарни цели на нашите граѓани ќе бидат истовремено сериозно поддржани од нашите партнери“, изјави Заев.
Не се нарушува динамиката на разговорите
Средбата се смета за продолжение на разговорите што Могерини ги имаше при посетата на регионот во март годинава. Од западнобалканската шесторка, Заев е единствениот политичар кој е официјално поканет на средбата од Европската служба за надворешни работи (ЕЕАС) и покрај тоа што се уште не е премиер. Техничкиот премиер Емил Димитриев не доби покана и останува дома, а на средбата во Брисел покрај Заев ќе присуствуваат српскиот премиер во заминување, Александар Вучиќ, премиерот на Црна Гора - Душко Марковиќ, на Албанија - Еди Рама, на Косово - Иса Мустафа и на БиХ - Дениз Звиздиќ.
Од СДСМ велат дека заминувањето на Заев во Брисел нема да влијае врз динамиката на разговорите со коалициските партнери за формирање влада, бидејќи ставовите околу клучните принципи за функционирање на владата веќе биле усогласени и веќе се влегува во разговори за кадровскиот состав на владиниот кабинет. Мандатарот е уверен дека тој процес ќе заврши во планираниот рок.
И додека мандатарот во Брисел ќе разговара за евроатлантските перспективи на земјата, прашање е кои теми ќе бидат „на масата“ при денешната средба во Москва меѓу македонскиот претседател Ѓорге Иванов и претседателот на Руската Федерација, Владимир Путин. Како што пренесуваат руски медиуми повикувајќи се на соопштение од Кремљ, „двајцата претседатели ќе разговараат за унапредувањето на билатералната соработка, а ќе разменат мислења за актуелните регионални прашања, пред сѐ за ситуацијата на Балканот“.
Токму во предвечерјето на средбата Иванов -Путин, српски и босански медиуми повикувајќи се на руската новинска агенција Тас, ја пренесоа изјавата на рускиот министер за надворешни работи, Сергеј Лавров, дадена по неговата средба во Москва со хрватскиот шеф на дипломатијата, Давор Иво Штир.
„Одредени членови на македонската опозиција претставуваат опасност за Македонија поради нивните активности“, изјавил Лавров и нагласил дека „Москва го поддржува решавањето на ситуацијата во Македонија исклучиво во согласност со Уставот на таа земја“. Како што пренесуваат медиумите повикувајќи се на агенцијата Тас, „двајцата министри разговарале за ситуацијата во Македонија, која, како што оцениле, дава причини за загриженост“.
Заслужен за зачувување на православната вера
Дали ваквата загриженост ќе му биде пренесена и на македонскиот претседател? Иванов доаѓа на средбата со Путин штотуку овенчан со наградата „Неговата Светост Патријарх Московски и на цела Русија Алексеј Втори“ доделена за 2016 година, која синоќа на свечена церемонија во московскиот храм „Христос Спасител“ му ја врачи патријархот на Руската православна црква, Кирил. Наградата ја доделува Фондацијата за единство на православните народи, формирана во 1995 година со благослов на патријархот Алексеј Втори, а Иванов ја добил како „признание на неговите заложби во зајакнувањето на меѓуправославните односи, улогата на религијата во општеството и јакнење на принципите на верска толеранција“. Истата награда претходно ја добил и домаќинот на Иванов, рускиот претседател Владимир Путин, а со неа биле наградени и претседателот на руската државна дума Сергеј Наришкин, рускиот премиер Дмитри Медведев и рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров. Рускиот патријарх Кирил ги поздравил напорите на македонскиот народ за зачувување на православната вера, посочувајќи дека претседателот Иванов е особено заслужен за тоа. Притоа нагласил дека Македонија е мала земја, но се соочува со големи предизвици, меѓу кои и мигрантската криза која дополнително ја отежнува ситуацијата. Како што истакнал патријархот Кирил, Руската православна црква прави напори да започне дијалогот помеѓу МПЦ и СПЦ.
Лицата на македонската политика
Ниту предвремените парламентарни избори не донесоа нови лица на македонската политичка сцена. Излезот од политичката криза останува неизесен. Таа сега се заканува да прерасне во меѓуетничка криза.
Фотографија: DW/P. Stojanovski
Ѓорге Иванов- претседател на државата
Иванов е на средината на својот втор мандат. Некогаш почитуваниот професор на Правниот факултет во политиката често е предмет на остри критики, а и самиот е извор на бројни контроверзи. Ќе остане запаметен по амнестијата за сите политичари против кои се водеа постапки, по што избувнаа масовни протести. Во јуни 2016 година, по силен домашен и меѓународен притисок, Иванов ја повлече аболицијата.
Фотографија: picture-alliance/AA/M. Sulooca
Христијан Мицкоски- ВМРО-ДПМНЕ
По катастрофалниот пораз на локалните избори, Мицкоски го замени дотогаш неприкосновениот Никола Груевски на чело на ВМРО-ДПМНЕ. Огненото крштевање Мицкоски го имаше на антивладиниот митинг одржан на 2 јуни во Скопје. Оттаму порача дека нема да поддржи промена на Уставот заради промена на името на државата и побара предвремени парламентарни избори заедно со претседателските следната година.
Фотографија: Petr Stojanovski
Зоран Заев - СДСМ
Скандалот со прислушувањето го издигна Заев во водач на фронтот против власта. Долги години мина во сенка на Бранко Црвенковски во СДСМ, кој го аболираше за „случајот Глобал“, а Заев му се одолжи со времено „греење“ на партиската фотелја. Од 2005 е градоначалник на Струмица, а во мај 2013 беше избран за претседател на СДСМ.На чело на Владата застана во мај 2017 година.
Фотографија: DW/K. Ozimec
Али Ахмети- ДУИ
Ахмети во 2002 година ја замени воената униформа на ОНА со интегративниот „костум“ во ДУИ. Со исклучок на периодот од 2006 до 2008 година, неговата партија е постојан придружник во сите македонски влади. Ниту скандалот со прислушкувањето не го убеди да ја раскине коалицијата со Груевски. Во меѓувреме. под силен внатрепартиски притисок, го смени ставот.
Фотографија: DW/P. Stojanovski
Мендух Тачи - ДПА
Иако формално, тој и неговата партија се во опозиција од 2008 година, прислушуваните разговори и начинот на делување на ДПА укажуваат дека Тачи е во постојан дослух со врвот на ВМРО-ДПМНЕ. Долги години во сенка на Арбен Џафери, по неговата смрт во 2012 целосно ја презеде партијата. Од медиумите и опозициските политичари во земјата ја доби титулата „војвода“ поради наводната блискост со ВМРО-ДПМНЕ.
Фотографија: MIA
Здравко Савески- Левица
Докторот на политички науки веќе со години е активен во политиката, не само како член на Президиумот на Левица, туку и како синдикалец и активист за човекови и социјални права. Во политичкото „СиВи“ запишано му е и едно апсење и повеќемесечен домашен притвор под обвинение за учество во толпа. Неговата партија- Левица остана надвор од парламентот.
Фотографија: DW/K. Delimitov
Андреј Жерновски- ЛДП
Иако формално ја напушти лидерската позицијата во Либерал-демократската партија за да им се посвети на општинските задачи, се очекува градоначалникот на скопската општина Центар високо да котира на опозициските листи на парламентарните избори. Со победата во Центар, на изборите кои беа повеќе пати повторувани, доби шанса да стане симбол на движењето против власта.
Фотографија: DW/P. Stojanovski
Африм Гаши- Беса
Гаши е висок функционер и еден од иницијаторите за формирањето на Беса- партија која претендира да го урне „дуополот“ на ДУИ и ДПА кај албанската етничка заедница. Партискиот лидер Билал Касими веќе најави дека целта на партијата е да стане водечка кај Албанците, но и да иницира промена на Уставот за редефинирање на државата. Тој ги отфрла шпекулациите дека Беса се финансира од Турција.
Фотографија: Katerina Blazevska
Љубчо Георгиевски - ВМРО-НП
Поранешниот премиер и лидер на ВМРО-ДПМНЕ на политичката сцена е активен единствено во пресрет на избори. Неговата ВМРО-Народна партија долго соработуваше со опозицијата и беше критична кон власта, но во пресрет на вонредните парламентарни избори одново ја актуелизираше можноста за соработка со некогашните сопартијци од ДПМНЕ. По изборите остана вон парламентот.
Фотографија: DW/P. Stojanovski
Ивон Величковски - Либерална партија
Претседателот на Либералната партија се обидува да игра меѓу „два огна“ позиционирајќи ја својата партија како алтернатива и на власта и на опозицијата. Остар критичар на власта, но и на пазарењата меѓу четирите водечки партии. Бараше опозициски договор за изолација на ВМРО-ДПМНЕ по изборите, но наиде на молк. На изборите оствари незначителен резултат.
Фотографија: DW/P. Stojanovski
Зијадин Села - Движење за реформи во ДПА
Специјалистот по интерна медицина го предводи Движењето за реформи во ДПА откако се одвои од матичната Демократска партија на Албанците и расчисти со некогашниот партиски соработник Мендух Тачи. По изборите стана клучен играч за формирање на ново владино мнозинство. Локалните избори ќе дадат одговор на прашањето дали Села и натаму ќе може да управува со Струга како градоначалник.
Фотографија: DW/P. Stojanovski
Љубе Бошкоски- Обединети за Македонија
По излегувањето од затвор, Бошкоски не е многу активен на политичката сцена. Првите месеци ги мина во изолација, а неговата Обединети за Македонија не се прослави на предвремените избори. По изборите повторно, речиси целосно се повлече и ретко се појавува во јавноста.