Опозицискиот лидер во Израел, Јаир Лапид, успеа да формира владина коалиција. Тоа значи крај за досегашниот премиер Бенјамин Нетанјаху по 12 години на власт. Но, новата влада треба да биде и официјално потврдена.
Реклама
Формирањето на коалиција од противниците наБенјамин Нетанјаху означува почеток на крајот на долгогодишниот премиер во Израел. По повеќе од два месеци по парламентарните избори, досегашниот опозициски лидер Јаир Лапид успеа да формира владина коалиција од осум партнери.
Претседателот на арапската Раам партија, Мансур Абас ја потпиша спогодбата за формирање на коалицијата речиси пред истекот на рокот. Имаше големи несогласувања до последна минута. Кабинетот на претседателот потоа и официјално објави дека лидерот на опозицијата Лапид на претседателот Ривлин му поднел доказ дека осигурал парламентарно мнозинство со што може да формира нова влада. Се очекува новата влада да даде заклетва на 14 јуни. Но, претходно за неа мора да гласа просто мнозинство од 120 пратеници.
Две години Бенет, две Лапид
Според медиумите, по тешките преговори дел од коалицијата ќе биде и ултрадесничарската партија Јамина на Нафтали Бенет, кој по изборите од 23 мартвсушност бше клучниот играч за тоа каде ќе превагне политичката моќ. Како што се дознава, договорено е да има ротација на премиерската позиција. Првите две години на премиерското столче ќе седи Бенет, кој е актуелен министер за одбрана. Следните две ќе го замени Лапид, кој во меѓувреме го презема Министерството за надворешни работи.
Неговата партија „Има иднина“ е позиционирана во политичкиот центар. На последните избори во март беше втора најсилна партија по десноконзервативната Ликуд на Нетанјаху. Лапид влезе во политиката по успешна водителска кариера на ТВ. Во една од поранешните влади на Нетанјаху беше и министер за финансии.
Целите не може да бидат поразлични
Лапид се потпира на сојуз на неговата со уште седум помали партии од сите бои во политичкиот спектар. Нив пред се ги обединува отпорот спрема Нетанјаху. Тој беше на премиерската позиција уште од 1996 до 1999, и потоа непрекинато од 2009 до сега. Со тоа е премиер со најдолг стаж во Израел. Влада без него би била вистински пресврт.
Но, новиот владин состав допрва треба да биде изгласан, а веќе има сомнежи дали коалицијата од осум партии воопшто ќе успее и де факто да владее. Разликите во програмските определби на партиите се огромни. Бенет, кој стана милионер со својот интернет старт ап, застапува национално-религиозна политика и неговата партија позитивно гледа на политиката на населување. Коалицискиот партнер Мерец, Работничката партија и арапската партија Раам се залагаат за основање независна палестинска држава и се строго против населувањето Евреи на палестинска територија - нешто што Израел во изминатите години интензивно го практикуваше.
Земјата во последниот период беше во континуирана политичка криза. Четвртите парламентарни избори за само две години во март годинава повторно не успеаа да резултираат во јасно мнозинство. Претседателот Реувен Ривлин на 5 мај го даде мандатот за формирање влада на Лапид, откако Нетанјаху не успеа во тоа. Рокот за Лапид истече синоќа (среда), така што веста за коалицијата од осум партии дојде буквално во последен момент.
Израелските населби на палестински територии
И покрај протестите и политичките предупредувања, израелскиот парламент донесе закон со кој се легализираат илегалните населби на палестинските територии. Критичарите велат дека тоа значи крај на решението „две држави“.
Фотографија: Reuters/B. Ratner
На палестинските територии има повеќе од 200 населби
Според податоците на организацијата за човекови права Бетселем, на Западниот брег и во Источен Ерусалим од 1967 до средината на 2013 година се изградени 125 официјални израелски населби и околу сто „диви населби“. Израелските власти, според Канцеларијата на ОН за хуманитарна помош (ОЦХА), за изградба на населби на палестински територии заплениле 35 проценти од површината на Источен Ерусалим.
Фотографија: Reuters/B. Ratner
Нема шанса за мир?
Во моментов еврејска населба се гради во Хар Хома, на Западниот брег, меѓу Ерусалим и Витлеем. Водечки претставници на Палестинците оценуваат дека израелската политика за градење населби го уништува решението „две држави“ и го спречува мирот со Палестинците. Изградбата на населбите на палестински територии е критикувана и во меѓународни рамки.
Фотографија: picture alliance/newscom/D. Hill
Израел конфискува палестински приватни имоти
Новиот закон за ретроактивно легализирање на станови на доселеници на Западниот брег и во Источен Ерусалим е спорен. Со него се погодени 16 населби. За еврејските доселеници да можат да останат каде што се, предвидена е финансиска отштета за Палестинците кои се сопственици на земјиштето.
Фотографија: Reuters/A. Awad
Уривање на Амона
Новиот израелски закон не важи за куќите на доселениците за кои веќе има судска одлука за уривање. Партијата на доселениците имаше намера со законот да спречи принудно расчистување на населбата Амона. Сепак, куќите на 40 семејства беа испразнети минатата недела, а само четири дена потоа се почна со уривање.
Фотографија: Getty Images/AFP/T. Coex
Барикади и безредија
Одлуката на израелскиот Врховен суд за уривање на Амона беше донесена уште на крајот на 2014 година. Рокот беше повеќепати одлаган. Десните групи и доселениците до крај се обидуваа да спречат евакуација и уништување на местото. Многумина доаѓаа од други места специјално за да демонстрираат. И на спротивната страна имаше насилни протести на Палестинците.
Фотографија: Reuters/M. Torokman
Ескалација при принудното иселување
Жителите на Амона веруваат дека Западниот брег, окупиран од страна на Израел од 1967 година, е дел од територијата која Бог во Библијата му ја наменил на еврејскиот народ. На Западниот брег и во Источен Ерусалим живеат околу 600.000 Израелци. Меѓу доселениците и Палестинците постојано има судири.
Фотографија: Reuters/M. Torokman
Нов дом
На приватни имоти на Палестинци спротивно на законот се изградени околу 4000 станови. Тие треба или да бидат испразнети, или со новиот закон треба да бидат ретроактивно легализирани. Многу од жителите на Амона имаат нов дом во соседните населби, како овде, во Офра.
Фотографија: Reuters/B. Ratner
Принудно иселување во Офра
Но и во Офра има нелегални куќи. До 5 март тука треба да бидат испразнети девет куќи кои се изградени на приватен имот на Палестинци. Куќата мора да ја напушти и семејството Бен Шушан.