И С. Македонија престана да користи терапија со хлорокин
БГ
27 мај 2020
Директорката на Клиниката за инфективни болести, Милена Стевановиќ за Дојче веле објаснува кои третмани на пациентите заразени со коронавирус досега дале резултати, а кои не, и кој е лекот кој допрва се очекува.
Реклама
На Клиниката за инфективни болести во Скопје од почетокот на неделава повеќе не се користи антималарискиот лек хлорокин како дел од терапијата за третман на пациенти заразени со коронавирусот. веднаш откако стигнало упатството од Светската здравствена организација, третманот бил прекинат.
Министерството за здравство на Франција денеска им забрани на лекарите во земјата да го користат хлорокинот како третман против Ковид-19. Одлуката доаѓа по упаството на СЗО од почетокот на неделава во кое им се препорача на земјите да престанат со користење на лекот. Студија објавена во медицинскиот журнал Лансет деновиве откри дека третманот со хлорокин не е целисходен за лекување од Ковид-19.
Многу контроверзи околу користењето на лекот предизвика американскиот претседател Доналд Трамп, откако пред еден месец го најави хлорокинот како „дар од бога“ за минатата недела да признае дека и самиот го користи. Но, научните студии велат дека, напротив, лекот може да ја зголеми смртноста.
Нејасни ефекти
Во Северна Македонија, искуството од користењето на лекот не било исклучително негативно, вели директорката Стевановиќ. Терапијата со хлорокинот на Клиниката се давала исклучиво по претходни испитувања и со постојано следење на состојбата на пациентите. Кај неколку пациенти, кај кои биле забележани негативни ефекти, терапијата била прекината.
Најавувајќи го користењето на оваа терапија од 25 март годинава, министерот за здравство Венко Филипче рече дека користењето на комбинацијата на хлорокин и азитромицин ќе зависи од клиничката состојба на пациентите.
Витамин Ц: Добар за имунитет и за сузбивање на инфекции
Токму во време на Ковид-19 е особено важно да се има функционален имунолошки систем. На телото затоа му се потребни доволно микронутриенти, на пример витамин Ц. А него го има во овошјето и зеленчукот.
Фотографија: picture-alliance/Zoonar/D. Freigner
Јади ме!
Најголем дел од животните - цицачи можат да го синтетизираат витаминот Ц, значи сами да го произведуваат. Но, не и луѓето. Ние мораме да го земаме преку храната. Витаминот Ц го има во киви, портокали и грејпфрут, но и во зеленчук како прокељ, брокула и пиперка. За жал, тој е чувствителен на температура, затоа, внимавајте при готвењето!
Фотографија: picture-alliance/Zoonar/S. Schnepf
Помалку мистерија, повеќе биохемија
Витаминот Ц не е важен само за старите луѓе, болните и вегетаријанците. Неговите биохемиски функции во секое тело се исти и подеднакво важни. Витаминот Ц спаѓа во микронутриенти, кои на организмот не му даваат енергија, но сепак се есенцијални за неговите основни функции. Во нив се вбројуваат метаболизмот и нашиот одбранбен систем.
Фотографија: picture-alliance/dpa/F. Gabbert
Радикален ловец на слободни радикали
Како антиоксидант, витаминот Ц ги редуцира штетите кои ги предизвикуваат т.н. слободни радикали, штетни молекули кои ја нарушуваат структурата на здравите ткива во организмот. Овие радикали настануваат при нормалните процеси на метаболизам. Но штетни материи, како на пример цигарите, водат до оксидативен стрес и зголемено настанување на слободни радикали, па се зголемува и потребата од витамин Ц
Фотографија: picture-alliance/dpa/W. Rothermel
Јагоди за ензимски активности
Витаминот Ц од овие јагоди во човечкото тело не се користи само за заштита од слободни радикали, туку тој е важен т.н. кофактор при цела редица ензимски активности, како на пример синтеза на протеинот колаген. Колагенот е дел од тетивите, коските, рскавицата и кожата. Бавно и лошо заздравување на некоја рана од оваа причина може да е знак за недостиг на витамин Ц во организмот.
Фотографија: picture-alliance/dpa/F. Rumpenhorst
Противнапад со помош на грејпфрут
На телото му е потребен витамин Ц за да може да се одбрани од инфекции. Витаминот Ц не само што е задолжен за заштита на клетките, туку во случај на инфекција преминува и во напад. Тој стимулира преместување на имунолошките клетки, т.н. неутрофили на местото на инфекција, ја поттикнува фагоцитозата - разградување и отстранување на штетните материи и убивање на вирусите.
Поголем недостиг од витамин Ц може да доведе до скорбут. Забавено заздравување на рани, модрици, опаѓање на косата, крварење на непцата и губење на забите, како и болки во зглобовите се симптоми на оваа потенцијално смртна болест. За заштита се доволни веќе 10 милиграми витамин Ц дневно. Доволно витамин Ц во телото значи и помал ризик од висок крвен притисок, срцеви заболувања и мозочни удари.
Фотографија: picture-alliance/dpa/B. Pedersen
Колку е доволно?
Според Централата за заштита на потрошувачите, препорачана дневна доза на витамин Ц за мажите е околу 110 милиграми, за жените - 95. Научниците од Државниот универзитет Орегон пак на сите возрасни им препорачуваат 400 мг витамин Ц дневно. Тврдат, тој е безопасен и ако се „предозирате“, ќе се исфрли преку урината. Нема разлика дали го внесувате преку храната или таблети, велат експертите.
Фотографија: picture-alliance/dpa/R. Guenther
7 фотографии1 | 7
Поради малиот број на пациенти и недостатокот на студии за користењето на лекот тешко е да се проценат и позитивните ефекти.
„Не може да се каже какви биле ефектите. Можеби текот на болеста би бил ист и без тој лек“, вели Стевановиќ.
Во меѓувреме, на Клиниката се користат три други терапии. Стевановиќ е најзадоволна од резултатите кои ги дава лекот „актембра“. Се работи за имуно-модулаторна терапија која ја намалува цитокинската бура (претераната реакција на имунолошкиот систем) кај пациентите.
„Со овој лек имаме позитивни ефекти, но тешко е да се погоди вистинскиот момент за давање на лекот и бара темелно следење на болниот, затоа што и тој носи ризици“, вели Стевановиќ.
Дел од пациентите добиваат и третман со ковалентна плазма и тој, исто така дава резултати. Но проблемот е што ковалентната плазма се добива од излечени пациенти и многу зависи од концентрацијата на антитела, така што не секоја е подобна за користење.
Последниот активен третман кој се користи е со „калетра“- антиретровирусен лек, но Стевановиќ вели дека со големо нетрпение се очекува пристигнувањето на „ремдесивир“ кој во неколку земји дава позитивни резултати во лекувањето на пациентите.
Иако најавен од пред неколку недели, овој лек е многу тешко да се добие затоа што нема доволно количества на светскиот пазар за задоволување на сите потреби. Стевановиќ вели дека го очекуваат набрзо да стигне и се надева на позитивни ефекти со оглед на тоа што на Инфективната клиника се уште има околу 50 пациенти болни од Ковид-19.
Пет совети за подобро физичко и ментално здравје во корона-кризата
Вакцина нема, лек исто така. Експертите, во моментов, не се сигурни ни дека оние кои оздравеле од Ковид-19 се целосно заштитени од нова инфекција. Затоа е препорачливо јакнење на личниот имунитет среде пандемијата.
Фотографија: Fotolia
Здрава исхрана
Докажано е дека здравата исхрана го намалува ризикот од хронични болести како што се проблемите со циркулацијата, дијабетисот или со дебелината. Исто така, со здрава исхрана се намалува и ризикот од депресија и од анксиозност. СЗО потсетува - но тоа важи и без пандемија - дека треба да се остават алкохолот, цигарите и сите останати дроги
Фотографија: picture-alliance/dpa/V. Heinz
Добар сон
Додека спиеме, телото вредно работи: келиите се обновуваат, се отстрануваат отровите, се зацврстува помнењето. Како што покажаа истражувањата, недостатокот на сон влијае не само на физичката состојба, туку и на психичката. Недостатокот на сон нѐ прави поподложни на хронични болести. На поголемот број луѓе им се доволни 6 до 9 часа сон, но важно е да се спие во одреден ритам.
Фотографија: Colourbox
Движење и вежбање
Движењето го исполнува телото со „хормоните на среќа“. Тоа овозможува подобро спиење, ги намалува стресот и стравовите, го зајакнува помнењето. Движење и спорт, па макар и дома - најмалку 30 минути дневно. Тренерите велат дека не важно како ќе ги поделите тие минимални 30 минути - можеби по 10 минути наутро, напладне и навечер? Кога можете излезете на свеж воздух.
Фотографија: picture-alliance/dpa/B. pedersen
Одржување на контактите
Пријателите во овој период на социјална изолација поради коронавирусот се поважни од кога било. Социјалните мрежи се докажано добри за здравјето. Бидејќи излегувањата и собирите сега не се можни, речиси сѐ се одвива на интернет. Но, подобро така отколку никако.
Изолацијата можеби е шанса да се заборави на светот и на надворешните вести. Размислите, што сакате веќе подолго да направите но никако не стигнувате? Нешто во градината, да испробате нов рецепт, да научите да плетете, да прочитате некоја книга која веќе подолго ве гледа обвинувачки од полицата? Сега е идеално време за тоа.