Родителите треба порано да почнат да им читаат на своите деца, советуваат експертите. Со тоа, не само што го поттикнуваат учењето на јазикот, туку и емоционалната врска со своето дете.
Реклама
На бебињата не мора да им го читате Гете, но не би било лошо да им читате некоја сликовница за деца. Тоа го советува студијата на Фондацијата за читање (Stiftung Lesen). Родителите почнуваат да им читаат на своите деца дури кога ќе наполнат девет месеци или повеќе, а треба многу порано, сметаат авторите на студијата. Тие укажуваат на фактот дека кај раното читање на децата не се работи само за нивното учење на говорот. Се работи за чувството на згриженост, велат експертите, наведувајќи дека репрезентативно истражување покажало дека една петтина од децата остануваат без тоа искуство.
Емоционална компонента
Моцарт за време на пливање, кинески за деца кои не знаат да одат? Личните стремежи на некои родители во поново време изродија и некои необични појави. Но, експертите за образование сметаат дека основната тенденција е позитивна. Доброто и разновидно образование е многу важно, покажува истражувањето меѓу родители кои имаат деца на возраст меѓу три месеци и три години. Околу 86 проценти од мајките и татковците велат дека доброто образование е важно за нивното дете, што е повеќе од оние кои велат дека е важна човечноста и доброто однесување на нивното дете (83 проценти). А дека читањето спаѓа во образование, тоа за мнозинството родители е само по себе разбирливо. Но, кај многу родители е забележлива грешката во размислувањето кога е во прашање читањето на децата. „Родителите имаат еден доста трезвен поглед на читањето. И мислат дека детето треба веќе нешто да знае за да има полза од читањето. Но ја потценуваат емотивната компонента на овој ритуал“, вели раководителката на студијата Симоне Емиг. Заедничкото прелистување на сликовница или книга придонесува кон создавање блискост, а притоа кај детето предизвикува чувство на сигурност и заштита.
Преку допир до читање
Тромесечно бебе не е во состојба подолго да набљудува слики или да слуша приказни. „На самиот почеток многу нешта одат преку допирот. Децата буквално го запознаваат предметот книга. И не е страшно доколку некој пат и ја гризнат“, вели Емиг. Првите детски книги и онака се од „робустен“ материјал како пластика, текстил или дрво, а тоа се материјали кои децата преку допир веќе ги познаваат преку своите играчки. „Кога подоцна ќе се сретнат со вистинска книга таа за децата повеќе не е непознат, туку познат преку нивните играчки“, вели експертката. Кога е во прашање читањето, никогаш не е прерано. Истражувањето покажува дека една петина од родителите воопшто не им чита на своите деца, а секое второ дете расте во домаќинства со најмногу десет детски книги.
Инвестиција во иднината
Антје Нојбауер од одделот за образование на Фондацијата на германската железница укажува на поврзаноста на читањето во најрано доба со подоцнежниот однос кон пишаниот збор. „Доколку на децата често им се чита, тогаш подоцна во животот им е полесно да ги разберат текстовите“, вели Емиг. Навиката на родителите да им читаат на децата не е само работа на образование, туку и на сопствените искуства од детството. „Тоа е маѓепсан круг: кој сам не доживеал родителите да му читаат, веројатно тоа ни сам нема да го прави“, заклучува Емиг. Притоа оваа навика нема врска ни со степенот на образование на родителите, ниту со приходите. Честопати, велат експертите, е доволно малку за почеток на ритуалот на читање. Понекогаш, детската книга како подарок е иницијатор. Бидејќи, според студијата, секоја седма родителска двојка не ја користела книгата која детето ја добило на подарок.
Како се одбележува првиот школски ден во Германија
Некои деца се возбудени, други се ужаснати, но никој не може да го избегне. Првиот школски ден во Германија е исполнет со ритуали, а дел од нив се стари стотици години.
Фотографија: picture alliance/dpa/P. Steffen
Фишек полн подароци
Најважниот дел од првиот школски ден на секое германско дете е т.н. Шултуте, или школскиот фишек со подароци. Изгледа дека помислата на првооделенците, дека секој нареден ден во следните 12 или 13 години ќе го поминат на училиште, мора да биде „заблажена“ со чоколади и подароци – традиција која датира од раниот 19 век. Родителите ги полнат подароците во фишеци.
Фотографија: imago/Kickner
Почеток на нова фаза
Најголемиот дел од децата во Германија имаат шест години кога за прв пат одат во училиште, во зависност од регионот во кој живеат тоа се случува во август или септември. Повеќето од нив веќе поминале неколку години во градинка или забавиште, што не е дел од јавниот школски систем и поради тоа нема голема педагошка улога. За децата и нивните родители првото одделение е голем предизвик.
Фотографија: Getty Images/AFP/S.Khan
Избор на „вистинскиот“ ранец
Родителите на своите првачиња им купуваат ранци, познати како „Шулранцен“. Тие често се изработени со правоаголна рамка со цел книгите и хартијата сместени во нив да не се извиткаат, а храната да не се згмечи. Во повисоките одделенија важен е брендот на фармерките, но за првачињата клучно е нивните ранци да го имат најмодерниот дизајн. Војна на ѕвездите или Супермен, на пример.
Фотографија: picture-alliance/dpa
Основни потреби за училиште
Ранецот треба да се наполни со моливи, пенкала, линијари и папки пред почетокот на првиот школски ден. Во Германија, особено помалите деца немаат ручек во школите. Наместо тоа, имаат време за ужина во утрото, а на пладне имаат слободно време кое може да го искористат да ручаат дома или во школската кантина. За транспортот на ужинката потребна е соодветна кутија или „Паузенброт“.
Фотографија: picture-alliance/dpa/F. Gentsch
Ден за паметење
Многу деца од целиот свет позираат за фотографијата од нивниот прв школски ден. Во Германија, децата ги држат своите неотворени торби со подароци и слатки (Шултуте), кои често се поголеми и од нив самите, а често држат и знак на кој пишува: „Мојот прв ден на училиште“. За многу од првачињата, ова не е најсјајниот момент во големиот ден.
Фотографија: picture-alliance/dpa/R. Hirschberger
Испраќање со благослов
Првиот школски ден во Германија не започнува со училишен час туку со специјална церемонија. Родителите, роднините и кумовите се поканети да се придружат. Вообичаено, традицијата вклучува црквена церемонија со која на првоодделенците им се дава благослов и се одбележува отпочнувањето на школувањето и нова фаза во нивниот живот. За учениците муслимани, некои школи нудат интер религиозна церемонија.
Фотографија: picture-alliance/dpa
Водство од поискусните
За време на прославата, повозрасните деца или учителите прават приредба и им објаснуваат на новите ученици како функционира училиштето. Во одредени училишта, на првооделенците им се доделува пријател од трето или четврто одделение за да им помага.
Фотографија: picture alliance/dpa/P. Steffen
Чувствувајте се како дома
Во фестивалите за запознавање е вклучена и тура во училиштето и на првоодделенците им се покажуваат нивните училници, кои се одбележани со „1А“, „1Б“ или „1Ц“ зависно од големината на училницата. На таблата на сликата пишува: „Добредојдовте, клас 1А“.
Фотографија: picture alliance/dpa/G. Kirchner
Семеен собир
По церемонијата на училиште, семејствата организираат своја прослава. Дедовците и бабите, роднините, како и пријателите се поканети на ручек или на торта за да ги видат младите и да го поздрават нивниот влез во новиот свет. Првоодделенците веројатно се нервираат поради сето галење по главата и штипкање по образите - но вообичаено добиваат подароци што ќе им надокнадат за тоа.
Фотографија: picture alliance/R. Goldmann
Втор ден на училиште
Откако церемонијата ќе заврши, тортата е изедена и подароците се одвиткани, првиот ден на училиште завршува. Следниот ден, првоодделенците мора да ги најдат своите нови училници за првата лекција. Основното училиште во Германија се одвива од прво до четврто одделение. Потоа, учениците продолжуваат кон едно од трите видови на секундарно образование, во зависност од нивните академски перформанси.