Преговорите за т.н. Јамајка коалиција пропаднаа, шефот на Либералите, Кристијан Линднер тврди дека разликите во ставовите меѓу политичките партии биле преголеми.
„Подобро е да не се владее. отколку погрешно да се владее“, изјави лидерот на Либералите, Кристијан Линднер синоќа пред полноќ, објавувајќи го пропаѓањето на преговорите. Четирите партии немале заедничка претстава за модернизација на земјата, а недостигала и меѓусебна доверба. Дел од политичарите од ФДП во неколку интервјуа во изминатите недели беа посебно остри кон канцеларката Ангела Меркел, обвинувајќи ја за очајно водење на преговорите, за владеење хаос и за желба едноставно да ја продолжи политиката која ја водеше досега и сѐуште ја води во актуелната влада со социјалдемократите.
Канцеларката Меркел, која во моментов има технички мандат, во име на Христијанско-демократската и на Христијанско-социјалната унија изјави дека биле направени сите обиди за сепак да се најде решение. Меркел изрази жалење поради неуспехот на преговорите, но целиот нивен тек го претстави дијаметрално спротивно од Либералите, тврдејќи дека е многу постигнато и дека меѓу Унијата и ФДП не постоеле непрремостливи разлики.
Слична оценка изнесоа и Зелените. Копретседателот на партијата, Чем Оздемир ги обвини Либералите дека од почетокот немале доволно спремност за влегување во коалиција. Либералите, рече тој, единствената можна комбинација за формирање влада за жал ја одбија и уништија.
Најголем камен на сопнување биле преговорите за климата и за бегалците. Според достапните информации, со оглед на тоа што преговорите беа тајни и медиумите немаат најдобар увид, Зелените се согласиле на компромис за климатските цели, но до крај инсистирале на тоа бегалците со супсидијарна заштита во Германија да смеат да ги доведат и своите семејства. Како проблем, Либералите во преден план ги истакнаа јавните инвестиции кои ги барале Зелените, додека ФДП се залагале за намалување на данокот и растоварување на граѓаните и стопанството.
Што сега?
Социјалдемократите, кои со само 20 проценти на парламентарните избори на крајот на септември го остварија досега најлошиот резултат во историјата, остануваат на ставот - продолжувањето на големата коалиција за нив не доаѓа во предвид. Според партискиот потпретседател, Ралф Штегнер, сепак не треба избрзано да се распишуваат нови избори, изјава што не е сосем јасна. Математички и политички, исцрпени се сите опции освен евентуална малцинска влада на Ангела Меркел, за што постојат само минимални шанси. СПД веќе најави дека како опозиција нема да толерира таква влада.
Повторни избори, што би било првпат во историјата, би биле можни според членот 63 од Уставот: сојузниот претседател Франк-Валтер Штајнмајер треба прво да предложи некого за функцијата канцелар. Ако кандидатот не добие мнозинство во Бундестагот, почнува втора фаза во која Бундестагот има време од две недели да се постигне согласност околу избор на канцелар. Ако ни тоа не успее, во третата фаза за избор на канцелар е доволно само релативно мнозинство гласови. Во тој случај претседателот може да ја именува личноста која добила релативно мнозинство гласови за канцелар на малцинска влада, но може и да се реши за нови избори, во рок од 60 дена.
Во последните седмици, според анкетите, не постои голема промена во расположението на гласачите. Можно е ЦДУ, ЦСУ, ФДП и Зелените да ги чекаат две лоши сценарија: или и по нови избори ќе мораат да преговараат во ист состав или десничарите од Алтернатива за Германија ќе зајакнат за уште некој процент и ќе претставуваат уште поголем притисок врз некоја идна влада.
Ангела Меркел, незаменливата
По 16 години поминати како претседател на политичката партија ЦДУ и единаесет години на чело на германската влада, се чини дека ерата на Меркел може да има уште едно продолжение.
Фотографија: Reuters/M. Rehle
Првата заклетва
„Сакам да и служам на Германија“ беше ветувањето на Меркел за време на кампањата за канцелар на земјата. По тесната победа, на 22 ноември 2005 година Меркел даде заклетва и стана првата жена канцелар, но и првиот шеф на влада кој доаѓа од Источна Германија. Таа застана на чело на широка коалиција составена од ЦДУ и СПД.
Фотографија: picture-alliance/dpa/G. Bergmann
Кој се плаши од кутрето на Путин?
На дипломатскиот фронт, Меркел мораше да се соочи со моќен противник. Таа е позната поради својата сталоженост и смиреност. Но, Владимир Путин очигледно сакаше да го стави на тест нејзиното трпение за време на приемот во 2007 година. Тој набрзо ја најде нејзината слабост: Меркел се плаши од кучиња.
Фотографија: picture-alliance/dpa/D. Astakhov
Фонд за црни денови
Меркел вообичаено е смирена што и помогна за време на кризите. Колабирањето на финансиските пазари во 2008 година предизвика проблеми за германската економија. Поради тоа, Меркел презеде акција. Таа беше инволвирана во планирањето на фондовите за спас на еврозоната. На крајот, германската економија се извлече речиси без последици, но мерките за штедење најмногу ги почувствуваа Грците и Шпанците.
Фотографија: picture-alliance/epa/H. Villalobos
Втор мандат
Иако резултатот на ЦДУ/ЦСУ на парламентарните избори во 2009 година беше вториот најслаб резултат за партијата во повоениот период, тоа сепак беше победа за Меркел. По широката коалиција со социјалдемократите во претходниот мандат, овој пат Меркел можеше да состави влада со посакуваниот партнер - про бизнис либералите од ФПД.
Фотографија: Getty Images/A. Rentz
Брзо исклучување
Иако по професија е физичар, инцидентот во Фукушима во 2011 година ја претвори Меркел од поддржувач - во силен противник на нуклеарната енергија. Веќе одобрените планови за продолжување на работниот век на германските нуклеарни централи беа откажани и спротивно на нејзините предизборни заложби, Германија наскоро го сопре производството на нуклеарна енергија.
Фотографија: Getty Images/G. Bergmann
„Првиот маж“ на Германија
Дали некој го препознава? Го чул неговиот глас? За време на десетгодишното владеење на Меркел, нејзиниот сопруг Јоахим Зауер, остана незабележан. Професорот по хемија на универзитот Хумболдт во Берлин стапи во брак со Меркел во 1998 година. Тој секогаш останува во позадината кога неговата сопруга е во официјални посети, но во нивниот приватен живот се чини дека е обратно.
Фотографија: picture alliance/Infophoto
Пријателство ставено на тест
Објавувањето на информациите дека блискиот сојузник САД ги пресретнува телефонските разговори на врвните германски политичари отвори голема афера пред меѓународната јавност. Ниту мобилниот телефон на Меркел не бил безбеден од тајните служби на САД. Аферата предизвика проблеми во домашната и меѓународната политика на Меркел.
Фотографија: Reuters/F. Bensch
Грчкиот пациент
Меркел има обожаватели низ целиот свет, но во Грција нивниот број е значително помал. На ниту едно друго место во светот Меркел не била толку демонизирана како што беше во Грција за време на должничката криза во еврозоната. Старите анимозитети беа повторно нагласени по барањата на канцеларката за штедење, економски реформи и кратење на трошењата од властите во Атина.
Фотографија: picture-alliance/epa/S. Pantzartzi
Емотивна, барем еднаш
Иако е воздржана и позната по минималните гестови и изрази на лицето, Меркел не можеше да се воздржи за време на финалето на Светското првенство во фудбал во Рио кога заедно со германскиот претседател го бодреа националниот тим. Во тој период Меркел беше на врвот на својата популарност, исто како и германската репрезентација, со која заедно влијаеа на градењето на меѓународниот имиџ на Германија.
Фотографија: imago/Action Pictures
Ние можеме да го направиме тоа, зарем не?
Кога стотици илјади бегалци пристигнаа во Германија канцеларката изјави дека законот за азил нема лимит. „Ние можеме да го направиме тоа!“ беше мотото на Меркел за време на бегалската криза. Таа тврдеше дека има план. Но, во меѓувреме многумина Германци се прашуваат дали навистина „можеме да го направиме тоа?“
Фотографија: picture-alliance/dpa/S. Hoppe
Што е следно?
По терористичките напади во Париз на 13 ноември минатата година Франција објави вонредна состојба. Ангела Меркел на соседите им понуди „целосна поддршка“. Сепак, стравот од тероризам беше сеприсутен. Без сомнеж, Меркел беше соочена со најголемиот предизвик во нејзиното владеење токму на десетгодишнината од нејзиното стапување на функцијата...
Фотографија: picture-alliance/dpa/B. von Jutrczenka
Критични сојузници
На партискиот конгрес на ЦСУ во ноември 2015 година канцеларката беше критикувана од баварските сојузници. Хорст Зехофер ја обвини Меркел дека загубила контрола над границите со нејзината политика кон бегалците. Тоа беше понижување кое мораше да го истрпи стоејќи без можност да возврати на обвинувањата.
Фотографија: picture-alliance/AP Photo/S. Hoppe
Зарем не може да остане подолго?
Меркел би сакала трет мандат за Барак Обама, иако скандалот со прислушувањето од страна на НСА беше причина за резервираност од нејзина страна. Сепак, Обама ја напушта политичката сцена и му го отстапува местото на Доналд Трамп. Весникот „Њујорк Тајмс“ ја нарече Меркел „последниот чувар на либералниот Запад“.