Колку навистина е опасна Делта-варијантата на коронавирус?
Катрин Весоловски | Луиза Рајт
21 јуни 2021
Делта-варијантата на коронавирусот повторно ја разгорува пандемијата ширум светот. Колку е заразна оваа мутација? Навистина ли е посмртоносна? Штитат ли вакцините од неа? Ова се фактите.
Реклама
Делта-варијантата, или Б.1.617.2 за прв пат се појави во октомври 2020 година во индиската држава Махараштра и од тогаш со забрзано темпо се шири и во Индија и низ целиот свет.
Колку е раширена Делта-варијантата?
Оваа мутација на коронавирусот сè повеќе се шири низ светот. Според СЗО досега е детектирана во 80 земји со тенденција овој број да се зголеми. Најголемиот број случаи се регистрирани во Велика Британија, каде досега има 46.000 заболени со овој вид (состојба до 17.06.2021). Според податоците на иницијативата Гисад, следат Индија, САД и Германија.
Дали Делта-варијантата е позаразна?
Сè уште нема многу научни студии за ова. Мариа Ван Керкове, технички раководител во СЗО на Твитер напиша дека Делта-варијантата е многу позаразна од Алфа-варијантата и од основната верзија на коронавирусот.
И бројките на заразени во Велика Британија кои повторно забрзано се зголемија, укажуваат на поголема вирулентност. Меѓу 2 и 9 јули бројот на заразени нагло се зголеми за 30.000. Ова оди рака под рака со се поголемо ширење на Делта-варијантата. Над 90% од луѓето кои во моментов се заразени од коронавирусот во Велика Британија ја имаат Делта-варијантата, покажуваат официјалните податоци од здравствените власти во земјата. Една друга студија од Агенцијата за јавно здравство на Англија покажува дека шансата да се заразите во едно домаќинство со Делта-варијантата е 64% повисока во однос на Алфа-варијантата на коронавирусот.
Ова го потврдува и Дипти Гурдашани, епидемиолог од универзитетската клиника Квин Мери во Лондон: „Во Индија откривме дека Делта-варијантата се шири многу побрзо од Алфа-варијантата, која беше откриена во Велика Британија. И тоа е многу загрижувачки бидејќи веќе знаеме дека Алфа-варијантата е многу позаразна од основниот вид,“ вели таа. Гурдашани претпоставува дека оваа варијанта е за три пати попренослива.
Индија: Новиот бран на коронавирус наликува на цунами
02:15
Дали Делта-варијантата е посмртоносна?
До сега има малку научни податоци за тоа дали Делта-варијантата е посмртоносна во однос на другите мутации. Но, едно е сигурно, според податоците на здравствените власти во Англија има и случаи на вакцинирани лица кои починале како последица на Делта-варијантата. Седум лица починале 21 ден по првата примена доза и уште 12 лица кои барем две недели претходно имале примено и втора доза. Според податоците на Агенцијата за јавно здравство на Англија, зголемен е и бројот на хоспитализирани пациенти со Делта-варијанта, во споредба со Алфа-варијантата. Болниците во Англија повторно забрзано се полнат – во периодот меѓу 7 и 13 јуни има над 1300 хоспитализирани поради Ковид 19, што е 43% повеќе од претходната недела.
Сепак повеќе фактори играат улога за тоа дали некое лице ќе почине како последица од коронавирусот, како на пример претходни заболувања.
„Ни требаат повеќе информации за да утврдиме дали навистина смртноста е последица на оваа мутација, или пак е комбинација на повеќе фактори?,“ вели Ван Керкове од СЗО. Исто така во преоптоварените здравствени системи луѓето не можат да ја добијат потребната нега, што завршува летално.
Вакцини- адути на човештвото против Ковид-19
Глобалната кампања за вакцинација против Ковид-19 зема сѐ поголем замав. Во различни земји, создадени се или на повидок се вакцини, кои сега се главно оружје на човештвото во справувањето со пандемијата.
Фотографија: Francis Dean/Dean Pictures/imago images
Бионтек/Фајзер: почеток на иРНК-револуцијата
Првата вакцина против Ковид-19, одобрена за употреба во САД и во ЕУ, беше вакцината на германските научници со турски корени Угур Шахин и неговата сопруга Озлем Туречи. Нивната фирма Бионтек од Мајнц влезе во сојуз со американскиот гигант Фајзер. Медиумите почнаа да зборуваат за „револуција“ во фармацевтската индустрија, откако е создадена првата иРНК вакцина.
Фотографија: Francis Dean/Dean Pictures/imago images
Модерна: родум од универзитетот Харвард
Американската компанија за биотехнологија Модерна е специјализирана и за РНК технологии, кои се сметаат за нов чекор во медицината. Нејзиното седиште се наоѓа во Кембриџ, Масачусетс, во близина на универзитетот Харвард, чии научници ја основаа компанијата во 2010 година. Вакцината на Модерна, создадена со финансиска поддршка од властите, беше втората корона-вакцина регистрирана во САД и во ЕУ.
Фотографија: Matthew Healey/AFP/Getty Images
АстраЗенека: „Оксфордската вакцина“
Научниците од Универзитетот Оксфорд во соработка со британско-шведската компанија АстраЗенека вршеа клинички испитувања и производство на нивната вакцина. Таа во голема мерка се користи во Велика Британија, ги исполнува условите во ЕУ и активно се користи во земјите во развој, бидејќи „вакцината од Оксфорд“ има многу ниска цена. Така, таа се произведува во Индија за локалниот пазар и за извоз.
Фотографија: Channi Anand/AP/picture alliance
Спутник V: првата одобрена вакцина во светот
Во август 2020, Русија објави дека прва во светот регистрирала вакцина против коронавирусот наречена Спутник V. Масовната вакцинација на руското население официјално започна во јануари 2021. Оваа векторска вакцина, изработена од научниците од Московскиот центар Гамалеја, се промовира на странските пазари од страна на Рускиот фонд за директни инвестиции.
Фотографија: Aizar Raldes/AFP/Getty Images
Џонсон и Џонсон: доволна е една доза
Американска корпорација Џонсон и Џонсон е еден од шесте производители на корона-вакцини со кои ЕУ склучи прелиминарни договори за снабдување. Од нејзината векторска вакцина потребна е само една доза, а не две како останатите и се чува во конвенционални фрижидери. За ЕУ оваа вакцина, која доби дозвола за употреба на 11.03. ќе ја произведува белгиската сестринска фирма на Џонсон и Џонсон - Јансен.
Фотографија: Johnson/AP/picture alliance
Синовак: тивкиот конкурент од Кина
Без многу врева и детални извештаи за клиничките испитувања, Кина разви најмалку три вакцини. Една од нив, создадена од деактивиран коронавирус, Синовак Биотек ја тестираше во неколку азиски земји, вклучувајќи ја и Индонезија, која потоа веднаш ја нарача. Да им даде пример на своите сонародници, претседателот на Индонезија, Џоко Видодо, прв се вакцинираше.
Фотографија: Laily Rachev/Biro Pers Sekretariat Presiden
Синофарм: Првата кинеска вакцина
Станува за вакцина со „деактивиран“ вирус која државната компанија ја разви во соработка со Институтот за вирологија од Вухан. Овој вид на вакцини се користи веќе со децении, со добри резултати во пракса. Вакцината која веќе се користи во Србија и во Унгарија, беше првата која доби одобрение за употреба од кинеските власти.
Американската фармацевтска компанија Новавакс објави дека нејзината вакцина е 96 процентно ефикасна против оригиналниот вирус и 86 проценти против британскиот сој. Тоа произлегува од студијата што Новавакс ја спроведуваше во Велика Британија. Вакцината може да биде одобрена за употреба во САД уште во мај, доколку властите утврдат дека податоците од Велика Британија се доволни, соопшти компанијата.
Фотографија: Justin Tallis/AFP/ Getty Images
КјурВак: Печатач за вакцини на Тесла
Втората германска иРНК вакцина, која се очекува да биде регистрирана до лето, ќе биде произведена и извезена на глобално ниво од компанијата КјурВак од Тибинген, во партнерство со концернот Баер. Но, ќе биде можно таа да се направи директно во клиниките ширум светот. Елон Маск (втор од лево) демонстрираше мобилен печатач на вакцини создаден од германската сестринска фирма Тесла Громан.
Фотографија: picture-alliance/dpa/T. Schwarz
Санофи: два неуспеха и помош за Европска унија
Француската компанија Санофи е еден од најголемите светски производители на вакцини. Но, овојпат тоа не и' успеа - двапати: ни заедничкиот развој со британската ГлаксоСмитКлајн, ниту обидот за создавање иРНК вакцина досега не дадоа резултати. За да помогне во обезбедувањето на вакцини за земјите од ЕУ, нејзината фабрика во Франкфурт на Мајна ќе произведе 125 милиони дози од вакцината на Фајзер.
Фотографија: C. Stoll/Sanofi
10 фотографии1 | 10
Штитат ли корона-вакцините од Делта-варијантата?
Според досегашните сознанија вакцините на Бионтек/Фајзер и АстраЗенека штитат од развој на тешка форма на болеста при зараза со Делта-варијанта – но, заштитата е пониска во споредба со Алфа-варијантата и основниот вид. Студија на Агенцијата за јавно здравство на Англија, која допрва треба да биде независно верификувана, вели дека две дози од наведените вакцини обезбедуваат силна заштита заразениот да не заврши во болница. Уште првата доза Бионтек/Фајзер дава 94% заштита од хоспитализација, а 96% со втората доза. Вакцинираните со АстраЗенека по првата доза имаат 71% заштита од развој на тешка форма на болеста, а со втората доза 92% заштита.
Според една друга британска студија вакцините штитат и од тоа воопшто да развиете симптоми при зараза со Делта-варијантата. Вакцинираните со една доза Бионтек/Фајзер имаат 36% заштита да пројдат асимптоматски, додека кај целосно вакцинираните заштитата е 88%. Кај вакцинираните со АстраЗенека, заштитата по првата доза е 30%, а 67% по втората примена доза. Овие првични студии покажуваат дека Делта-варијантата во основа е поотпорна на вакцините, но сепак целосно вакцинираните се повеќе заштитени од оваа варијанта.
Дали Делта варијантата е одговорна за ситуацијата во Индија и Велика Британија?
Делта варијантата доминира во Индија и Велика Британија, пиша епидемиологот Ерик Фајгл Динг на Твитер. Дали Делта варијантата е главно одговорна за ситуацијата во Индија не може научно да се поткрепи бидејќи нема доволно секвенционирани примероци. Факт е дека Индија е една од најпогодените земји во пандемијата. До сега се регистрирани преку 29 милиони случаи, здравствениот систем е преоптоварен. Делта варијантата во земјата беше за прв пат регистрирана уште во октомври минатата година.
Научникот Дипти Гурдашани во интервју за ДВ ги појаснува причините за масовното ширење на вирусот во Индија. „Мислам дека станува збор за комбинација од многу задоцнета реакција на владата да се преземат основни мерки во делот на јавното здравје и еден вид преценување дека веќе се стекнал имунитет на стадо."
Во Велика Британија ситуацијата неодамна нагло се влоши. Седумдневната инциденца која на почетокот на мај во Обединетото Кралство беше под 20, сега повторно е скокната на повеќе од 70 новозаразени на 100 илјади жители во период од една недела. Колку брзо вирусот сега се шири со Делта варијантата покажува вкупниот број на новозаразени во изминатите седум дена во Велика Британија: 55.216 случаи меѓу 10 и 16 јуни што е за третина повеќе од неделата пред тоа.
Држење дистанца- креативно!
Многу експерти нагласуваат дека и по доаѓањето на вакцината најважните заштитни мерки против коронавирусот- маските и физичката дистанца- уште некое време ќе бидат секојдневие. Но, тие можат да се следат и покреативно.
Фотографија: picture-alliance/dpa/A. Dedert
Љубов на далечината
Да се оствари пријатно познанство или да се флертува со убава девојка или убаво момче седејќи на клупа? Зошто да не! Само не заборавајте да држите дистанца. Оваа клупа укажува дури и колкава.
Фотографија: picture-alliance/ANP/B. Grösse
Мечиња на маса
Во моментов, во многу ресторани во Германија, на секоја втора маса има натпис „Ве молам, не седнувајте“. Сопственикот на ресторанот „Beef'n Beer“ во Хофхајм на Таунус го решил овој проблемот духовито: на секоја маса на која не треба да се седи ставил плишни мечиња.
Фотографија: picture-alliance/dpa/A. Dedert
Во друштво на кралицата
Ресторанот „Клостервирт“ во центарот на Минхен избра друга опција. Од 25 мај тука можете да вечерате со британската кралица и со други светски познати личности. Големи фотографии од нив „седат“ на масите кои треба да останат празни.
Фотографија: picture-alliance/dpa/P. Kneffel
Максималната шапка на Максима
Шапката со широк обод ќе ви помогне да држите дистанца со стил. Каква што е, на пример, оваа шапка на кралицата на Холандија Максима. Иако е пожелно таа да биде уште поголема.
Фотографија: picture-alliance/Dutch Photo Press/P. van Katwijk
Разреден аудиториум
Драмскиот театар „Берлински Ансанбл“ во германската престолнина се подготвува повторно да ја пречека публиката. Но, сè уште не во целост. За идните настапи одлучија значително да ги „разредат“ редовите со места за гледачите.
Фотографија: picture-alliance/dpa/B. Pedersen
Во својот круг
За да не се преполнат одморалиштата во парковите и тревниците, властите во германскиот градХајделберг решија да исцртаат кругови на тревата со креда. Ем безбедно, ем сите спокојни.
Фотографија: picture-alliance/dpa/U. Anspach
Куче со елизабетанска јака
И сопственикот носи маска, и кучето е заштитено со јака, која им е позната на многу љубители на кучиња и пред пандемијата на коронавирусот. Се нарекува ветеринарна или елизабетанска јака или конус. И сопственикот може да носи нешто слично (ако сака!).
Фотографија: picture-alliance/NurPhoto/A. Widak
Плисирани здолништа
Овие меки здолништа (добро, можеби малку потесни) се носеа во ерата на англиската кралица Елизабета I. Со нив, растојанието е загарантирано!
Фотографија: picture-alliance/dpa/A. Marchi
Држете го клунот на растојание
Ова е маска од познатиот карневал во Келн. Слични се носеле уште во Средниот век. Но, тогаш се верувало оти со нив се заштитувале од чума. Сега - од коронавирусот.
Фотографија: picture-alliance/Geisler-Fotopress
9 фотографии1 | 9
Кои се симптомите на Делта варијантата?
Според првичните сознанија од Велика Британија симптомите се разликуваат од оние што ги предизвикуваат другите варијатни на коронавирусот. Инфицираните на британската апликација Зои се жалат на главоболки, гребење во грлото, температура и затнат нос. Некои се жалат и на кашлица. „Повеќе потсетува на посилна настинка кај помладите", објаснува научникот и коосновач на апликацијата, Тим Спектор. Тоа доведува во заблуда луѓето да си мислат оти се само настинати и на тој начин да заразат и други. Затоа треба да се тестираат лицата кога имаат такви симптоми и да седат дома, вели Спектор. И научникот Балу советува да се бде претпазлив. Симптомите во сезоната на алергии може да бидат потценети.
Како може да се заштитиме од Делта мутацијата?
Веќе познатите мерки за хигиена како држење метар ипол растојание, миење раце, носење маска и ветреење штитат од сите познати варијанти на вирусот, пишува институтот Роберт Кох на прашање од ДВ. Вакцините на Бионтек/Фајзер и АстраЗенека штитат и од мутацијата, иако нешто помалку отколку од другите варијанти.
Покрај тоа треба да се избегнуваат патувања во подрачја каде ја има Делта варијантата. Токму патувањата придонесуваат за ширењето не само на основната форма, туку и на варијантите на вирусот уште од почетокот на пандемијата. Затоа се потребни и карантини, наведува Гурдашани.