Според податоците на ВВФ, со помош на ветер, дожд, но и преку канализација, пат до Средоземното, и до другите европски мориња, годишно наоѓаат до 500.000 тони макропластика и до 130.000 тони микропластика
Реклама
Кеси, шишиња, сламки - пластиката е насекаде околу нас, особено во морињата. Кој е главниот виновник и како да се промени тоа? Кога последен пат сте купиле кафе за носење или вода во пластично шише? Веројатно не така одамна.
Пластичната амбалажа толку многу се одомаќини што многумина веќе и не забележуваат колку често ја користат и по една употреба ја фрлаат. Статистиките покажуваат дека само во Европа во отпад годишно завршуваат неколку милиони тони амбалажа за еднократна употреба. Притоа, општо познато е дека пластиката не се разложува, туку само се распаѓа на ситни делови, таканаречена, микропластика.
Темата беше обработена и во последното издание на Веб-магазинот #EUROPEO:
Пластичен отпад- проблем за животната средина и за луѓето
02:18
Според податоците на Светската организација за природа - ВВФ, со помош на ветер, дожд, но и преку канализација, пат до Средоземното, и до другите европски мориња, годишно наоѓаат до 500.000 тони макропластика и до 130.000 тони микропластика.
Повеќе
Со фатални последици, и тоа не само за животните, туку и за луѓето. Имено, преку рибите и морските плодови микропластиката од морињата на крајот завршува - во нашиот стомак. Конзументите на јастог, и на други видови ракови од Средоземното море, според проценките на ВВФ годишно внесуваат и до 11.000 парченца микропластика. Без оглед на тоа што нејзиниото влијание на човековиот организам не е доволно истражено, научниците предупрадуваат дека хемикалиите од микропластиката можат да предизвикаат сериозни болести.
Убавиот, шарен свет на пластиката
Пластиката е омилена во иднустријата. Сигурно нема материјал кој е попогоден за создавање различни облици и бои. Пластиката може да биде цврста и крута, мека и еластична, а ја има во сите бои.
Фотографија: DW/F. Schmidt
Светлечка музика
Виолончелото е од пластика произведена од Бајер. Неговото транспарентно тело може да свети во ритамот на музиката. Зависно од тоа како е програмирано виолончелото, тоновите можат да бидат покажувани и во боја. Ученикот така може да види дали свири правилно или не. А на виолончелото можат да бидат проектирани и слики.
Фотографија: Bayer Material Science
Автомобил од пластика
Поликарбонатотот е многу цврст и тврд материјал. Шофершајбната е од толку проѕирна пластика, што речиси не се разликува од стакло, а таков поликарбонат може да се употреби и на други места. Овој автомобил се состои во најголем дел од пластика и е многу полесен од обичниот автомобил. Кај него може да се заштеди многу гориво.
Фотографија: DW/F. Schmidt
Кабли во ткаенина
Колку се различни можностите за примена на пластиката, покажува и овој УСБ кабел во институтот Фраунхофер. Тој може да пренесува сигнали кои стигнуваат од сензорите во облеката. Така на пример може да се следат животните функции на пациентите или пожарникарите во зграда зафатена од пожар.
Фотографија: DW/F. Schmidt
Пливање како делфин
Оваа моно-перка е прикачена на т.н. „ехоскелет“. Сензорите препознаваат кои движења сака да ги изврши пливачот и со помош на мали серво-мотори им помагаат на рацете и нозете во изведувањето на движењата. Така не само што може да се плива како делфин, туку и многу подолго да се остане во вода.
Фотографија: DW/F. Schmidt
Потпора при физичка работа
Истиот принцип се применува и овде кај комбинезонот за цело тело. Тоа е идеално за луѓе со хендикеп, чии мускули се слаби. Но, таква облека добро би им дошла и на физичките работници при пренесување мебел и други тешки предмети, на пример кога треба да се пренесе клавир на некој од повисоките спратови.
Фотографија: DW/F. Schmidt
Против чкртање ѕидови
И ова е пластика, површина која ја отфрла нечистотијата. Може да се употреби на пример како заштита од чкртање по ѕидови. Тоа може да им заштеди многу пари на сопствениците на куќи и на железниците, чии возови се често предмет на таков вандализам.
Фотографија: DW/F. Schmidt
Пластика од дрво
Овие објекти се состојат од дрвени или други природни влакна. Тоа дури и се гледа на нив. Ако погледаме подобро, се гледа сличпност со табли од иверица. Па сепак, таквата „органска пластика“ може добро да послужи во производството мебел или за обложување разни објекти.
Фотографија: DW/F. Schmidt
Дрвените состојки стануваат невидливи
Овој капак од автомобилскиот резервоар за гориво исто така содржи дрво. Целулозата во прав е помешана со полиетилен. Стручна агенција за обновливи суровини се залага за користење биолошки состојки во обичната пластика заради нејзино јакнење.
Фотографија: DW/F. Schmidt
Лигнинот како суровина
При добивањето целулоза, останува уште една непотребна состојка, лигнин. Тој материјал со помош на био катализатор може да се распадне на составни делови. Научниците од институтот Франхофер се надеваат дека од него можат да создадат нови полимери, како основа за нов вид пластика.
Фотографија: DW/F. Schmidt
Влакна од млечна киселина
Органските материи имаат многу поголема можност за примена ако бидат распаднати на молекуларните составни делови. Таквите влакна од полиактид, еден полимер на млечната киселина, се произведени од отпад од пченка. Ваквите влакна можат да бидат употребени и во медицината, а од нив може да се прави и облека.
Фотографија: DW/F. Schmidt
Оклопот на ракот како суровина за пластика
За производство на пластика можат да послужат дури и оклопите на ракови. Тие содржат хитин, кој е добра состојка за нови полимери. Така може да се решава и еден еколошки проблем. Имено, отпадот од исчистените ракови кој завршува на депониите не само што предизвикува непријатна миризба, туку создава и гасови штетни за здравјето.
Фотографија: DW/F. Schmidt
Сунѓер од јаглероден диоксид
Овој сунѓер делумно е создаден од испуштените гасови од една електрана. Со помош на специјален катализатор од Бајер, одвоен е јаглеродниот диоксид. Од него научниците создаваат нови полимери. Предноста на постапката со катализаторот е што се троши малку енергија.
Фотографија: Bayer Material Science
Од експеримент до сериско производство
Сунѓерот од јаглероден диоксид веќе за неколку години би можел да се најде во нашите домови. Ова е лабораториска постројка во Леверкузен каде веќе се произведува. Од 2015. година би можело да следи сериско производство.
Фотографија: Bayer Material Science
13 фотографии1 | 13
Пластичниот отпад е опасен, но што конкретно се презема против него? Од 2021 година Европска унија од продажба ги повлекува сламките, пластичните чинии и прибори за јадење како и други пластични производи за еднократна употреба за кои веќе сега постои алтернатива. Освен тоа, до 2030 година целиот пластичен отпад би требало да се рециклира. А дотогаш најдобро е да не се чека, туку веќе веднаш да се почне со избегнување на пластичната амбалажа. Што, верувајте, воопшто не е тешко. Бидејќи кафето од порцеланска шолја ионака е многу повкусно од она за носење.
Најзагадените места во светот
Загадена почва, хемиски отпад, електронски смет: според извештајот на фондацијата Зелен крст, 200 милиони луѓе во светот се директно соочени со загадена животна околина. Каде е најопасно?
Фотографија: Blacksmith Institute
Каде е животот најопасен?
Околу 200 милиони луѓе во светот се директно соочени со загаденост на животната околина. Тешки метали ја загадуваат почвата, хемиски остатоци во воздухот, или токсичен електронски смет во реките. Ова се само неколку примери од извештајот на фондацијата Зелен крст.
Фотографија: picture alliance/JOKER
Депонијата Агбогблоши во Гана
Тони сателитски антени и расипани телевизори се нафрлани во втората по големина депонија на електронски отпад во Западна Африка. Во извештајот оваа депонија е рангирана како едно од најзагадените места во светот. Палењето на жиците, со што се одвојува драгоцениот бакар од пластиката, го прави овој електронски смет особено опасен поради тоа што се ослободува олово во околината.
Фотографија: Blacksmith Institute
Реката Ситарум, Индонезија
Водата во реката Ситарум е околу илјада пати позагадена од вообичаената вода за пиење и содржи огромни количества на алуминиум и железо. Околу 2.000 фабрики ја користат реката како извор на вода и го фрлаат својот индустриски отпад во неа. Реката во истовреме е и извор на живот за милиони луѓе.
Фотографија: Adek Berry/AFP/Getty Images
Индустрискиот центар Џержинск, Русија
Џержинск е еден од најважните центри на руската хемиска индустрија. Меѓу 1930. и 1998. година, околу 300 илјади тони хемиски отпад не биле правилно отстранети. Хемиските супстанци ги загадиле подземните води и воздухот. Просечниот животен век на жените во регионот е 47, а на мажите 42 години.
Фотографија: Blacksmith Institute
Нуклеарната централа Чернобил, Украина
До денес, Чернобил важи за најголемата нуклеарна катастрофа во историјата. На 25 април 1986 година, тестовите во централата доведоа до фатални последици - до денес никој не живее во радиус од 30 километри. Почвата околу централата се‘ уште е загадена и го загрозува производството на храна. Многу луѓе околу Чернобил заболеа од леукемија.
Фотографија: Blacksmith Institute
Преработувачката на кожа во Хазарибах, Бангладеш
Хазарибах има повеќе фабрики за кожа отколку каде било во Бангладеш. Мнозинството од нив користат стари и неефективни методи поради што секојдневно се влеваат 22 илјади литри токсичен отпад во реката Буриганга- најважниот извор на вода за главниот град Дака. Многу луѓе страдаат од болести на кожата и на дишните патишта поради карценогените материјали.
Фотографија: Blacksmith Institute
Рудниците за олово во Кабве, Замбија
Во Кабве, вториот по големина град во Замбија, голем број деца страдаат од зголемено ниво на олово во крвта. Веќе цел век, рудниците за олово во воздухот ослободуваат тешки метали кои паѓаат на почвата во и околу градот.
Фотографија: Blacksmith Institute
Рудниците за злато во Калимантан, Индонезија
Калимантан му припаѓа на индонезискиот дел од островот Борнео и е особено познат по своите златни рудници. За да го прочистат златото многу рудници користат жива, со што се ослободуваат илјадници тони отровни материи во животната околина и во подземните води секоја година.
Околу 5.000 фабрики го исфрлаат својот отпад во реката Матанца-Риачуело. Хемиските производители можат да бидат обвинети за повеќе од една третина од загадувањето на водата. Водата содржи високи концентрации на цинк, олово, бакар, никел и други тешки метали. Во овој регион населението страда од цревни и белодробни заболувања.
Фотографија: Yanina Budkin/World Bank
Делтата на Нигер, Нигерија
Делтата на реката Нигер е густо населен регион во Нигерија и дом за околу 8 проценти од севкупното население. Но регионот е тешко загаден бидејќи нафтата и хидрокарбонатите ја трујат почвата и питката вода. Во просек, секоја година околу 240 илјади барели нафта се излеваат во делтата на Нигер поради несреќи и вооружени напади.
Фотографија: Terry Whalebone
Индустрискиот град Норилск, Русија
Во Норилск, руски индустриски град, околу 500 тони бакар и оксиди на никелот, како и 2 милиони тони оксидати на сулгфурот се испуштаат во воздухот. Загаденоста на воздухот е толку екстремна што просечниот животен век на работниците во фабриките е 10 години понизок од просекот во Русија.