Мажите, жените и децата често подеднакво се инфициират од коронавирусот. Но, последиците се разликуваат во зависност од полот и од возраста. И претходните заболувања имаат одредена улога. Еве што треба да се знае:
Реклама
Коронавирусот во наредните недели и месеци ќе се шири со голема брзина и ќе инфицира две третини од граѓаните. Нема ништо да се промени ни кога ќе се затопли и кога ќе помине класичниот период на грип, вели Кристијан Дростен, главен виролог од берлинската клиника Шарите.Додуша, инфекцијата кај поголемиот број инфицирани ќе има благ тек. Така поголемиот број луѓе наесен, кога се очекува наредниот бран настинки, веќе ќе имаат антитела против САРС-КоВ-2.
Зошто особено мораат да се заштитат постарите луѓе?
Најзагрозени и натаму ќе бидат постарите луѓе, кај нив стапката на смртност од 65 години најмногу експоненционално расте. Во Кина, на пример, стапката на смртност меѓу инфицираните лица до 40 години е - 0,2 отсто, меѓу 70 и 79 години - 8 насто, а меѓу постарите од 80 години - 14,8 отсто.Затоа наредните недели треба да се води сметка пред сѐ за заштита на старите луѓе, особено за оние кои се веќе заболени, или биле заболени, од некоја друга болест. Оваа ризична група треба да избегнува големи собири, концерти и слично.Поголемиот број од починатите од вирусот уште пред инфицирањето биле болни. Според анализата која ја спроведе Светската здравствена организација во Кина, загрозени пред сѐ се постарите луѓе со болести на срце и на крвните садови, дијабетис, висок крвен притисок, хронични заболувања на дишните патишта и од канцер.
Зошто мажите се позагрозени од жените?
Според наводите на СЗО, мажите почесто заболуваат од САРС-КоВ-вирусот од жените. Стапката на смртност во Кина меѓу мажите во средината на февруари беше 2,8 отсто, а меѓу жените 1,7 насто. Слична распределба постоеше уште во 2003 година кога изби САРС во Хонг Конг. Па и нормалниот грип потешко ги погодува мажите од жените.
Упатства: Како да се заштитите од коронавирус
Луѓето ширум светот ставаат заштитни маски за дишење за да спречат вирусна инфекција. Сепак, други мерки се поефикасни. Еве неколку совети засновани на упатствата на СЗО.
Фотографија: Getty Images/X. Chu
Подобро од ништо
Не е докажано дека маските за лице можат ефикасно да ве заштитат од вирусни инфекции. Овие маски веројатно се во можност да фатат некои микроби пред да стигнат до устата или носот. Но уште поважно е тоа дека тие ги спречуваат луѓето да ги допираат устата или носот (што повеќето луѓе го прават инстинктивно). Ако веќе сте болни, таквите маски може да спречат да не заразувате други.
Фотографија: Getty Images/Stringer
Дезинфицирајте ги рацете
Во својот список на препораки како да се заштитите од зарази, Светската здравствена организација не споменува маски за лице. На врвот е често миењето на рацете. СЗО препорачува дезинфекциско средство за рацете на база на алкохол, како на фотографијата, кои најчесто ги гледаме во болниците
Фотографија: picture-alliance/dpa/S. Pilick
И сапун и вода ќе завршат работа
Поедноставното секојдневно решение се водата и сапунот, ако ги имате при рака. Но, проверете дали темелно ги миете рацете...
Фотографија: picture alliance/dpa/C. Klose
Кашлање и кивање - но направете го тоа правилно!
Еве што препорачуваат лекарите: Кога кашлате и кивате, покријте ја устата и носот со вашиот подигнат лакот. Или користете книжни марамчиња - но потоа веднаш фрлете го марамчето и измијте ги рацете. А кошулата или џемперот? Не, нив не мора да ги фрлите. Но, перете ги често или однесете ги на хемиско чистење.
Фотографија: Fotolia/Brenda Carson
Стојте подалеку!
Друга препорака која можеби не функционира за сите: Избегнувајте близок контакт со секој кој има треска и кашлица! Ако треба да имате контакт со болни луѓе, погрижете се да преземете дополнителни заштитни мерки.
Фотографија: picture alliance/empics
Имате треска? Одете на лекар, а не на патување!
Ако имате треска, кашлица и отежнато дишење, побарајте лекарска помош навреме. Избегнувајте јавни места за да не ги инфицирате другите. И, исто така, објаснете му на вашиот лекар каде претходно сте патувале.
Фотографија: Reuters/P. Mikheyev
Избегнувајте контакт!
При посета на сточни и зелени пазари во области во кои во моментот има случаи на новиот коронавирус, избегнувајте директен незаштитен контакт со живи животни. Тоа исто така вклучува какви било површини кои се во контакт со животни.
Фотографија: DW
Добро термички обработено - не сурово!
Варете,печете и пржете го месото темелно. Потребно е да се избегне конзумирање на сурови, недоволно термички обработени производи од животинско потекло. Со суровото месо, млекото или животинските органи треба да се постапува внимателно за да се избегне инфицирање од термички необработена храна. Овие се добри практики за безбедност на храната и помагаат да се спречи ширењето на болести.
Фотографија: picture-alliance/Ch. Mohr
8 фотографии1 | 8
Имунолошкиот систем на жените е поотпорен. Затоа е одговорен пред сѐ хормонот естроген која го поттикнува работењето на имуносистемот и силно се бори против предизвикувачите на болести. Машкиот тестостерон, за разлика од него, го блокира имунолошкиот систем.
Освен тоа, постојат и „генетски причини“, како што изјави за ДВ молекуларниот билог Томас Плчам. Тој вели дека „имунорелевантните гени“, „на пример оние кои се одговорни за откривање на предизвикувачите на болести, се координирани на Х-хромозомот“. Бидејќи жените имаат два Х-хромозома, а мажите само еден, тука е предноста на страната на жените.Покрај генетските предиспозиции, важен е и начинот на живот. Мажите често живеат понездраво од жените. Во Кина, на пример, 52 насто од мажите се пушачи, додека ни 3 отсто жени - не пушат. А белите дробови кои се нарушени од пушењето се почувствителни на вирусот.
Зошто децата се помалку загрозени?
Секако дека и децата можат да се заразат, но тие не заболуваат и покажуваат само слаби симптоми. Сѐ уште не е точно објаснето зошто е тоа така. Медицината смета дека кај децата делува т.н. вроден „неспецифичен систем“. Заштитата од првите предизвикувачи на болести веќе се добива во фазата на фетус, а кога ќе се роди детето, со мајчиното млеко. Во вродена заштита на организмот спаѓаат и ќелиите кои ги напаѓаат предизвикувачите на болести кои во телото стигнуваат преку слузокожата или кожата.
Алтернативни поздрави во време на пандемија
За да го намалат ризикот од заразување со новиот коронавирус, луѓето ширум светот ги менуваат навиките за поздравување. Можеби ќе ве инспирира некоја од овие културни навики.
Фотографија: picture-alliance/AA/A. Hosbas
Ракување
Тоа е еден од најраспространетите поздрави во светото. Ќе излезе ли сега ракувањето од мода? Здравствените експерти препорачуваат да се избегнува за да се намали ризикот од зараза. Германскиот министер за внатрешни работи ја зема таа препорака сериозно па одби да се ракува со канцеларката Ангела Меркел. Двајцата потоа слатко се изнасмеаја.
Фотографија: picture-alliance/AA/A. Hosbas
Двоен бакнеж во образ
Француската влада ги советува своите граѓани да го избегнуваат традиционалниот бакнеж на двата образа. Но францускиот претседател Емануел Макрон во знак на поддршка го бакна италијанскиот премиер Џузепе Конте во Неапол неделава, давајќи до знаење дека не се плаши од коронавирусот.
Фотографија: picture-alliance/NurPhoto/P. Manzo
Да пукне!
Тоа е гест кој беше популаризиран во бејзболот и кошарката во САД. Преку него се пренесуваат околу 50% помалку бактерии одошто со ракување, но сепак, тоа не го прави целосно безбеден.
Фотографија: picture-alliance/AP Photo/R. Drew
Судир на тупаници
Најчесто користен во спортот, овој поздрав го популаризираше и поранешниот претседател на САД, Барак Обама, на сликата со шведската климатска активистка Грета Тунберг. Освен „кул“ факторот, тупаницата пренесува далеку помалку бактерии одошто ракувањето- над 90%.
Фотографија: picture-alliance/dpa/The Obama Foundation
Прегратки
Прегратката е уште еден начи на ширење микроби, но истражувањата покажуваат дека прегратката на саканиот може и да го зајакне имунолошкиот систем, а во некои случаи- и да ги подобри дипломатските односи. Прегратката меѓу претседателите на Јужна и Северна Кореја Мун Џае Ин и Ким Џонг Ун во 2018 предзивика различни реакции на двете страни на границата. Дотогаш тие само се ракуваа.
Фотографија: Reuters
Тапкање по рамо
Австралиските власти на своите граѓани им го препорачуваат токму овој гест: „Време е Австралијанците засега само да се тапкаат по рамо- без ракување“, изјави еден министер. Иако со овој поздрав речиси и не се пренесуваат бактерии, сепак во некои култури тоа може да се смета и за навреда.
Фотографија: Colourbox
Мавтање
Кралицата Елизабета и принцот Филип често им мавтаат на своите поданици од балконот на Бакингемската палата. Гестот потекнува од традицијата од 18-век кога витезите се поздравувале со вадење шлемовите за да го откријат својот идентитет и да покажат дека доаѓаат во мир. Мавтањето е исто така и навредливо во некои земји.
Фотографија: Reuters/K. Doherty
Тупаница и дланка
Во Кина, каде започна појавата на Ковид-19, традиционалниот „гонг-шу“ поздрав се препорачува во актуелниот момент. Поздравот на фотографијата го демонстрира кинеската актерка Мија Мучи.
Мал наклон со дланките споени една до друга во позиција како за молитва. Таи ваи поздравот е раширен во бројни земји на југоистокот на Азија- а уште е познат и како индиски „намасте“ или бурмански „мингалар пар“.
Фотографија: Imago Images/ZUMA Press/J. Kurtz
Јапонски наклон
Исто така безбеден, традиционалниот јапонски поздрав се уште се практикува во секојдневието. Учењето на елегантниот наклон е важен дел од општествениот статус. На фотографијата, вработени во еден трговски центар во Токио го вежбаат поздравот пред почетокот на новогодишната распродажба.
Фотографија: picture-alliance/dpa/MAXPPP/Kyodo
„Ногување“
Едно вирално видео од Кина неодамна ни покажа и нов начин на поздравување: „ногување“ или "footshake", кое некои го нарекуваат и „Вуханско ракување“. Триењето на валканите чевли, сепак е посигурно од ракувањето.
Фотографија: DW/S. Bartlick
Насмевка
Веројатно најлесниот начин да поздравите некого без да ризикувате размена на бактерии или да го навредите е да го погледнете во очи, да се насмевнете и да кажете здраво.
Фотографија: picture-alliance/PhotoAlto/E. Audras
12 фотографии1 | 12
Оваа „пасивна имунизација“ е обично доволна за периодот додека имунолошкиот систем на детето не се воспостави во целосна мерка. Ако тоа се случи до 10-тата година од животот. А, и потоа имунолошкиот систем целиот живот останува способен да учи како да се бори против другите предизвикувачи на болести.