Коронавирус: Зошто повеќе страдаат мажите и дебелите луѓе?
БГ /АФП
10 април 2020
Во болниците ширум светот, медицинските работници воочуваат поголем број мажи од жени кои страдаат од тешки симптоми на Ковид-19. Притоа и дебелината зачестено се јавува како фактор.
Реклама
Најпрво започна како модел во Кина, каде вирусот се појави на крајот на минатата година, а во меѓувреме го добива своето ехо и низ болниците во Европа и САД каде се прошири пандемијата.
„Повеќе мажи од жени имаат сериозни проблеми, а пациентите кои имаат прекумерна тежина или претходни болести се со повисок ризик“, вели Дерек Хил, професор на Универзитетскиот колеџ во Лондон.
Првичните статистики од истражувачкиот и ревизорски центар на интензивната нега во Велика Британија го потврдуваат овој феномен: 73 отсто од пациентите се мажи, а 73,4 отсто имаат прекумерна тежина.
Според податоците за исходот на пациентите кои се опоравиле или починале од Ковид-19 во периодот до 3 април, дебелите пациенти поретко се опоравувале откако добивале интензивна нега.
Три-четвртини од пациентите се мажи
Во француската интензивна нега исто така биле примени „далеку поголема пропорција пациенти со прекумерна тежина или дебелина“, вели докторот Матјо Шмит од Пити-Салпетриер болницата во Париз, додавајќи дека „три четвртини“ од сите пациенти биле мажи.
Слична е состојбата и во Њујорк.
„Во собата за итни случаи е неверојатно- мојата проценка е дека 80 отсто од пациентите кои се носат се мажи“, вели Хани Збитани, хирург кој третира пациенти со Ковид-19 во Бруклин.
Каде сѐ демне коронавирусот?
Коронавирус насекаде! Можеби дури и на пиперките, билетот за возење, сопственото домашно милениче. Што воопшто смеам да допирам? Ова вознемирувачко прашање си го поставуваат многумина. Еве неколку смирувачки одговори:
Досега познатите коронавируси остануваат опасни на површини како кваките околу четири-пет денови. Како и другите инфекции преку капки и SARS-CoV-2 се пренесува преку рацете и површините кои се допираат често во текот на денот. Иако вирусот е нов и затоа е прилично непознат, експертите сметаат дека и за него важат многу резултати од истражувања на други, веќе познати коронавируси.
Затоа, треба да се биде претпазлив и кога се руча во кантината на работното место - доколку таа одамна не е веќе затворена. Коронавирусите во основа можат преку кивање или кашлање на инфицирано лице да завршат на приборот за јадење или чиниите. Германскиот институт за проценка на ризици (БфР) меѓутоа пишува дека „досега не се познати инфекции со SARS-CoV-2 кои се појавиле со ваков начин на пренос“
Фотографија: picture-alliance/dpa/J. Kalaene
Страв од увозна стока?
Дали родителите мора да се плашат од инфекција преку играчки од увоз? Не, велат од БфР. Досега нема случаи на инфицирани лица за кои е докажано дека се заразиле преку увезени играчки или друга стока. Експертите сметаат дека вирусите немаат голема стабилност при промена на животната средина. Предизвикувачот на болеста е опасен повеќе денови пред сѐ во услови на студ и голема влажност на воздухот.
Фотографија: picture-alliance/dpa/S. Gollnow
Пакети полни вируси
Коронавирусите кои го напаѓаат човекот не се особено стабилни на суви површини. Со оглед на тоа што стабилноста на вирусите надвор од човечкиот организам зависи од могу фактори, како темпертурата и влажноста на воздухот, БфР ја смета инфекцијата по пошта за „главно неверојатна“. Сепак, институтот признава дека сѐ уште не располага со точни податоци за SARS-CoV-2.
Фотографија: picture-alliance/dpa/M. Becker
Вирусен пинг-понг со домашното милениче?
Дали моето куче може да ме зарази мене или јас да го заразам него? Ризикот домашните миленичиња да се заразат од коронавирус е оценет како низок од страна на експертите. Но, тој не може сосема да се исклучи. Самите животни не покажуваат симптоми, значи не заболуваат. Но, доколку се инфицирани тие може преку својот здив, плунка, повраќање, урина да го пренесуваат вирусот.
Фотографија: picture-alliance/dpa/AP/A. Tarantino
Опасен зеленчук?
Пренесување на SARS-CoV-2 преку контаминирани прехранбени продукти, според БфР, не е веројатно. Досега нема докажани случаи на инфицирање на ваков начин. Темелно миење на рацете пред подготовка на оброкот, и во времиња пред и по коронавирусот, е нешто што се подразбира. Со оглед на тоа што вирусите се чувствителни на топлина, загревањето на намирниците натамошно го намалува ризикот од инфекција.
Досега познатите САРС и МЕРС коронавируси не сакаат топлина, но се прилично отпорни на студ. Тие може да останат опасни дури две години на температури од минус 20 степени Целзиусови. БфР меѓутоа смирува: досега нема укажувања за ланец на инфекции со SARS-CoV-2 преку конзумирање храна, вклучително и замрзнати продукти.
Избувнувањето на КОВИД-19 има и едно добро: Кина забрани храна од диви животни. Сѐ укажува на тоа дека новиот коронавирус врз човекот е пренесен од лилјаци. Лилјаците за тоа не се виновни, зашто веројатно завршиле во супа против своја волја. Но, борбата против SARS-CoV-2 ќе трае многу подолго и ќе биде потешка од ослободувањето од храна од диви животни.
Експертите велат дека е прерано да се каже точно зошто толку повеќе мажи се погодени од коронавирусот. Едно можно објаснување, според Жан-Франсоа Делфраси, лекар кој ја советува француската влада, е дека мажите имаат поголема фреквенција на повеќекратни патологии.
Некои експерти, пак, велат дека можеби не е во прашање ранливоста на мажите, туку силата на имунолошкиот систем на жените.
„Вродениот имунолошки систем е подобар кај жените, особено пред менопаузата“, вели Пјер Делобел, прв човек на одделот за инфективни болести во универзитетската болница во Тулуз.
Жените имаат поагресивен имунолошки систем
Џејмс Гил, предавач на Медицинската школа Ворвик вели дека една можност е „поагресивниот имунолошки систем на жените, што значи и поголема отпорност на инфекции“. Втората можност е „претпоставката дека мажите не внимаваат доволно на своето здравје и почесто пушат, пијат алкохол или се дебелеат“, па одговорот би бил комбинација на биолошки и животни фактори.
Прекумерната тежина е секако здравствен ризик поради зголемената инциденца на дијабетес и висок крвен притисок- обете идентификувани како отежнувачки фактори во италијанските и кинеските студии за Ковид-19, заедно со возраста и на пониско ниво- срцевите и мозочните заболувања.
Тоа претставува особена грижа за САД, каде околу 42 отсто од возрасните имаат прекумерна тежина. Тамошните Центри за контрола и превенција на болести веќе ги предупредија луѓето чиј индекс на телесни маснотии е над 40 се со зголемен ризик доколку се заразат со Ковид-19.
Се‘ подебели - суптилните методи на индустријата за храна
05:02
„Загрижени сме за нашите американски пријатели. Тие веројатно ќе имаат повеќе проблеми поради обезноста“, вели францускиот доктор Делфраси.