Ситуацијата со корона-вирусот е како онаа со цените на акциите - помалку е важно што навистина се случува, отколку какви се очекувањата на публиката. И оваа епидемија ќе дојде и ќе помине, смета Фабијан Шмит.
Реклама
Да, тоа навистина може да ве исплаши. Новиот корона-вирус (nCoV) се чини дека се шири многу брзо и бројот на починати постојано се зголемува. Драстичните мерки на кинеската влада, кои во карантин ставија 43 милиони луѓе, сигурно се ефикасни за делотворно запирање на ширењето на вирусот.
И ако навистина се успее, населението во провинцијата Хубеи и другите погодени области во голема мерка да биде ставено во куќен притвор неколку недели, заразата дури може да престане да се шири побрзо отколку што понекогаш се мисли.
Инфицирани од страв
Но, вирусот е како курсот на акциите: за неговата висина и ефективноста помалку одлучува реалноста и трезвениот ум, отколку очекувањата. Заштитната маска стана симбол на ова очекување: кој ја носи, покажува дека тој веќе дозволил да биде заразен.
Во секој случај, едно е јасно: решителните чекори преземени од кинеската влада имаат трајно влијание, ширум светот. Бидејќи стравот од nCoV се шири дури и побрзо од самиот вирус.
Длабоко вдишете и издишете!
Можеби прво треба да земеме длабок здив - без заштитна маска - и ситуацијата да ја набљудуваме подлабоко од она што го гледаме во вестите: корона-вирусите долго се сметаа за релативно безопасни и нормални предизвикувачи на настинка - со кои секогаш одново се соочувавме.
Но, вирусите се лесно променливи и можат да мутираат во опасни форми, како што неколкупати се покажа во 21 век. Епидемиите на зарази пренесени од животни - САРС и МЕРС, исто така го променија јавниот имиџ на корона-вирусите.
Двете варијанти на вируси беа навистина опасни. Од САРС почина секој десетти инфициран пациент. Кај МЕРС, бројките површно изгледаа уште подраматични: една третина од оние кои отидоа на лекување починаа од патогенот пренесен од камили.
Игри со бројки
Но подоцна се покажа дека на Арапскиот Полуостров имало многу, многу повеќе луѓе кои биле заразени со МЕРС, но никогаш не покажале силни симптоми. Никогаш не морале да одат на медицински третман. И слично на MERS може да биде сега и со nCoV. Бројот на третирани пациенти и смртните случаи за волја на вистината деновиве драматично се зголемуваат. Но, тоа е главно затоа што епидемијата е среде фазата на ширење. Како и секоја епидемија, таа порано или подоцна ќе престане да се шири, бидејќи инфицираните луѓе ќе развијат имунитет. А дури и сега, nCoV може да се покаже како помалку опасен. Според официјалните бројки, еден од 40 заболени умира од вирусот. Со тоа новиот корона-вирус е значително помалку опасен од САРС или МЕРС.
Упатства: Како да се заштитите од коронавирус
Луѓето ширум светот ставаат заштитни маски за дишење за да спречат вирусна инфекција. Сепак, други мерки се поефикасни. Еве неколку совети засновани на упатствата на СЗО.
Фотографија: Getty Images/X. Chu
Подобро од ништо
Не е докажано дека маските за лице можат ефикасно да ве заштитат од вирусни инфекции. Овие маски веројатно се во можност да фатат некои микроби пред да стигнат до устата или носот. Но уште поважно е тоа дека тие ги спречуваат луѓето да ги допираат устата или носот (што повеќето луѓе го прават инстинктивно). Ако веќе сте болни, таквите маски може да спречат да не заразувате други.
Фотографија: Getty Images/Stringer
Дезинфицирајте ги рацете
Во својот список на препораки како да се заштитите од зарази, Светската здравствена организација не споменува маски за лице. На врвот е често миењето на рацете. СЗО препорачува дезинфекциско средство за рацете на база на алкохол, како на фотографијата, кои најчесто ги гледаме во болниците
Фотографија: picture-alliance/dpa/S. Pilick
И сапун и вода ќе завршат работа
Поедноставното секојдневно решение се водата и сапунот, ако ги имате при рака. Но, проверете дали темелно ги миете рацете...
Фотографија: picture alliance/dpa/C. Klose
Кашлање и кивање - но направете го тоа правилно!
Еве што препорачуваат лекарите: Кога кашлате и кивате, покријте ја устата и носот со вашиот подигнат лакот. Или користете книжни марамчиња - но потоа веднаш фрлете го марамчето и измијте ги рацете. А кошулата или џемперот? Не, нив не мора да ги фрлите. Но, перете ги често или однесете ги на хемиско чистење.
Фотографија: Fotolia/Brenda Carson
Стојте подалеку!
Друга препорака која можеби не функционира за сите: Избегнувајте близок контакт со секој кој има треска и кашлица! Ако треба да имате контакт со болни луѓе, погрижете се да преземете дополнителни заштитни мерки.
Фотографија: picture alliance/empics
Имате треска? Одете на лекар, а не на патување!
Ако имате треска, кашлица и отежнато дишење, побарајте лекарска помош навреме. Избегнувајте јавни места за да не ги инфицирате другите. И, исто така, објаснете му на вашиот лекар каде претходно сте патувале.
Фотографија: Reuters/P. Mikheyev
Избегнувајте контакт!
При посета на сточни и зелени пазари во области во кои во моментот има случаи на новиот коронавирус, избегнувајте директен незаштитен контакт со живи животни. Тоа исто така вклучува какви било површини кои се во контакт со животни.
Фотографија: DW
Добро термички обработено - не сурово!
Варете,печете и пржете го месото темелно. Потребно е да се избегне конзумирање на сурови, недоволно термички обработени производи од животинско потекло. Со суровото месо, млекото или животинските органи треба да се постапува внимателно за да се избегне инфицирање од термички необработена храна. Овие се добри практики за безбедност на храната и помагаат да се спречи ширењето на болести.
Фотографија: picture-alliance/Ch. Mohr
8 фотографии1 | 8
Притоа, меѓутоа, сѐ уште не се зема предвид фактот дека многу болни луѓе во Вухан или други погодени области во Кина едноставно остануваат дома и се лекуваат, бидејќи во секој случај нема делотворни лекови за вирусот. Оние кои поради особено тешкиот тек на болеста одат во болница, веројатно се само врвот на ледениот брег. А сите други едноставно не се вклучени во статистиките.
Подобро мислете на грипот
Ако и тие се вклучат во пресметката, може дури да се покаже дека nCoV не е многу поопасен од обичниот грип, кој сезонски патува низ светот од година во година и, во зависност од варијацијата, може да убие илјадници, па дури и десетици илјади луѓе. А сега, грипот повторно се забрзано се шири на северната хемисфера.
Внимавајте, грипот е заразен!
Грипот е вирусно заболение кое не е наивно и безопасно. Што помага против грипот? Како се произведува вакцината? И во што е всушност разликата меѓу птичји и свински грип?
Фотографија: Reuters
Птичји грип во Кина
Од почетокот на годинава во Кина починаа над 20 луѓе од птичјиот грип Х7Н9, како што јавува новинската агенција Ксинхуа. Деновиве здравствените служби на Хонг Конг уништија над 20 илјади кокошки и други птици. Во Кина птичји грип има од февруари 2013. година. Но, што е всушност птичјиот грип?
Фотографија: Reuters
Убав, но опасен
Вирусите на птичјиот грип се поткатегорија на вирусите на грипот, на инфлуенца. Тие можат да изгледаат вака убаво. Вирусите не се видливи со голо око, но човек веднаш забележува штом се тука, по температурата, болките во зглобовите, главоболката и кашлањето. А притоа, вирусите се состојат само од белковинска обвивка и мал генетски материјал, ДНК.
Фотографија: Novartis Vaccines
Птичји грип и птичји вирус
Кога вирусите на грип, односно инфлуенца ќе ги нападнат птиците, тие заболуваат од заразен грип. Доколку притоа се работи за специјален тип, Х5Н1 или Х7Н9, тогаш е во прашање т.н. птичји грип. Овој вирус се пренесува само од птица на птица, но во поединечни случаи може да се пренесе и на човек.
Фотографија: picture alliance/dpa
Краток процес
Ако започне зараза со грип кај птиците, според германскиот закон, треба да се убијат сите птици во една живинарска фарма. Зашто, од 1996. постојат вируси Х5Н1, кои зачестено се пренесуваат од човек на човек и така можат да предизвикаат епидемија. Се претпоставува дека притоа се работи за нова варијанта на вирусот. Во 2013. дојде уште една нова варијанта, Х7Н9.
Фотографија: picture-alliance/dpa
Не се работи за баналност
Луѓето се плашат од можна епидемија на грип, зашто може да има лоши последици. Од шпанскиот грип (1918-1920) умреле над 25 милиони луѓе. Меѓу нив имало многумина меѓу 20 до 40 години. Инаку, најчесто на болеста ѝ потклекнуваат новородени деца и стари луѓе. Честа причина за смртта е запаление на белите дробови.
Фотографија: National Museum of Health and Medicine, Armed Forces Institute of Pathology/Washington D.C./United States
Што помага против грип?
При заболување од грип лекарот најчесто ги третира само симтомите и дава сируп против кашлање и таблети против болки и температура. Тие овозможуваат пациентот да може да спие. За тешки случаи постојат и антивирусни лекови. Тие го спречуваат размножувањето на вирусите во телото.
Фотографија: Fotolia
Скандал со Тамифлу
Еден од лековите против вируси на грип е Тамифлу од Роше. Во Германија беа набавени големи количества од скапиот лек за случај на епидемија на грип. На многу пакувања веќе им помина датумот на употреба, а научниците одамна се сомневаат и во ефикасноста на лекот.
Фотографија: picture-alliance/dpa
Вакцина против грип
Против грипот постои вакцина. Иако, вирусите на грипот многу брзо се менуваат преку мутација. Затоа секоја година се развива нова вакцина, во строго стерилни услови. Таа се состои од инактивирани вирусни честички на три вида вирус, кои се најчести и типични за таа година.
Фотографија: Novartis Vaccines
Вируси на грип од ембриони на кокошки
Некои производители на вакцина ги размножуваат вирусите на грип во оплодени кокошкини јајца. Зашто, вирусите на грип ги напаѓаат и птиците. Инкубираното кокошкино јајце служи како примитивна замена за птици. Така од кокошкиниот ембрион во развој се добиваат вируси за вакцина. Едно кокошкино јајце е доволно за една доза вакцина.
Фотографија: GlaxoSmithKline
Свински грип
Вирусите на инфлуенца ги напаѓаат и свињите и кај нив предизвикуваат заболувања на дишните патишта. Еден специјален подвид на вирус, Х1Н1, инфицира и многу други видови животни цицачи, а и човекот. Вирусот Х1Н1 бил одговорен и за шпанскиот грип. Во 2009. година се случи епидемија со вирус на свински грип.
Фотографија: Fotolia/Lilifox
Паника - не само во Хонг Конг
Свинскиот грип во 2009. се прошири од Мексико и САД во над 200 земји во светот. Првенствено во Јужна Азија, Источна Африка и Јужна Америка имаше бројни заболени. Според Светската здравствена организација, во светот умреа над 18 илјади луѓе од последици на свинскиот грип.
Фотографија: AP
А и Ш
Миењето раце е најдобрата превентива против вирусите на грипот. Човек не треба да посегнува со немиени раце пред сѐ во очите и носот, зашто така најчесто се врши заразувањето.
Фотографија: BilderBox
12 фотографии1 | 12
Токму поради ова, ние прво треба да мислиме на грипот, а помалку на nCoV кога навистина темелно ги миеме рацете по возењето во автобус и во воз, или по допирањето на вратите во јавните установи. А заштитната маска за лице? Не, слободно може да ја заборавиме. А, и да не заборавиме: Дали веќе се вакциниравте против грип?