Грчкиот министер смета дека со евентуално неотворање на преговорите на ЕУ со Македонија би можел да биде доведен во опасност договорот за името кој го постигнаа Скопје и Атина.
Реклама
Земјите од ЕУ мора да го одржат својот збор и да отворат преговори за пристапување на Македонија и на Албанија во ЕУ на самитот на 28-29 јуни, рече во интервју за бриселскиот портал „Еурактив“ грчкиот министер за надворешни работи Никос Коѕијас, истакнувајќи дека тоа ќе придонесе за стабилност на Балканот.
Коѕијас смета оти отворањето на преговорите со, како што рече, Северна Македонија и со Албанија би им помогнало на земјите поефикасно да ги решаваат проблемите, а дека во спротивно би можел да биде доведен во опасност договорот за името кој го постигнаа Македонија и Грција.
Грчкиот министер, кој Македонија постојано ја нарекува Северна Македонија, иако Европската комисија сѐ уште го користи називот ПЈРМ, во интервју за Еурактив, кое го даде во Луксембург пред денешниот состанок на министрите за надворешни работи на ЕУ, рече оти и Балканот, заедно со Грција, мора да оди напред кон заедничка европска иднина.
Договорот за решавање на спорот за името меѓу Македонија и Грција беше потпишан на 17 јуни 2018. Тој би требало да му стави крај на спорот кој трае четврт век. Но, до неговото конечно спроведување има уште работа.
Договорот за решавање на спорот за името во Псарадес, на грчката страна од Преспанското Езеро, го потпишаа министрите за надворешни работи Никола Димитров и Никос Коѕијас. „Горди сме затоа што избравме решение што нѐ обединува“, оцени македонскиот премиер Заев. Неговиот грчки колега Ципрас рече: „Овде сме да ги залечиме раните што ги остави времето, да отвориме пат за мир, братство и пораст“.
Фотографија: Reuters/A. Konstantinidis
Роденден
Потпис на договорот стави и долгогодишниот посредник на Обединетите Нации во спорот за името, Метју Нимиц. Потпишувањето се падна токму на неговиот 79-ти роденден. „На членовите на моето семејството им реков дека не сакам подароци за овој роденден, зашто двајца премиери ќе ми дадат еден голем подарок“, рече Нимиц на церемонијата во Псарадес.
Фотографија: Reuters/A. Konstantinidis
Вратоврска
Кога по потпишувањето на договорот требаше да се направи семејна фотографија од настанот, македонскиот премиер Зоран Заев, веројатно не сакајќи да се разликува од Алексис Ципрас, кој е познат по тоа што не носи вратоврски, ја извади својата црвена вратоврска и му ја подари на својот грчки колега. Тоа беше поздравено со широки насмевки и громогласен аплауз од присутните.
Фотографија: Reuters/A. Konstantinidis
Договорот зачинет со македонска храна и вино
Официјалната средба по потпишувањето во Псарадес се префрли на македонскиот брег на Преспанското Езеро. Двете делегации до Отешево стигнаа по воден пат, со чамци. Во Отешево се водеа билатерални разговори и имаше свечен ручек. На заедничкиот ручек присуствуваа и претставниците на Европската Унија и Обединетите Нации – Федерика Могерини, Јоханес Хан, Метју Нимиц и Розмари Ди Карло.
Фотографија: Reuters/A. Konstantinidis
Протести во Скопје
Потпишувањето на договорот за решавање на спорот за името предизвика протести во Македонија. Демонстрантите пред Собранието на 17.06.2018 се судрија со полицијата. Во безредијата имаше повредени и приведени лица. Според полициски наводи, има неколку повредени полицајци, како и над 25 уапсени учесници на протестите. Официјален организатор на протестите нема.
Во Грција исто така се протестира. Противниците на договорот за решавање на спорот за името во Атина за време на расправата за доверба на владата на Ципрас се судрија со полицијата пред парламентарната зграда (фото: 16.06.2018). Полицијата мораше да употреби солзавец за да ја разбие толпата која се обиде да влезе во парламентарната зграда. Владата го преживеа гласањето.
Фотографија: Reuters/C. Baltas
Уште многу работа
Ставањето потпис на Конечната спогодба за решавање на спорот за името е само еден од чекорите кои следуваат во наредните месеци до конечно решение. Следува ратификација во македонското Собрание, референдум на кој македонските граѓани ќе се изјаснат за договорот, а потоа и ратификација во грчкиот парламент.
Тој укажа на несогласувањето во ЕУ меѓу „важните“ членки за тоа дали Европа треба да се прошири или продлабочи, но и рече дека Македонија и Албанија, како и проширувањето, ќе бидат „високо на агендата“ кај министрите за надворешни работи.
„Би сакал да ги повикам сите страни да сфатат оти постојат реални проблеми во овие земји, но дека процесот на придружување ќе им помогне поефикасно да ги решат“, нагласи Коѕијас.
Тој, исто така, рече оти им порачал на партнерите во ЕУ да бидат строги, но да не ја блокираат европската перспектива за Македонија и Албанија.
„Се плашам дека, ако Македонија не добие датум, сите напори, со жртвувањата и со компромисите од двете страни, би можеле да бидат загрозени. Исто така, ако една од двете земји започне преговори, а на пример Албанија , остане на страна, тоа ќе доведе до нестабилност во регионот“, изјави Коѕијас.
Грчкиот министер рече и дека, ако некои земји имале нерешени прашања со Македонија и со Албанија, би требало веќе тоа да го кажат, а оти сега е тука извештајот на Комисијата за напредок и предлогот да се отворат преовори и дека „Европа мора да го одржи зборот“.