Светот старее. Во 2010 година бројот на луѓето со повеќе од 65 години изнесувал 7,7% од светската популација. Според проценките на ОН, овој број ќе се искачи на 15,6% до крајот на 2050 година. Причините за ваквиот развој се ниските стапки на природен прираст на населението и зголемениот животен век на луѓето. Во земјите во развој особено се очекува луѓето да живеат подолго од претходно.

Пред еден век да се доживее 75 години беше исклучок. Луѓето на оваа возраст биле сметани за многу стари. Денес, пензионерите се често во добра здравствена состојба и целосно уживаат во животот. Во Германија има пет пати повеќе постари лица отколку пред 30 години.

Добрата физичка кондиција на постарите лица е поврзана со подобрената медицинска нега и просперитетот кој се зголемува. Овој тренд се појавува и во земјите во развој, каде што во иднина ќе бидат најголемиот дел на повозрасни лица и пензионери.

Во годините што доаѓаат ќе продолжи и трендот кај младите смејства кои сакаат сè помалку деца. Ова, делумно, се должи на тоа што жените повеќе ја ценат својата финансиска независност, а комбинацијата од деца и кариера тешко се балансира.

Друга причина поради која жените имаат помалку деца е затоа што сакаат подобар живот за нивните деца. Тоа е особено забележливо во посиромашните земји, каде што жените ги испраќаат своите ќерки во училиште наместо да ги обврзуваат да се грижат за семејството и домот.

На земјите во развој во основа им недостасуваат пензиски фондови и социјални системи, а поранешните високи стапки на природен прираст на населението неминовно ќе водат кон зголемување на бројот на возрасните.

Дури и во развиени земји како Германија, добрата грижа за возрасните е само дел од равенката. Иако има голем број на негувателски домови, тие се скапи. Како што се намалуваат пензиите, сѐ повеќе и повеќе возрасни стануваат сиромашни.

Во посиромашните региони, возрасните жени често се принудени да просат за да преживеат. Многу од нив целиот свој живот работеле во полињата и немаат право на пензија.

Низ целиот свет, пензионерите протестираат за соодветни пензиски фондови. Во Никарагва, на пример, пензионерите бараат минимална пензија од 70 евра месечно.

Обединетите нации бараат од државите низ светот да создадат можности за вработување за повозрасните луѓе. Нашето сегашно сфаќање за животот во пензионерските денови мора да биде променето. Дури и денес, голем дел од пензионерите работат како сопственици на мали бизниси.

Иванов е на средината на својот втор мандат. Некогаш почитуваниот професор на Правниот факултет во политиката често е предмет на остри критики, а и самиот е извор на бројни контроверзи. Ќе остане запаметен по амнестијата за сите политичари против кои се водеа постапки, по што избувнаа масовни протести. Во јуни 2016 година, по силен домашен и меѓународен притисок, Иванов ја повлече аболицијата.

Беше избран за премиер во 2006 година како млад технократ кој најавуваше „Преродба“ на државата. Кормилото на ВМРО-ДПМНЕ го презеде во 2003. Боксер во детството, брокер во младоста, во меѓувреме стана политичар со најдолг премиерски стаж. Во јануари 2016 ја напушти функцијата жестоко притиснат по скандалот со прислушкувањето. Изборите во декември ќе ја одредат неговата, не само, политичка судбина.

Скандалот со прислушувањето го издигна Заев во водач на фронтот против власта. Долги години мина во сенка на Бранко Црвенковски во СДСМ, кој го аболираше за „случајот Глобал“, а Заев му се одолжи со времено „греење“ на партиската фотелја. Од 2005 е градоначалник на Струмица, а во мај 2013 беше избран за претседател на СДСМ. Неговата амбиција е градоначалничката функција да ја замени со премиерска.

Ахмети во 2002 година ја замени воената униформа на ОНА со интегративниот „костум“ во ДУИ. Со исклучок на периодот од 2006 до 2008 година, неговата партија е постојан придружник во сите македонски влади. Ниту скандалот со прислушкувањето не го убеди да ја раскине коалицијата со Груевски. Гласањето за некои клучни закони во Собранието укажува дека Ахмети му останува верен на Груевски и натаму.

Иако формално, тој и неговата партија се во опозиција од 2008 година, прислушуваните разговори и начинот на делување на ДПА укажуваат дека Тачи е во постојан дослух со врвот на ВМРО-ДПМНЕ. Долги години во сенка на Арбен Џафери, по неговата смрт во 2012 целосно ја презеде партијата. Од медиумите и опозициските политичари во земјата ја доби титулата „војвода“ поради наводната блискост со ВМРО-ДПМНЕ.

Докторот на политички науки веќе со години е активен во политиката, не само како член на Президиумот на Левица, туку и како синдикалец и активист за човекови и социјални права. Во политичкото „СиВи“ запишано му е и едно апсење и повеќемесечен домашен притвор под обвинение за учество во толпа. Неговата Левица најави самостоен настап на изборите, со отворена можност таквата одлука да се преиспита. 

Иако формално ја напушти лидерската позицијата во Либерал-демократската партија за да им се посвети на општинските задачи, се очекува градоначалникот на скопската општина Центар високо да котира на опозициските листи на парламентарните избори. Со победата во Центар, на изборите кои беа повеќе пати повторувани, доби шанса да стане симбол на движењето против власта.

Гаши е висок функционер и еден од иницијаторите за формирањето на Беса- партија која претендира да го урне „дуополот“ на ДУИ и ДПА кај албанската етничка заедница. Партискиот лидер Билал Касими веќе најави дека целта на партијата е да стане водечка кај Албанците, но и да иницира промена на Уставот за редефинирање на државата. Тој ги отфрла шпекулациите дека Беса се финансира од Турција. 

Поранешниот премиер и лидер на ВМРО-ДПМНЕ на политичката сцена е активен единствено во пресрет на избори. Неговата ВМРО-Народна партија долго соработуваше со опозицијата и беше критична кон власта, но во пресрет на вонредните парламентарни избори одново ја актуелизираше можноста за соработка со некогашните сопартијци од ДПМНЕ. Малкумина ќе бидат изненадени доколку тоа се случи. 

Претседателот на Либералната партија се обидува да игра меѓу „два огна“ позиционирајќи ја својата партија како алтернатива и на власта и на опозицијата. Остар критичар на власта, но и на пазарењата меѓу четирите водечки партии. Бараше опозициски договор за изолација на ВМРО-ДПМНЕ по изборите, но наиде на молк. Прашање е дали самостојниот настап на изборите на ЛП ќе и донесе пратеничко место?

Специјалистот по интерна медицина го предводи Движењето за реформи во ДПА откако се одвои од матичната Демократска партија на Албанците и расчисти со некогашниот партиски соработник Мендух Тачи. Анкетите не и даваат големи шанси на неговата партија на изборите, но Села и натаму ќе може да управува со Струга како градоначалник. 

По излегувањето од затвор, Бошкоски не е многу активен на политичката сцена. Првите месеци ги мина во изолација, а сега најавува учество на неговата Обединети за Македонија на предвремените избори. Прашањето е само... со кого? Засега се најавува соработка со ВМРО-НП на Георгиевски, но никој со сигурност не ја исклучува можноста дека двајцата би можеле да се вратат во прегратките на Груевски.