Премиерот на Северна Македонија беше официјално пречекан во Берлин од страна на германската канцеларка која заедно со францускиот претседател Емануел Макрон е домаќин на средбата со лидерите на државите од Западен Балкан
Реклама
Македонскиот премиер Зоран Заев според планираното имаше официјален дочек од страна на Ангела Меркел во 16 часот во седиштето на канцеларијата на германската канцеларка. Заев беше првиот лидер од Западен Балкан кој беше пречекан од Меркел, спроти денешната Конференција за Западен Балкан. На неа покрај Заев ќе учествуваат и лидерите на Србија, Босна и Херцеговина, Албанија, Црна Гора, Хрватска, Косово и Словенија.
Состанокот кој беше свикан заеднички од страна на германската канцеларка Ангела Меркел и францускиот претседател Емануел Макрон и официјално треба да започне по 19 часот.
Инаку на кратката средба со Меркел по официјалниот дочек, на која покрај Заев учествуваа и од вицепремиерот за европски прашања, Бујар Османи и министерот за надворешни работи, Никола Димитров заеднички било констатирано дека Северна Македонија и Договорот од Преспа се позитивен пример на Балканот и дека тој успех е охрабрување за сите земји учеснички на Конференцијата за Западен Балкан.
Премиерот Заев претходно во Берлин имаше средба и со високата претставничка за надворешна и безбедносна политика на Европската унија, Федерика Могерини. Притоа, како што соопшти македонската влада, Заев и Могерини се согласиле дека за стабилноста на регионот и особено за придобивките на граѓаните на Северна Македонија и на Грција по Договорот од Преспа, неопходно е земјата да биде поддржана и да продолжи уште побрзо на патот кон очекуваната европска интеграција.
Договорот од Преспа, за време на разговорот бил потенциран како успешен пример и одлична вест која регионот ја испраќа кон Европа, а беше потенцирано и дека денешната Конференција, меѓу другото, има цел да ги слави придобивките за регионот од Договорот.
Според најавите за денешната Конференција во нејзиниот фокус се наоѓа спорот меѓу Србија и Косово, но македонската делегација очекува и дека на неа ќе добие позитивни сигнали за отворањето на преговорите за членство со ЕУ во јуни, како награда за постигнатото во изминатиот период- во прв ред Договорот од Преспа но и започнатите реформи во повеќе области.
Договор за решавање на спорот за името
Договорот за решавање на спорот за името меѓу Македонија и Грција беше потпишан на 17 јуни 2018. Тој би требало да му стави крај на спорот кој трае четврт век. Но, до неговото конечно спроведување има уште работа.
Договорот за решавање на спорот за името во Псарадес, на грчката страна од Преспанското Езеро, го потпишаа министрите за надворешни работи Никола Димитров и Никос Коѕијас. „Горди сме затоа што избравме решение што нѐ обединува“, оцени македонскиот премиер Заев. Неговиот грчки колега Ципрас рече: „Овде сме да ги залечиме раните што ги остави времето, да отвориме пат за мир, братство и пораст“.
Фотографија: Reuters/A. Konstantinidis
Роденден
Потпис на договорот стави и долгогодишниот посредник на Обединетите Нации во спорот за името, Метју Нимиц. Потпишувањето се падна токму на неговиот 79-ти роденден. „На членовите на моето семејството им реков дека не сакам подароци за овој роденден, зашто двајца премиери ќе ми дадат еден голем подарок“, рече Нимиц на церемонијата во Псарадес.
Фотографија: Reuters/A. Konstantinidis
Вратоврска
Кога по потпишувањето на договорот требаше да се направи семејна фотографија од настанот, македонскиот премиер Зоран Заев, веројатно не сакајќи да се разликува од Алексис Ципрас, кој е познат по тоа што не носи вратоврски, ја извади својата црвена вратоврска и му ја подари на својот грчки колега. Тоа беше поздравено со широки насмевки и громогласен аплауз од присутните.
Фотографија: Reuters/A. Konstantinidis
Договорот зачинет со македонска храна и вино
Официјалната средба по потпишувањето во Псарадес се префрли на македонскиот брег на Преспанското Езеро. Двете делегации до Отешево стигнаа по воден пат, со чамци. Во Отешево се водеа билатерални разговори и имаше свечен ручек. На заедничкиот ручек присуствуваа и претставниците на Европската Унија и Обединетите Нации – Федерика Могерини, Јоханес Хан, Метју Нимиц и Розмари Ди Карло.
Фотографија: Reuters/A. Konstantinidis
Протести во Скопје
Потпишувањето на договорот за решавање на спорот за името предизвика протести во Македонија. Демонстрантите пред Собранието на 17.06.2018 се судрија со полицијата. Во безредијата имаше повредени и приведени лица. Според полициски наводи, има неколку повредени полицајци, како и над 25 уапсени учесници на протестите. Официјален организатор на протестите нема.
Во Грција исто така се протестира. Противниците на договорот за решавање на спорот за името во Атина за време на расправата за доверба на владата на Ципрас се судрија со полицијата пред парламентарната зграда (фото: 16.06.2018). Полицијата мораше да употреби солзавец за да ја разбие толпата која се обиде да влезе во парламентарната зграда. Владата го преживеа гласањето.
Фотографија: Reuters/C. Baltas
Уште многу работа
Ставањето потпис на Конечната спогодба за решавање на спорот за името е само еден од чекорите кои следуваат во наредните месеци до конечно решение. Следува ратификација во македонското Собрание, референдум на кој македонските граѓани ќе се изјаснат за договорот, а потоа и ратификација во грчкиот парламент.