Рестриктивните мерки поради пандемијата на коронавирусот се ублажуваат. Сега многумина со неверување констатираат: јас во кризата ја загубив работата, додека други заработија многу пари. Дали е тоа праведно?
Реклама
Се наметнува прашањето: кој профитира во корона-кризата? Кога авторот на овој текст минатата есен во аптека купи маски за лице, бидејќи беше настинат и не сакаше да зарази никого, тие беа толку ефтини што дури не се сеќава на цената.Маската која ја купи минатата недела го чинеше три евра. Ја направила една коројачка која во моментов нема друга можност за заработка. Во ред, тоа може да се прифати. Но кога сега маските во аптека чинат значително повеќе од пред кризата: дали е тоа за морална осуда? Една причина за тоа е фактот дека нема доволно маски. А кога побарувачката е поголема од понудата, цените растат. За тоа дека маските доаѓаат од Кина не се виновни ни аптекарите ни кројачите.
Џебови полни пари
Но, вистински профитери не се ни едните ни другите - добитници и порано беа богатите. Само што сега тие едвај можат да ги избројат парите кои ги заработија дополнително. Постои една изрека која му се припишува на римскиот цар Веспасијан: кога му забележале оти со цел да собере пари наметнал данок дури и за јавни тоалети, тој одговорил дека парите не мирисаат. Но, во контекст на оваа криза сепак би можеле да се запрашаме: дали парите сепак некогаш имаат непријатен мирис?Во фокусот се луѓето како шефот на Амазон- Џеф Безос, милијардерот и основач на Тесла - Елон Маск, шефот на Мајкрософт- Стив Балмер, големиот магнат кој работи со недвижнини- Алберт Собрат или основачот на Зум- Ерик Јуан.
Кои фирми профитираат од коронавирусот
Стравот од коронавирусот тешко ги погодува финансиски пазари. Кога компаниите мора да ги коригираат своите прогнози за добивка и промет надолу, тоа е отров за курсот на акциите. Но, сепак има и такви кои профитираат.
Кога во последната недела од февруари курсот на акциите ширум светот драматично падна, акциите на платформата за видео стриминг успешно се спротиставија на трендот. Аналитичарите сметаат дека т.н. „останете дома“ акции , како оние на „Нетфликс“ можат да им обезбедат богатство на инвеститорите за време на појавата на коронавирусот, бидејќи на сѐ повеќе луѓе им се вели да останат дома.
Фотографија: picture-alliance/AA/M.E. Yildirim
„Откачете“ го фитнес-клубот
Акциите на фитнес старт-апот Пелотон Интерактив, кој произведува велосипеди за вежбање и, исто така, нуди фитнес часови преку интернет, скокнаа бидејќи стравот од коронавирусот може да поттикне многу фитнес ентузијасти да не одат во своите теретани и клубови и да се одлучат за понудите на Пелотон.
Шефот на фармацевската компанија „Модерна“, Стефан Банкелза кусо време стана милијардер откако компанијата испорача експериментална вакцина против коронавирусот за клиничко тестирање кај луѓето, со што се зголеми цената на нејзините акциите. И Лим Ви Чаи од Малезија, мнозински акционер во фирмата за медицински ракавици „Топ Глав“, влезе во клубот на милијардери среде избувнувањето на вирусот.
Останете дома, останете поврзани
Акциите на телеконференцискиот старт-ап „Зум Видео“ пораснаа речиси за 50% од февруари, откако инвеститорите проценија дека сѐ повеќе луѓе поради стравот од коронавирусот ќе работат од дома. Компанијата веќе придодаде повеќе активни корисници годинава - 2,22 милиони - отколку во целата 2019 година.
Фотографија: zoom.us
Празни полици во супермаркетите
Во супермаркетите, како германскиот „Реве“ и францускиот „Карфур“, прехранбените производи „летаат“ од полиците додека купувачите во паника ги зголемуваат домашните залихи. Затоа инвеститорите засилено вложуваат во акциите на компаниите за пакувана храна. И онлајн трговците, како Амазон, исто така, имаат поголема побарувачка, бидејќи купувачите поради страв од вирусот ги избегнуваат продавниците.
Произведувачите на маски за лице, дезинфекциски средства за раце и дезинфекциски марамчиња се сведоци на огромен раст на побарувачката, бидејќи купувачите бараат начини да се заштитат од вирусот кој брзо се шири. Фирмата „3M“, која меѓу останатото произведува и маски за лице, е една оние со најголема добивка.
Фотографија: picture-alliance/NurPhoto/Yichuan Cao
„Во секое време, насекаде“
Германската софтверска компанија „ТимВјуер“ која им овозможува на корисниците да работат од далечина (од дома), е сведок на голема побарувачка на нејзините услуги, особено во Кина, епицентарот на коронавирусот. На Франкфуртската берза цената на акциите на оваа компанија забележа огромен раст во изминатите неколку дена.
Фотографија: picture-alliance/B. Kammerer
7 фотографии1 | 7
Институтот за политички студии („Institute for Policy Studies“), еден од најголемите тинк-текови во Вашингтон, минатата недела објави извештај во кој имињата на овие луѓе се пример за констатацијата дека богатите стануваат сѐ побогати, додека сиромашните стануваат сѐ посиромашни - и тоа токму во контекст на сегашната криза.
Добри и лоши
Притоа, многу аналитичари се обидуваат да разликуваат меѓу „добри“ и „лоши“ добитници. Така на пример на германскиот интернет портал Телеполис, Флоријан Рецер пишува за наводно најбогатиот човек во Сингапур. Ли Хитинг, коосновач на Миндреј, производител на медицинска опрема, наводно само во еден месец станал побогат за милијарда долари. Меѓу останатото, Миндреј прозиведува и респиратори, апарати за вештачко дишење. Порачките во моментов му пристигаат од над 100 земји во светот. Тој е „добар“ добитник. Други не добиваат толку поволна оценка.
На пример Амазон: компанијата профитира од мерките за ограничување од кои страдаат многу голем број луѓе. Исто како и Мајкрософт или Зум кои заработуваат пради наметнатиот режим на работа од дома - тие продаваат ресурси за видео конференции. Или оние кои тргуваат со сѐ поскапи недвижности во Силиконската долина. Сите тие, така гласи приговорот, не прават ништо добро за општеството. Наместо со алтруизам тие се водат само од алчност за профит. Некои велат дека тоа е неморално. Други одговараат: тоа е капитализам.Од друга страна многу богати и супер-богати токму сега подаруваат големи донации и тоа го објавуваат на сите ѕвона. Можеби би било подобро да плаќаат реални даноци? Но, како и да е, не е доволно да се покаже со прст кон профитерите од пандемијата, темата сепак е многу покомплексна.
Коронавирус: Туристички атракции без посетители
Поради коронавирусот морничава тишина владее на многу туристички знаменитости, особено во Италија, но и во други земји. Погледнете како изгледаат овие места сега без вообичаените турканици..
Туристичките атракции во Италија се особено погодени од кризата со коронавирусот. Целата земја е во карантин. Продавниците се затворени, туристите ја напуштија земјата. Плоштадот Свети Петар во Рим е затворен, музеите и знаменитостите веќе не се отворени за јавноста.
Фотографија: picture-alliance/dpa/Zuma/G. Galazka
Тивкиот Милано
На северот на Италија, само големи групи гулаби се осмелуваат да излезат на улиците. Катедралата во Милано се извишува осамена и напуштена кон небото. Во Италија има полициски час на национално ниво. На луѓето им е дозволено да ги напуштат своите домови само кога одат на работа или кога одат да купат неопходни намирници.
Фотографија: picture-alliance/dpa/AP/L. Bruno
Празни места во Мадрид
По Италија, Шпанија е втората европска земја која е најпогодена од кризата со коронавирусот. Досега нема прогласено полициски час. Плоштадот Махор, обично пулсирачкиот центар на Мадрид е празен. Огромниот плоштад обично го посетуваат стотици илјади туристи секоја година. Во околината има повеќе од 3.000 ресторани, барови, кафулиња и таверни.
Жителите на Австрија, исто така, не можат веќе слободно да се движат. Од вторникот (18. март 2020) сите пабови и ресторани, покрај останатото, се затворени. Обележјето на Виена - катедралата Свети Стефан- е затворена за посетители, црковните служби се одвиваат без верници и се емитуваат на радио. И вообичаено многу посетениот плоштад пред катедралата е празен.
Карловиот мост во Прага вообичаено е преполн. Обележјето на градот сега е тивко. Чешката Република прогласи вонредна состојба поради кризата со коронавирусот и воведе широка забрана за влез и излез од земјата. Сите прекугранични транспортни врски со возови и со автобуси, исто така, се запрени. Слободата на движење на жителите е строго ограничена.
Фотографија: picture-alliance/dpa/AP/D. Josek
Франција во вонредна состојба
Претседателот на Франција рече дека земјата е во војна против коронавирусот. А министерот за внатрешни работи ги нарече „воени сојузници“ сите оние кои сега остануваат дома. Онаму каде што обично се разминуваат илјадници луѓе - Ајфеловата кула или Лувр во Париз - деновиве ретко може да се види некој.
Фотографија: picture-alliance/abaca/E. Blondet
Берлинските знамениости затворени
Берлин е сѐ попразен, иако сè уште не е прогласен полициски час. Знаменитостите како Рајхстагот се затворени. Театрите и музеите, исто така. Туризмот е ставен на пауза во Германија. Хотелите и останатото сместување сега можат да се користат само за „неопходни и исклучиво нетуристички цели“.
Фотографија: picture-alliance/dpa/M. Kappeler
Туризмот во режим на спиење
Дури и јавните знаменитости се празни. На улиците има само неколку туристи, како кај Бранденбуршката порта. Но, дури и ако сега има целосно чист поглед на обележјето на Берлин, посетата и не е баш забавна.
Фотографија: picture-alliance/dpa/P. Zinken
8 фотографии1 | 8
Неправедноста иманентна на системот
Во САД од средината на март околу 50 милиони луѓе ги загубија работните места. Во истиот период богатството на американски милијардери, според наводите на Телеполис, пораснало за 10 отсто за 282 милијарди долари. Додека сиромашните мораат да се задоволат со еднократна помош од 1.200 долари, 43.000 американски милијардери (меѓу нив и Доналд Трамп и неговото семејство) добиваат како подарок повраток на данокот во износ од вкупно 70 милијарди долари. Флоријан Рецер пресмета: „Наместо 1.200 долари тоа е просечно 1,7 милиони за секого“.
Самите сме виновни
Кога во Европа се прозиведува премалку медицинска опрема, од маски за лице до апарати за вештачко дишење, и сме зависни од увоз, како тогаш да се осудат оние кои на тоа заработуваат, па дури и кога заработуваат премногу пари?
Секако, сега не е баш пријатно огромните пари за испорака на сѐ и сешто што го нарачуваме, осудени на седење дома, да заработува токму лицето кое со години успешно избегнува да плаќа данок во Германија. Но, кога го критикуваме Џеф Безос, не смееме да ја заборавиме ни нашата немарност.Уште само да споменеме: едно од лицата кое профитира е и Мекензи Безос, поранешната сопруга на шефот на Амазон. Во бракоразводната париница таа доби 25 насто од акциите на фирмата, со што стана една од најбогатите жени во светот. Како растевредноста на Амазон во време на корона-кризата, така расте и вредноста на нејзиниот пакет акции.