Два пожара избувнаа вчеравечер во бегалскиот камп Морија, на грчкиот остров Лезбос. Во нив загинале две лица, јавуваат медиумите и локалната администрација, но полицијата говори за само една жртва во „пеколот на Морија“.
Реклама
Алармот за пожар се огласил вчера, во раните вечерни часови. Според полицијата, пожар избувнал во маслиновата градина, која е надвор од оградените бегалски кампови на Морија - имено и таму илјадници луѓе се сместени во привремени живеалишта, бидејќи бегалскиот камп пука по шевовите. Дваесет минути подоцна, друг пожар избувнал во веројатно двокатен станбен контејнер, во кој биле сместени неколку семејства. Полицијата ја потврди смртта на една жена. Локалната регионална администрација, агенцијата за бегалци на ООН, како и сите грчки медиуми, јавија за загинување на две лица: Наводно и едно бебе било жртва на огнената стихија. Потврда од полицијата за тоа досега нема. Градоначалникот на Лезбос, Стратис Кителис, во ТВ-интервју изјави дека пламените јазици се прошириле и на соседните зелени површини и притоа изгорел еден хектар зеленило.
Бегалскиот камп Морија обично не е достапен за новинарите. На видеата од кампот, очигледно снимени со смартфон, се гледаат огромни облаци од чад и разлутени луѓе. Некои од нив, според очевидци, ги нападнале пожарникарите, службениците и гувернерот на регионот на Северниот Егеј. Полицијата употреби солзавец за да се справи со ситуацијата. Градоначалникот Кителис предупредува дека состојбата на островот останува напрегната. „Замислете што се случува кога повеќе од 12.000 луѓе се собираат во камп, кој всушност е наменет за 2.800 луѓе“, изјави Кителис на ТВ-каналот Скај. Полициски специјални сили вчера беа испратени на Лезбос за да спречат ескалација. „Хаос во Морија“ гласеше насловот во конзервативниот весник „Елефтерос типос“. Левичарскиот Весник на уредници поинаку гледа на ситуацијата и го критикува ангажманот на полицијата. „Додека огнот беснееше, луѓето беа задушени во солзавец“, вели очевидец.
Раст на новодојдените на Лезбос
Грчките и меѓународните медиуми веќе со години критички известуваат за „пеколот на Морија“. Бегалскиот камп на третиот по големина грчки остров Лезбос е хронично преполн. Луѓето со часови стојат во редици за да добијат оброк, тушевите и тоалетите се тешко достапни. Уште во ноември 2016 година две лица загинаа во пожар во Морија. Тогашниот грчки премиер Алексис Ципрас вети дека ќе стори сé што е во негова моќ за подобрување на квалитетот на животот на мигрантите во нивните сместувалишта. Оттогаш не се случило многу. Во средината на септември, шефот на бегалскиот камп Јанис Балбакакис даде отказ: „Си заминувам со крената глава, уморен сум“, беше неговиот прв коментар по оставката. Сепак, малку подоцна, тој во радио интервју изјави дека поднел оставка поради „лични причини“.
По пристигнувањето на 3.000 бегалци со бродови во август, ситуацијата во целосно пренатрупаниот камп продолжи да се заострува. Вкупно, повеќе од 14.000 луѓе пристигнале преку Турција на островот Лезбос во 2019 година. На почетокот на септември во Морија избувнаа безредија, во текот на кои младите мигранти фрлаа со камења кон полицијата и вработените во кампот. Тие бараа да бидат одведени на грчкото копно. Конечно патување на 250 мигранти од Лезбос кон копното беше планирано за денеска. Дали тоа ќе се случи, сега, по најновите немири, е под знак прашалник, јави државната телевизиска станица ЕРТ.
Мицотакис демонстрира енергичност
Грчкиот премиер Киријакос Мицотакис ветува дека ќе дејствува: владиниот кабинет се состанува денеска за да донесе одлука за мерките за „поефикасна заштита на границите“. Агенција на ЕУ за заштита на границите Фронтекс тука има важна улога. Покрај тоа, новата конзервативна влада ветува дека ќе ја забрза обработката на апликациите за азил. Германскиот министер за внатрешни работи Хорст Зехофер, кој ќе ги посети Грција и Турција подоцна оваа недела, исто така, ќе открие како тоа треба да изгледа. „Добро е познато дека Атина не може да го реши овој проблем самостојно, дури ни најдобрата влада во светот не може да го реши проблемот самостојно“, предупреди политичкиот аналитичар Јоргос Сарантакос во изјава за ТВ-каналот Опен.
Голготата на мигрантите во БиХ
Страдањето на бегалците на ридот Вучјак кај Бихаќ очигледно никого не го интересира. Ним, покрај институционална грижа, им недостасуваат и храна, лекови, лекари, струја, тоалети... Меѓу мигрантите има и деца...
Фотографија: DW/D. Planert
Последица на недејствувањето
18 месеци пристисокот постепено растеше за во петокот, на 14 јуни, да дојде до кулминација. Покрај кампот на Меѓународната организација за миграција (ИОМ) во близината на Бихаќ, на една ливада кампуваа 500 лица. ИОМ не ги регистрираше, така што не можеа да добијат ни храна ниту помош. Во попладневните часови пристигнаа полициски автобуси и луѓето беа повикани да се качат во нив.
Фотографија: DW/D. Planert
Транспорт
Во Бихаќ проценуваат дека тука се наоѓаат 6 до 8 илјади мигранти, што е 20 насто од тамошното население. Камповите се премали да ги примат сите и многумина се сместени во напуштени куќи. Исто така, секојдневно се зборува за грабежи. Пред градинка дојде до бодење со нож. Се прошири страв, поттикнат од социјалните мрежи. Автобусите запреа 10 километри надвор од градот на макадамскиот пат.
Фотографија: DW/D. Planert
Доаѓање на Вучјак
Ова место повеќе децении служеше за одложување на градскиот отпад. Преку депонијата е нанесен само слој земја. Населението зборува дека тука сѐ почесто се појавуваат гасови од депонијата, како метан. Границата со ЕУ е оттаму одалечена само 5 километри, а помеѓу има мински полиња. Тука има само смрдеа, 3 шатора и резервоари за питка вода. Нема тоалети, тушеви, струја, како ни болничари.
Фотографија: DW/D. Planert
Абдул Рахим Билал
...го извадија од полициското комбе. Затрепери, врисна од болка и со него веќе не можеше да се разговара. Набрзо потоа лежеше во нечистотијата држејќи ги рацете во пределот на слепото црево. Автобусот тргна. По енергичната реакција, еден полицаец повика итна помош. Ѝ требаше половина час да дојде. Три дена подоцна, според информациите од болницата, Абдул Рахим Билал е отпуштен.
Фотографија: DW/D. Planert
800 луѓе на депонија
За само неколку дена полицијата довезуваше сѐ повеќе мигранти на Вучјак. Ги фаќаше секаде низ градот, во споредни улици, на железнички шини, секаде. Во градот сега можат да се видат само мал број мигранти. Голем дел од населението смета дека ги напуштиле и ЕУ и владата во Сараево. „Моравме самите себе си да си помогнеме“, велат тие.
Фотографија: DW/D. Planert
Леб и супа
Поголемиот дел од овие момчиња доаѓаат од Авганистан, Пакистан и од Сирија. Потоа следат Индија, Египет и Газа. Тука горе, тие од локалниот Црвен крст двапати дневно добиваат леб и супа. Претставниците на ИОМ доаѓаа тука во бела Дачија Дастер. Не сторија ништо.
Фотографија: DW/D. Planert
Црвениот крст се надева на помош
Соработниците од локалниот Црвен крст во Бихаќ велат дека за згрижување на бегалците или за купување санитарни средства не добиваат пари од владата во Сараево или од ИОМ. Поради тоа пред неколку дена упатија повик до граѓаните на Бихаќ со молба да донираат храна.
Фотографија: DW/D. Planert
Воени приказни
Некои од мигрантите од Вучјак се 10 недели на пат кон Европа, а некои дури 3 години. Тие зборуваат за војната во Сирија, терористички напади и полициското самоволие во Пакистан и ракетите испукани во Газа. „Да беше можно да се живее во нашите земји, немаше да бидеме сега тука.“
Фотографија: DW/D. Planert
Повеќе нема сила
Џима Ал Хамид во Сирија бил во еден од затворите на Асад. Тој доаѓа од близината на Идлиб. На пат е веќе 3 години, една година поминал на Лезбос, во кампот Мориа. „Не можам веќе“, вели 26-годишникот. „Сакам само да живеам дома, ништо повеќе. Тука се плашам. Се плашам од полицијата, како и од криминалците тука горе“. Криумчарите бараат 3.000 евра. Тој ги нема.
Фотографија: DW/D. Planert
This ist not a camp…
Тие сакаат да бидат слушнати. Ова е нивниот крик. Поради тоа со себе зедов лист и пенкало. Една госпоѓа од една француска организација за човекови права, го напиша ова наместо нив. Очајнички обид да добијат помош.
Фотографија: DW/D. Planert
Без права
Хасан Али е депортиран на Вучјак, иако ИОМ го регистрираше како мигрант и доби место во кампот „Бира“. Тој вели: „Полицијата ме уапси во градот. Кога им ја покажав својата ИОМ-картичка и им реков дека сум сместен во 'Бира', тие ми рекоа дека ќе ме удрат ако уште еднаш го повторам тоа. А потоа ме донесоа овде. Зошто? Не знам“.
Фотографија: DW/D. Planert
Јадење во нечистотија
Храната на Црвениот крст се состои од две скромни супи дневно. Тука нема струја, тоалети, тушеви, и не постои можност да се испере облеката. Речиси сите имаат проблеми со здравјето, а лекари нема. Болничарите на Црвениот крст велат дека немаат доволно материјал за да се грижат за луѓето.
Фотографија: DW/D. Planert
Дете на отпад
Најмладиот мигрант во кампот има 12 години. Полицијата го пронајде во градот и го доведе на Вучјак. Тој го поседува само она што го има на себе. Стратегијата на „преплавениот“ град Бихаќ е јасна: „Исчезнете од овде“. Винивници за тоа се надлежните во ЕУ и во Сараево.
Фотографија: DW/D. Planert
ЕУ знае сѐ
Европската унија не може да каже дека не знаела ништо. Двајца војници на ЕУФОР беа на Вучјак и видоа сѐ. Тие за тоа ќе го информираат својот главен штаб. Оваа ситуација многу потсетува на војната во БиХ. Бихаќ беше „заштитена зона“ на ОН, но само на хартија. Тогаш тука имаше набљудувачи на ОН, кои не сторија ништо. како и ЕУФОР денес.