Светското првенство што привршува, во секој поглед донесе изненадувања. Најголемото и најубавото беше веселото расположение во руските градови, смета Јури Решето.
Реклама
Дали Светското првенство ја промени Русија? Да. Долгорочно? Изгледа не. Но, турнирот придонесе земјата еден месец да биде шарено обоена наместо во сивило, храбра наместо исплашена, како за надворешниот свет, така и за луѓето што живеат таму. Иако во изминатите денови под многуте бои на навивачите го гледав сивилото на руската полиција, по исклучок не беше првото што ми падна на памет ограничувањето на слободата на говорот, туку безбедноста на најголемиот спортски настан чиј домаќин беше Русија и тоа успешно.
Метрополите на Русија како европски градови
Клучно за успехот беше уникатниот микс од безбедност и релаксираносткој Москва и другите места на кои се играа натпреварите ги направија европски градови. Не беше ниту Вифи-то, ниту преносот во живо на натпреварите во метрото, ниту бесплатните возови од руската железница, а ни хајтек автобуските постројки на кои можеше да се полнат мобилни телефони. Сите профитираа од сето тоа, но многу побитно беше чувството дека можеш да си бидеш токму таков каков што си.
На терасата од еден бар врескаа „Гоол!“ кога ќе паднеше гол. Спонтано се прегрнуваа непознати луѓе, од радост или пак за утеха. На тротоарите се танцуваше, се пиеше алкохол без да се витка шишето во хартиена ќеса. Се флертуваше со Бразилци, и покрај предупредувањата од „чуварите на моралот” во Думата. Со Мексиканците се наздравуваше за мирот во светот и потоа опиени се враќаа на трактори во градот. Се потсетуваа на зборчиња англиски што ги учеле на училиште за да му објаснат на иритиран навивач на Саудиска Арабија дека Новгород каде што слетал не е Нижни Новгород каде што инаку требало да слета за да го гледа натпреварот на неговата земја. Потоа на истиот навивач му помогнаа да го букира тикетот, му подарија тегла домаѓни кисели крастваички и му посакаа среќен пат до вистинскиот Новгород – сето тоа беше Светското првенство, кое пред се беше за народот, а не за државата.
Народот, тоа беа десетици илјади доброволци, стотици илјади странци и милиони руски навивачи. За нив беше Светско првенство на безбедни градови, на фантастично време, на убаво пиво и особено важно, на сензационално добрата руска екипа за која никој не веруваше дека ќе успее да влезе во четвртфинале. Особено последното придонесе за расположението во земјата.
Фудбалот донесе надеж
И не беше Светско првенство на Владимир Путин, како што пред почетокот го викаа, бидејќи и покрај тоа што претседателот Путин ја имаше целосната одговорност за организацијата, сепак не можеше на своите граѓани државнички да им нареди да бидат весели и добродушни домаќини. Точно е секако дека Путин, на Запад изолиран и санкциониран, меѓунаодно профитираше од успехот на турнирот, но не само тој. А, за легитимирање на системот во неговата земја секако не му беше потребно светското првенство.
При сета еуфорија, првенството нема да им го направи животот на Русите на долг рок полесен, ниту политички, ниту економски. Напротив. Владата планираше пред и за време на светското првенство да протне неколку закони кои ќе им го отежнат секојдневието. Но, фудбалот дава надеж: надеж дека земјата еден ден нема да се поврзува само со Скрипал, Донбас или санкциите. Надеж дека по финалето нема да се случ нешто што ќе потсетува на драматичните случувања во Сочи 2014та кога Русија го анектираше Крим. Надеж дека рускиот театарски режисер Кирил Серебреников кој е во домашен притвор нема да заврши во затвор и дека украинскиот режисер Олег Сензов кој се наоѓа во руски казнен логор сепак ќе може да биде разменет за руски затвореници во Украина. Надеж дека Русија која на светот му го покажа насмеаниот лик, нема на светот повторно да му покаже заби.
Градови и стадиони - домаќини на Светското првенство во Русија
Фудбалските навивачи од целиот свет од 14 јуни погледот го вртат кон Русија. Светското првенство во фудбал се игра во 11 градови и на 12 стадиони. Погледајте каде се одржува смотрата на најдобрите репрезентации во светот
Со околу 10,4 милиони жители, Москва е најголем град во Европа. Најпозната градба е Кремљ, каде што се наоѓа седиштето на претседателот Владимир Путин. На територијата на метрополата се наоѓаат над 600 цркви. Москва затоа често се нарекува „трет Рим“ (по вистинскиот Рим и Константинопол-Цариград). Москва е единствен град домаќин со два стадиона.
Фотографија: Picture alliance/dpa/S. Stache
Стадионот Лужњики- Москва
Сите учесници на Светското првенство би сакале да настапат тука, и тоа по можност на 15 јули, во финалниот натпревар. Стадионот е изграден во дамнешната 1956 година и тука се одржаа Летните олимписки игри во 1980 година. За Светското првенство во фудбал е реновиран и проширен, и сега тука има места за 81.000 посетители. Русија тука ќе го отвори турнирот на 14 јуни со мечот против Саудиска Арабија.
Откритие арената е отворена во 2014 година. Тоа е нов стадион на московскиот Спартак. Веројатно најпознатиот руски фудбалски клуб со години чекаше да добие свој стадион. На Купот на конфедерации тука беше одиграна средбата за трето место. На Светското првенство тука ќе се играат 4 натпревари по групи и еден во осминафиналето. Капацитетот е 45.000 гледачи.
Фотографија: Picture alliance/dpa/S. Suki/EPA
Санкт Петербург
„Најубавиот град на светот“- така за заподноруската метропола зборуваше нобеловецот Јосиф Бродски. Градот на Нева навистина заслужува да се посети. Познатиот цар Петар Велики го основал Санкт Петербург во 18 век како „капија кон Запад“. Тогаш набрзина се изградени голем број величествени палати и раскошни замоци.
Новиот стадион на Зенит е изграден на истото место каде што се наоѓаше и стариот стадион на овој клуб. Место има за 68.000 гледачи. За време на изградбата трошоците постојано растеа и на крајот изнесуваа 930 милиони евра. Германската репрезентација има убави спомени од овој стадион- тие на 12 јули 1917 година го освоија Купот на конфедерации.
Фотографија: Picture alliance/dpa/D. Lovetsky/AP
Екатеринбург
Заштитен знак на најисточниот град на домаќините на Светското првенство е овој храм, познат и како „Храм на крвта“. Изграден е 2002 година на местото на кое во 1918 година, една година по Октомвриската револуција, е убиено царското семејство.
Фотографија: picture-alliance/dpa/M. Becker
Централен Стадион- Екатеринбург
Стадионот во Екатеринбург досега беше со многу мал капацитет и не ги исполнуваше условите кои ФИФА ги постави пред домаќините на турнирот. Русите едноставно го зголемија капацитетот на 35.000 со изградба на дополнителна трибина на која има место за 12.000 посетители. По турнирот трибината ќе биде отстранета. На овој стадион инаку настапува ФК Урал од втората лига.
Фотографија: picture-alliance/Sputnik/V. Sergeev
Ростов Арена- Ростов на Дон
Арената во Ростов е подигната за потребите на Светското првенство 2018. Тука настапува РК Ростов, руски прволигаш. За време на градежните работи тука се пронајдени повеќе неексплодирани бомби од Втората светска војна. Во арената капацитетот е за 45.000 гледачи. Тука се играат 4 натпревари во групната фаза и еден меч од осминафиналето.
Во главниот град на република Татарстан живеат припадници на разни култури и религии- мирно и заедно. Муслимански џамии покрај православни цркви. Повеќекратниот првак Рубин е најважен спортски клуб во градот на Волга.
Камен-темелникот за овој стадион го положи лично Владимир Путин во периодот кога беше премиер на Русија. Во Арената со капацитет од 41.585 места, настапува Рубин, фудбалски клуб кој во изминатите години во повеќе наврати ја освојуваше титулата првак на Русија.
Над Волгоград, градот кој стекна тажна слава поради своето поранешно има Сталинград, бдее статуата „Мајката татковина повикува!“ Таа потсетува на победата на Црвената армија над германскиот Вермахт во Втората светска војна.
Фотографија: picture-alliance/dpa
Стадион Нижни Новгород- Нижни Новгород
Оваа арена е една од девет стадиони кои се комплетно изградени за потребите на Светското првенство. Стадионот има капацитет за 45.000 гледачи. Се гради на полуостров, на местото каде реката Ока се влева во Волга. За време на турнирот, тука ќе се играат натпревари во групната фаза, еден меч во осминафинале и еден во четврт-финале.
Фотографија: picture-alliance/AP Images
Калининградски стадион- Калининград
Калининград е најзападниот град на домаќинот на Светското првенство 2018. За време на турнирот на овој стадион ќе има места за малку над 35.000 посетители, а по Првенството капацитетот ќе биде намален на 25.000. Причина за тоа: локалниот клуб ФК Балтик не може да ги наполни трибините бидејќи „ротира“ меѓу втората и третата лига.
Фотографија: picture-alliance/TASS/V. Nevar
Саранск
Заштитен знак на градот е Катедралниот храм на Свети Теодор Ушаков. Изграден во традиционален стил на православните цркви, но е стар само 13 години. Стариот храм е срушен во 1930 година, а изградбата на новиот започна во 2004 година. Во него има место за 3.000 верници.
Фотографија: picture-alliance/M. Becker
Арената Мордовија- Саранск
Арената во Саранск има капацитет од 44.000 места. Проектирана е од германскиот архитект Тим Хупе. По Светското првенство во фудбал нејзиниот капацитет ќе биде намален на 28.000 места и во иднина тука би требало да настапува локалниот клуб Мордовија кој во моментов се натпреварува во третата руска лига.
Фотографија: picture-alliance/dpa/A. Kudenko
Космос Арена- Самара
Овој стадион во Самара изворно беше планиран на еден остров на реката Волга, но немаше мост. Затоа градбата е „преместена“ и, покрај протестите на локалното население, незапирливо напредуваше, попримајќи сѐ поголеми димензии- од на почетокот планираните 27 хектари на дури 930 хектари. Во Арената треба да има место за 44.000 гледачи.
Фотографија: Reuters/M. Shemetov
Сочи
Сочи, градот со суптропска клима, стана познат ширум светот во 2014 година како град домаќин на Зимските олимписки игри. Критичарите тогаш се жалеа поради превисоките трошоци за спектаклот на брегот на Црното море. На улиците на Сочи еднаш годишно се возат и трки на Формула 1. Сочи годишно го посетуваат околу 4 милиони туристи, а него често го посетува и рускиот претседател Владимир Путин.
Стадионот со капацитет од 41.220 места е изграден за потребите на Олимпијадата 2014. Има кров и може да се претвори и во сала. Меѓутоа, со оглед на тоа дека ФИФА пропишува оти стадионите на Светското првенство мораат да бидат отворени, еден дел од конструкцијата е отстранет. Освен натпревари за време на групната фаза, тука ќе се игра и едно осминафинале, како и еден четврт-финален натпревар.