Ерусалим очекуваше тензии, со оглед дека Евреите, христијаните и муслиманите ги слават своите свети празници во ист период.
Реклама
Во Стариот град во Ерусалим дојде до насилни конфликти меѓу израелската полиција и Палестинците по муслиманската молитва во петок. Израелските сили за безбедност влегоа на територијата на џамијата Ал-Акса, каде илјадници Палестинци се собраа на молитва за време на светиот муслимански месец Рамазан.
Според израелските власти, околу 4 часот утрово „десетици маскирани млади бунтовници“, од кои некои носеле знамиња на исламистички Хамас, започнале „процесија“ на Ридот на храмовите. Фрлале со камења на соседниот Ѕид на плачот, најважното религиско место за Евреите. Израелското министерство за надворешни работи на Твитер напиша дека полицијата била приморана да продре на територијата за да ја растера толпата и да спречи натамошно насилство, но не влегла во џамијата.
Повредените префрлени во болница
Над 150 луѓе се повредени, соопшти Палестинската Црвена полумесечина. Израелската полиција соопшти оти во нивните редови се повредени најмалку тројца.
На видео снимките на интернет се гледаат Палестинци како фрлаат камења пред џамијата, а полицијата употребува солзавец и шок бомби.
Други слики прикажуваат верници како се забарикадираат во џамијата среде очигледните облаци од солзавец. Очевидци и фотографот на АФП известија дека израелските безбедносни сили, исто така, испукале и гумени куршуми.
Три свети празници
Тензиите во моментов се особено високи бидејќи годинава Рамазан, еврејската Пасха и христијанскиот Велигден се поклопуваат. Џамијата е трето најсвето место во исламот. Се наоѓа на рид кој, како и Храмската гора, е најсвето место за Евреите. Десетици илјади верници се очекуваат денеска во џамијата, во петок, во екот на муслиманскиот месец на постот Рамазан.
Министерството за туризам само оваа недела во Ерусалим очекува околу 30.000 странски туристи. За првпат по три години, туристите и аџиите можеа да влезат во Светата земја на Велигден. Поради пандемијата на коронавирусот, Израел ги затвори своите граници, а од март им беше дозволен влез на невакцинираните туристи.
Град на судири: комплексната историја на Ерусалим
Ерусалим е еден од најстарите и најоспоруваните градови во историјата на светот. Ерусалим е свет град за евреите, муслиманите и христијаните. Оттука произлегуваат и речиси сите контроверзи поврзани со него.
Фотографија: picture-alliance/Zumapress/S. Qaq
Ерусалим, градот на Давид
Според Стариот завет, Давид, кралот на двете кралства на Јудеја и Израел, го освоил Ерусалим околу 1.000 година пред новата ера. Седиштето на владата го префрлил во Ерусалим, со што го претворил во главен град и верски центар на кралството. Библијата вели дека синот на Давид, Соломон го изградил првиот храм во чест на Јахве, богот на Израел. Ерусалим станува центар на јудаизмот.
Фотографија: Imago/Leemage
Под персиска управа
Нео-вавилонскиот крал Небукаданезар II (трет од лево) го освоил Ерусалим во 597 п.н.е., според Библијата. Ги заробил кралот Јехоаким (петти од десно) и припадниците на високата класа, ги испратил во Вавилон и го уништил храмот. Откако персискиот крал Сирус Велики го освоил Вавилон, им дозволил на прогонетите Евреи да се вратат во Ерусалим и повторно да го изградат својот храм.
Од 63 година п.н.е. Ерусалим паѓа под окупација на Рим. Се формираат повеќе движења на отпорот, па во 66 година избувнува првата Еврејско-Римска војна. По четири години војната завршува, а храмот е повторно уништен. Римјаните и Византијците владеат со Ерусалим околу 600 години.
Фотографија: Historical Picture Archive/COR
Освојувањето на Арапите
При освојувањето на Сирија, муслиманските армии стигнуваат и до Палестина. По наредба на Калифот Умар (на фотографијата), Ерусалим е освоен во 637 година. Во следните години повеќе различни, меѓусебно спротивставени муслимански владетели го контролираат градот. Ерусалим е често под опсада, а владетелите се менуваат.
Фотографија: Selva/Leemage
Крстоносците
Од 1070 година, муслиманските владетели стануваат сѐ поголема закана за христијанскиот свет. Папата Урбан II повикува на крстоносна војна. Севкупно, пет крстоносни походи се организираат во период од 200 години. Во 1244, крстоносците конечно ја губат контролата врз градот и тој паѓа под муслиманска управа.
Фотографија: picture-alliance/akg-images
Отоманите и Британците
По освојувањето на Египет и Арабија од Отоманите, Ерусалим станува административно седиште на Отоманскиот административен регион во 1535 година. Во првите децении на отоманското владеење, градот доживува процут. Со победата на Британците над Отоманските трупи во 1917 година, Палестина потпаѓа под британска управа. Ерусалим е преземен од Британците без борба.
Фотографија: Gemeinfrei
Поделениот град
По Втората светска војна, Британците се откажуваат од палестинскиот мандат. ОН гласаат за поделба на земјата, со цел да се отвори простор за преживеаните од Холокаустот. Неколку арапски држави започнуваат војна против Израел и освојуваат дел од Ерусалим. Сѐ до 1967 година, градот е поделен на израелски западен и јордански источен дел.
Фотографија: Gemeinfrei
Израел го освојува источен Ерусалим
Во 1967, Израел ја започнува Шестдневната војна против Египет, Јордан и Сирија. Израел ги освојува Синај, Појасот Газа, Западниот Брег, Голанската висорамнина и источен Ерусалим. Израелски падобранци доаѓаат до Стариот град и стојат пред Ѕидот на плачот за првпат од 1949 година. Источен Ерусалим не е официјално анектиран, туку административно интегриран.
Израел не им забранува на муслиманите пристап до светите места. Ридот на храмовите е под автономна муслиманска администрација: муслиманите можат да влегуваат, да го посетуваат храмот и блиската Ал-Акша џамија.
Фотографија: Getty Images/AFP/A. Gharabli
Нерешен статус
Ерусалим до денес останува пречка за мирот меѓу Израел и Палестина. Во 1980, Израел го прогласува целиот град за свој „вечен и нераздвојлив главен град“. Откако Јордан се откажува од своето право на Западниот Брег и Источен Ерусалим во 1988 година, прогласена е државата Палестина. И Палестина го смета Ерусалим, во теорија, за свој главен град.
Фотографија: picture-alliance/dpa/R. Jensen
10 фотографии1 | 10
Насилството меѓу Израелците и Палестинците трае со децении
Минатата година, конфликтите околу џамијата Ал-Акса доведоа до повеќедневни тешки борбу меѓу радикално исламскиот Хамас во Појасот Газа и израелските сили на безбедност.
Поради страв од повторна ескалација, израелските и јорданските официјални лица пред почетокот на Рамазан ги интензивираа разговорите за тоа како да се спречи конфликтот меѓу Палестиниците и безбедносните сили.
Сепак, безбедносната ситуација во регионот е критична во последните недели. Во Израел за кусо време се случија 4 терористички напади со вкупно 14 починати. Израелската војска потоа изведе многу операции на окупираниот Западен брег. Во изминатите три недели во насилствата загинаа 21 Палестинец.