„Исламска држава“ презеде одговорност за терористичките напади извршени во Шри Ланка на Велигден. Владата располага со индиции дека атентатите се чин на одмазда за нападите врз муслимани во март во Нов Зеланд.
Фотографија: Reuters/A. Perawongmetha
Реклама
„Оние кои завчера ги извршија нападите, чија цел беа членки на коалицијата предводена од САД и христијани во Шри Ланка, се борци на ‘Исламска држава'“, се вели во соопштението на „Исламска држава“, емитувано преку нејзин пропаганден канал.
Првите резултати од истрагата укажуваат дека атентатите можат да бидат одмазда за нападите врз џамии во новозеландскиот град Крајстчрч од пред околу еден месец, изјави заменикот министер за одбрана на Шри Ланка, Руван Виџевардене во државниот парламент.
Според него, бројот на жртвите во координираните бомбашки напади се искачил на 311, од кои 37 се странци. Полициски извори велат дека во болниците на лекување се наоѓаат уште 500 ранети луѓе, а 42 лица се во притвор, меѓу кои и еден сириски државјанин.
Владата, врз основа на досега расположивите докази, претпоставува дека терористичките напади ги извршила екстремистичка исламистичка група поврзана со организацијата „Нешнл Тохит Џамат“. Мотивот на атентатите е омразата, а не религијата. Седум напаѓачи- самоубијци во неделата се разнесоа во воздух во три христијански католички цркви и три луксузни хотели. Најголем број жртви имаше во црквите, во кои беа во тек велигденски миси.
Претседателот прогласи вонредна состојба
Претседателот на Шри Ланка Маитрипала Сирисена прогласи вонредна состојба во земјата, која влезе во сила ноќта кон вторникот. Вонредната состојба е во интерес на јавната сигурност, одржувањето на јавниот ред и заради непречено обезбедување на граѓаните со продукти и услуги, се вели во издаденото соопштение на шефот на државата. Од неговиот кабинет стигна информација дека војската сега располага со најшироки овластувања.
Законот во вакви случаи предвидува меѓу другото и претреси на објекти без судска дозвола и приведувања без претходен налог за апсење. Заради оневозможување на ширењето гласини, блокиран е пристапот кон социјалните мрежи. Вакви мерки беа речиси непрекинато во сила за време на граѓанската војна во Шри Ланка од 1983 до 2009 година, а по неа и до 2011 година.
Денешниот ден во Шри Ланка е прогласен за национален ден на жалост, а се извршени и бројни погреби на настраданите во терористичките напади.
Што всушност претставува „Исламска држава“?
„Исламска држава“, покрај разорувањата во Ирак и Сирија, во вестите често се наоѓа и поради нејзината бруталност. Што е ИД и колку е моќна? Во продолжение ви претставуваме одговори на најчесто поставуваните прашања.
Што е „Исламска држава“?
Се смета дека „Исламска држава“ е фракција од терористичката организација Ал Каеда, т.е. сунитска милитантна група, за која се верува дека е формирана како одговор на недовербата и фрустрациите од неуспешното владеење на владите во Сирија и Ирак. На нивното знаме пишува „Мухамед е пророкот на Бог“ и „Нема друг бог освен Алах“ - фрази со кои се согласуваат сите муслимани, не само „ИД“.
Фотографија: AP
Каде е активна „Исламска држава“
Целта на „Исламска држава“ е формирање на „калифат“ - држава каде се почитуваат традиционалните вредности на исламот и шеријатското право. Поради нестабилноста на регионите во Сирија и Ирак, „Исламска држава“ успеа да освои и да стави под своја контрола тероитории во двете држави.
Што ја прави „Исламска држава“ различна?
Клучна разлика е бруталноста на „Исламска држава“ со која се влева страв кај противниците и цивилите - преку егзекуцијата со обезглавување и бруталното насилство. Лидерите на „ИД“ велат дека владеат со регионите кои ги освојуваат. Експертот за Средниот Исток, Шади Хамид за ПБС изјави: „Тие нудат социјални услуги. Управуваат со локалната власт. Обезбедуваат минимално ниво на право и поредок“.
Фотографија: gebphotography - Fotolia.com
„ИД“ во однос на останатите терористички организации?
„ИД“ е активна во Сирија и Ирак, но нигериската терористичка организација Боко Харам неодамна ја изрази својата поддршка. Тоа е како натпревар во суровост: додека Боко Харам е одговорна за 13.000 смртни случаи, „ИД“ е одговорна за најмалку 24.000 повредени или убиени. Ал Каеда се дистанцираше од „ИД“, а една од нејзините фракции наречена Нусра Фронт се бори против „ИД“.
Фотографија: Getty Images/A. Katib
Кои се следбениците на „Исламска држава“?
Нешто по кое се разликува „ИД“ се нејзините следбеници. Повеќе од 20.000 странски борци се придружија на групата, од кои повеќе од 4.000 доаѓаат од западна Европа и северна Америка. На сликата се прикажани државите од каде што потекнувааат најголемиот дел на борците. Најголем број борци - споредено со вкупниот број на жители на земјите, доаѓаат од мали земји како Шведска и Белгија.
Што преземаат западните влади против „Исламска држава“?
Од август 2014 година, коалиција предводена од САД спроведува воздушни напади против цели на „ИД“ во Сирија (1.422 напади) и Ирак (2.242 напади). Некои влади исто така беа активни во рамките на нивните држави: Германија ќе процесуира најмалку 30 осомничени милитанти кои се вратиле од Сирија, додека Саудиска Арабија уапси 93 осомничени милитанти во април 2015 година.
