Умерен оптимизам меѓу дипломатите пред првиот настап на претседателот на САД Доналд Трамп пред Генералното собрание на Обединетите нации. Ќе ги продолжи ли критиките или ќе понуди помирување и нова визија?
Реклама
Дури и во вообичаени околности, тешко е да се убедат дипломатите и функционерите отворено да говорат за актуелниот жител на Белата Куќа и креатор на американската надворешна политика. Но, претседателот на САД е човек кој ги нарече ОН „клуб за луѓе кои се собираат, разговараат и се забавуваат“ и побара драстично кратење на придонесот на Вашингтон кон нејзиниот буџет. Во ерата на Доналд Трамп, не постојат нормални околности.
Оттука и не беше големо изненадување тоа што од десетина функционери од повеќе членки на ОН со кои сакавме да разговараме во Њујорк, никој не беше подготвен да зборува официјално за очекувањата од првиот настап и говор на Трамп пред Генералното собрание на ОН. Но и анонимно, дипломатите од целиот свет се воздржани и колебливи во коментарите за очекувањата од Трамп.
Генералниот впечаток споделен од функционери од Северна Америка, Европа, Африка и Азија е олеснување што Трамп воопшто доаѓа во ОН и учествува во работата на Генералното собрание. Тоа можеби не е ништо посебно, но со оглед на анти-ОН реториката на Трамп и неговата политиката „Америка прво“, неговата посета на најважната светска мултилатерална организација би можела да се толкува како мал, но важен чекор.
„Добро е што се ангажира. Подобро е отколку да не го прави тоа“, вели еден функционер.
Дополнително, важно е да се нагласи дека Трамп нема да ги посети ОН само за својот говор, туку ќе дојде уште ден претходно за заедно со други земји (Германија и Велика Британија) да го презентира предлогот за реформа на организацијата.
Тоа повторно може да се гледа како сигнал во два правци. Прво, Трамп, и покрај изолационистичката реторика, гледа некаква улога за реформирани ОН. И второ, дека и натаму посакува САД да играат клучна улога во меѓународните односи кои ги надминуваат неговите тесно дефинирани национални интереси.
Критика за ОН
Тоа сепак не значи дека Трамп нема да ги критикува ОН во неговиот настап. Напротив, речиси сигурно ќе го стори тоа. Но, би можело да значи дека претседателот на САД е подготвен на „дилови“ со ОН и со земјите-членки и дека кратењето на придонесите кон ОН нема да бидат толку драматични како што се стравува. За разлика од дипломатите и функционери кои се молчаливи во однос на Трамп, локалните жители во центарот на Менхетн каде што се наоѓа седиштето на ОН, немаат таков проблем.
„Многу сме среќни и горди што ќе дојде во овој регион“, вели Џон Хаким, сопственик на мала пицерија на еден блок оддалеченост од седиштето на ОН. Овој 32-годишен христијански Копт од Египет во САД дошол пред седум години, а пицеријата ја отворил во јули годинава, токму навреме за големиот собир.
„Ќе дадеме сѐ од себе да ги услужиме сите и се надеваме на добра работа“, вели Хаким.
Во однос на неговите политички гледишта, угостителот ги покажува и своите дипломатски вештини.
„Не ме интересира политика. Јас сум американски граѓанин. Ја сакам својата земја. Го сакам својот претседател“, вели Хаким, додавајќи дека доколку Трамп дојде во ресторанот ќе му сугерира да ја проба пастата со пилешко или фетучини со ракчиња.
Трамп: популист, могул, претседател
Тој е градежен претприемач, бестселер-автор, ТВ-ѕвезда, а сега и 45-ти претседател на САД. Во Трамп многумина гледаа комична фигура, но тој сега се вселува во Белата куќа.
Фотографија: picture-alliance/dpa
Семејството, империјата
Во кругот на најмилите: Доналд Трамп со сопругата Меланија, ќерките Иванка и Тифани, неговите синови Ерик и Доналд јуниор, како и внуците Кај и Доналд јуниор III. Трите деца работат како заменици во „Империјата Трамп“.
Фотографија: picture-alliance/dpa
Неговиот татко: Фредерик јуниор
Почетниот капитал за своите бизниси Трамп го добил од својот татко Фредерик. Тој на почеток му подарил еден милион долари, а по смртта во 1999 на Доналд и неговите три останати деца им оставил во наследство имот од 400 милиони долари.
Фотографија: imago/ZUMA Press
Милијарди заработени со помош на марката Трамп
Трамп инвестира агресивно, постојано доживува неуспеси, но долгорочно има успешен биланс, на пример со Кулата Трамп во Њујорк. Својот имот Трамп денес го проценува на десет милијарди долари. Експертите сметаат дека пореална е третина од оваа сума.
Фотографија: Getty Images/D. Angerer
„Многу добар, многу паметен“
Тао го вели Трамп самиот за себе, додавајќи дека студирал на елитниот универзитет Вортон во Филаделфија, каде се стекнал со бечелор-диплома во 1968. година.
Претходно неговиот татко го испратил 13-годишниот Доналд во воен интернат во Корнвол за да учи диспциплина. На крајот на школувањето се стекнал дури и со офицерски чин.
Фотографија: picture-alliance/AP Photo/
Со коскен шилец избегнат ангажман во Виетнам
Трамп меѓутоа успеал да избегне учество во војната во Виетнам. Спортскиот млад човек бил прогласен за неспособен за војска поради коскен шилец во петицата.
Фотографија: picture-alliance/AP Photo
Првата сопруга: Ивана
Во 1977 година Трамп се ожени со чешката манекенка Ивана Зелничкова. Три деца се родени во бракот кој постојано беше во сенка на гласините за различни афери.
Фотографија: Getty Images/AFP/Swerzey
Семејство број два
Во 1990 година Трамп се разведе од Ивана и се ожени со својата втора сопруга, 17 години помладата Марла. Заедничката ќерка се вика Тифани.
Трамп не се покажуваше радо во јавноста само со својата жена, туку милуваше да се фотографира опкружен со „мисици“ од различни избори на убавици. Од 1996 до 2015 година тој беше главниот спонзор на изборот за Мис универзум во САД.
Фотографија: picture-alliance/dpa/K. Lemm
Како се прават пари
Како брзо да се заработат милиони? Книгата на Трамп „Начинот на склучување зделки“ дава упатства, таа е делумно автобиографска, делумно советник за амбициозни бизнисмени. Ова дело на Трамп не само што стана бестселер, туку и го стави авторот во фокусот на вниманието на јавноста.
Фотографија: Getty Images/AFP/M. Schwalm
Трамп во политиката
Трамп настапуваше во свое ТВ-шоу, се појавуваше пред камери, но со политика не се занимаваше. Но, на 16 јуни 2015 година најави учество во трката за избор на републикански претседателски кандидат. Неговиот слоган е „Да ја направиме Америка повторно голема“. Кампањата ја водеше со настапи со семејството и со навреди кон доселениците, муслиманите, жените и своите конкуренти.
Фотографија: picture-alliance/dpa/J. Lane
Функција со достоинство
Дали популистот и шоумен сега ќе се претвори во предводник на слободниот свет?Многумина тоа не можат да си го замислат. Но, животниот пат на Доналд Трамп покажува: овој човек располага со преобразувачка способност на камелеон.