Нобеловата награда за медицина годинава ќе ја добие Американецот Џејмс Алисон и Јапонецот Тасуку Хонџо. Обајцата открија како да се активира сопствениот имунолошки систем во борба против клетките на рак.
Фотографија: AFP/Getty Images/J. Nackstrand
Реклама
На двајцата научници им успеало да постигнат огромен напредок во борбата против ракот, објасни комитетот за Нобеловата награда во Стокхолм. Заради тоа американецот Алисон и Јапонецот Хонџо годинава ќе ја добијат Нобеловата награда за физиологија и медицина. Двајцата откриле како да се користи сопствениот имунолошки систем на пациентот во борбата против ракот. За нивната работа двајцата научници добија веќе бројни важни награди и веќе подолго време важат за кандидати за Нобеловата награда. Темата имунотерапија е веќе неколку години главен тренд во истражувањата поврзани со лекување на канцер.
Што точно е имунотерапијата?
Кога клетките на нашиот имунолошки систем некаде во телото ќе регистрираат т.н. Т-клетки, штетни ќелии на туморот, може директно да ги нападнат. Долго време проблемот беше што имуниот систем немаше начин како да ги препознае тие клетки. токму тоа им успеа на научниците Алисон и Хонџо. Тие развија метод како клетките рак да ги направат видливи за имуниот систем.
Т.н. „Чекпоинт блокада" веќе се употребува во третирањето канцер. И таа ја разви научникот Алисон. Ќелиите рак праќаат сигнали кои го кочат имуниот систем. Последицата е што имуниот систем не се бори против клетките, туку останува пасивен. Чекпоинт-блокаторот ги блокира сигналите на клетките од канцер и го активира имуниот систем.
Имуно наместо хемотерапија?
Пред се агресивниот, црн рак на кожата може да се третира со методата што ја разви Алисон. Имунотерапијата докажано функционира кај меланомите, но и кај канцер на бубрези. Научниците се надеваат дека наскоро ќе може да биде искористена и за третирање на други типови рак и дека кај некои од нив ќе може да ја замени хемотерапијата. Покрај операции, зраќење и хемотерапија, имунотерапијата важи веќе сега за четврт столб во лекувањето од канцер.
Кои се двајцата наградени?
Американскиот имунолог Џејмс П.Алисон е роден на 7.август 1948 година. Работи на центарот за канцер MD Anderson при универзитетот во Тексас. Тасуку Хонџо пак е роден 1942 година во Кјото. Тој живее и истражува на тамошниот универзитет. Двајцата научници веќе имаат бројни награди и признанија.
Минатата година наградата ја добија тројцата американски научници Џефри Хол, Мајкл Розбах и Мајкл Јанг за истражувањето на биолошкиот часовник на човекот. Со обзнанувањето на добитниците на Нобеловата награда за медицина во Стокхолм почнува неделата на Нобеловците. Вторник и среда комитетот ќе ги објави имињата на добитниците на наградите за физика и хемија. В петок во Осло ќе биде одликуван Нобеловецот за мир, а претстојниот понеделник и Нобеловецот за економија.
Фантастичниот свет на лековитите билки
Луѓето користат лековити растенија со векови. Тие и денес во медицината играат голема улога. Сепак, на околу 4.000 лековити растенија им се заканува изумирање.
Фотографија: Fotolia/steheap
И за традиционалната и за модерната медицина
Лековитите растенија се познати со векови и се користат и денес. Побарувачката, меѓутоа, има последици - околу 4.000 од 70-те илјади видови растенија кои се користат, се загрозени, соопшти Светската унија за заштита на природата. Еколошките организации бараат заштита на ова природно богатство.
Фотографија: picture-alliance/dpa
Добро за кожата
Алое Вера потекнува од Африка. Денес расте во Средоземјето, Азија, Северна Африка и Блиски Исток. Алое Вера е под заштита. Нејзините листови, преработени во гел, се користат за третман на кожни заболувања или изгореници.
Фотографија: Imago
Тајната на Гете
Арниката расте во планините во Европа, Азија и Америка. Исушените цветови на арниката во вид на чај, маст или масло, се добри при повреди на мускулите, отоци, како и за поттикнување на циркулацијата и дишењето. Се вели дека Гете кога имал проблеми со срцето секогаш пиел чаша чај од арника.
Фотографија: Fotolia/Fel1ks
Вкусно и здраво
Артичоките не се само вкусни, туку имаат и лековито дејство кое им било познато дури и на старите Египќани и Римјани. Тие помагаат при стомачни болки, а нивното дејство се должи на флавоноидот и горчливите состојки во листовите.
Фотографија: CC-BY-SA-Brunswyk
Јужноамерикански трик
Татковината на болдото е Чиле, од каде што се увезува ова растение. Чајот од болдо е горчлив, но помага против грчеви во стомакот и проблеми со варењето.
Фотографија: CC-BY-SA- Penarc
Ја штити бешиката и бубрезите
Нема кој не ја знае копривата, која вирее речиси во цел свет. При допирот предизвикува болка, но ова растение има и тоа како добри особини. Неговите листови во вид на екстракт, чај или сок делуваат против болести на мочните патишта, реума и против камења во бубрезите. Освен тоа, екстракт од коренот на копривата е добар при проблеми со простатата и бешиката.
Фотографија: CC-BY-SA- Adampauli
Зајакнувач на имунолошкиот систем
Коренот на гинсенг е познат во традиционалната кинеска медицина повеќе од 2000 години. Во Европа бумот на оваа лековита билка почна дури во 20. век. Гинсенгот денес е загрозен поради преголемо користење. Тој потекнува од источна Азија и се увезува главно од Кореја. Гинсенгот во вид на чај го зајакнува имунолошкиот систем и е средство против замор, стрес и настинки.
Фотографија: CC-BY-SA-Lohrie
Ароматичен поттикнувач на апетит
Вкусот на ѓумбирот е омилен во божиќните пецива и азиската кујна. Коренот од југоисточна Азија го стимулира варењето и делува антисептички. Ѓумбирот во античка Грција и Рим го донесле арапските трговци.
Фотографија: Fotolia/awiec
Добра за стомакот и цревата
Камилицата е дома во цела Европа. Таа денес е позната ширум светот и ја има и на другите континенти. Цветовите и од нив добиеното етерично масло помагаат и внатрешно и надворешно, главно против болки во стомакот и воспаленија на кожата. Чај од камилица дејствува и смирувачки.
Фотографија: Fotolia/chulja
Жолт спасител на црниот дроб
Глуварчето е раширено на целата северна земјина полутопка. Растението помага против болести на црниот дроб, проблеми со жолчката, тешкотии со варењето и проблеми со бубрезите.
Фотографија: picture-alliance/dpa
Убава и смирувачка билка
Од маракујата се прави благокисел сок, кој е омилен. Листовите, меѓутоа, се медицински корисни. Тие дејствуваат против нервоза, благи депресии, проблеми со сонот како и против проблеми кои се јавуваат во време на климактериумот.
Фотографија: Fotolia/StefanRiedmüller
Богатство во кујната и во домашната аптека
Жалфијата вирее во Средоземноморскиот регион, но денес може да се најде во градините во цел свет. Таа не е само зачин. Чајот од жалфија има антибактериско дејство и помага против воспаленија на непцата или грлото. Преработки од жалфија помагаат и при проблеми со варењето и прекумерно потење.
