САД ги напушта либералните вредности, велат аналитиларите
Михаел Книге
23 ноември 2016
Победата на Доналд Трамп е сигнал дека САД влегува во ера на напуштање на егалитистичките идеали, вели политички истражувач за ДВ. Првите избори во кабинетот на Трамп го потврдуваат тоа.
Реклама
ДВ: Вие велите дека претседателските избори во САД, иако без преседан, на повеќе начини се враќаат во нормала т.е. се враќаат на расната политика. Зошто мислите така?
Тоа е шема низ американската историја која се повторува, прво со периоди на егалитистички придобивки по кои следат долги периоди на повлекување, односно напуштање на тие вредности. Причината за тоа е што Америка не е единствено посветена на егалитистичките идеали, туку секогаш има битка помеѓу демократијата, слободата, еднаквоста и идеите кои се спротивставуваат на вербата во хиерархиите дефинирани според полот, расата и религијата. По секој период на напредок во САД следува долг период на повлекување. Периодите на напредок се случуваа околу одредени војни, во кои имало силен надворешен притисок кон Америка да ги потенцира своите либерални вредности, како што се еднаквоста и слободата, што всушност ја притиснува земјата, низ неопходноста на војната да обезбеди поголем степен на слобода на претходно маргинилизираните групи.
Дали сметате дека САД сега влегува во период на назадување?
Да. Веќе пишувавме за овој феномен во нашата книга „Несигурниот марш: Подемот и падот на расната еднаквост во Америка“. Сега велиме дека победата на Трамп е последица на тоа. Тоа што јас и некои други истражувачи го откривме е дека политичката поделеност помеѓу демократите и републиканците се повеќе се врти околу ставовите на односите кон заедниците (расите), имиграцијата и економските поделби.
Вашето објаснување за тоа зошто победи Трамп, а не Клинтон не е поради економските проблеми, туку поради ставовите на луѓето кон другите раси и муслиманите. Дали можете да ни објасните зошто?
Тоа е базирано врз основа на анкета спроведена на почетокот на оваа година кога открив дека причините зошто луѓето би гласале за Трамп, а не за Клинтон се многу малку поврзани со економијата. Навистина, силните фактори беа прашањата за меѓурасните односи, муслиманите и мислењето на луѓето дали Обама е муслиман. Економските фактори, како што се нивото на доход или колку оптимистично или песимистично гледаат на економијата имаа многу мало влијание.
Трамп: популист, могул, претседател
Тој е градежен претприемач, бестселер-автор, ТВ-ѕвезда, а сега и 45-ти претседател на САД. Во Трамп многумина гледаа комична фигура, но тој сега се вселува во Белата куќа.
Фотографија: picture-alliance/dpa
Семејството, империјата
Во кругот на најмилите: Доналд Трамп со сопругата Меланија, ќерките Иванка и Тифани, неговите синови Ерик и Доналд јуниор, како и внуците Кај и Доналд јуниор III. Трите деца работат како заменици во „Империјата Трамп“.
Фотографија: picture-alliance/dpa
Неговиот татко: Фредерик јуниор
Почетниот капитал за своите бизниси Трамп го добил од својот татко Фредерик. Тој на почеток му подарил еден милион долари, а по смртта во 1999 на Доналд и неговите три останати деца им оставил во наследство имот од 400 милиони долари.
Фотографија: imago/ZUMA Press
Милијарди заработени со помош на марката Трамп
Трамп инвестира агресивно, постојано доживува неуспеси, но долгорочно има успешен биланс, на пример со Кулата Трамп во Њујорк. Својот имот Трамп денес го проценува на десет милијарди долари. Експертите сметаат дека пореална е третина од оваа сума.
Фотографија: Getty Images/D. Angerer
„Многу добар, многу паметен“
Тао го вели Трамп самиот за себе, додавајќи дека студирал на елитниот универзитет Вортон во Филаделфија, каде се стекнал со бечелор-диплома во 1968. година.
Претходно неговиот татко го испратил 13-годишниот Доналд во воен интернат во Корнвол за да учи диспциплина. На крајот на школувањето се стекнал дури и со офицерски чин.
Фотографија: picture-alliance/AP Photo/
Со коскен шилец избегнат ангажман во Виетнам
Трамп меѓутоа успеал да избегне учество во војната во Виетнам. Спортскиот млад човек бил прогласен за неспособен за војска поради коскен шилец во петицата.
Фотографија: picture-alliance/AP Photo
Првата сопруга: Ивана
Во 1977 година Трамп се ожени со чешката манекенка Ивана Зелничкова. Три деца се родени во бракот кој постојано беше во сенка на гласините за различни афери.
Фотографија: Getty Images/AFP/Swerzey
Семејство број два
Во 1990 година Трамп се разведе од Ивана и се ожени со својата втора сопруга, 17 години помладата Марла. Заедничката ќерка се вика Тифани.
Трамп не се покажуваше радо во јавноста само со својата жена, туку милуваше да се фотографира опкружен со „мисици“ од различни избори на убавици. Од 1996 до 2015 година тој беше главниот спонзор на изборот за Мис универзум во САД.
Фотографија: picture-alliance/dpa/K. Lemm
Како се прават пари
Како брзо да се заработат милиони? Книгата на Трамп „Начинот на склучување зделки“ дава упатства, таа е делумно автобиографска, делумно советник за амбициозни бизнисмени. Ова дело на Трамп не само што стана бестселер, туку и го стави авторот во фокусот на вниманието на јавноста.
Фотографија: Getty Images/AFP/M. Schwalm
Трамп во политиката
Трамп настапуваше во свое ТВ-шоу, се појавуваше пред камери, но со политика не се занимаваше. Но, на 16 јуни 2015 година најави учество во трката за избор на републикански претседателски кандидат. Неговиот слоган е „Да ја направиме Америка повторно голема“. Кампањата ја водеше со настапи со семејството и со навреди кон доселениците, муслиманите, жените и своите конкуренти.
Фотографија: picture-alliance/dpa/J. Lane
Функција со достоинство
Дали популистот и шоумен сега ќе се претвори во предводник на слободниот свет?Многумина тоа не можат да си го замислат. Но, животниот пат на Доналд Трамп покажува: овој човек располага со преобразувачка способност на камелеон.
Фотографија: Getty Images/AFP/M. Ngan
12 фотографии1 | 12
Какво значење имаат вашите наоди за престојното претседателствување на Трамп?
Мислам дека ова веќе го гледаме според видот на луѓе кои ги назначува, како Стив Банон кој ќе биде негов втор асистент во Белата куќа или Џеф Сешнс, кој ќе биде шеф на министерството за правда или пак Мајкл Флин како можен советник за национална безбедност. Ова се луѓе со долга историја на контроверзни изјави за расите во Америка, религијата и за муслиманите. Мислам дека постои индикација дека се работи за серија од теми кои администрацијата на Трамп ќе ги повторува. Ова сигурно нема да придонесе за лекување на поделбите, туку напротив, ќе ги зголеми.
САД не е единствената држава која се соочува со десничарски популизам. Дали мислите дека трендовите во САД се применливи насекаде, на пример во Европа?
Апсолутно сте во право дека има пораст на национал-популистичките партии кои се противат на имиграцијата и кои имаат контроверзни позиции за расата, религијата и слични прашања. Не знам дали се работи за ист вид на фактори кои водат до пораст во секоја земја, но едно нешто знам дека црпат значителна поддршка и инспирација едни од други. Го имате случајот со Доналд Трамп кој дава поддршка за Брегзит, потоа Најџел Фараж кој доаѓа во САД на неговата кампања и исто така Трамп како кажува добри зборови за Марин ле Пен во Францја. Ова е контраст на посветеноста на западните земји кон западните либерални вредности која сите ја споделуваа пред четириесет или педесет години. Сега се оди во спротивен правец со десничарски популистичко-националистички партии низ Европа кои не само што се инспирираат и се охрабруваат едни со други, туку и активно меѓусебно се поддржуваат.
Карикатури за Трамп: Кога смеата е единствена утеха
Карикатуристи од целиот свет реагираат на победата на Трамп
Фотографија: L. Gäbel
Сексуален напад
Карикатурата на хамбуршкиот уметник Ленарт Гебел го обиколи светот за кратко време. Една агенција од Лос Анџелес поажа интерес за печатење на неговото дело на маици. Уметникот е среќен поради успехот и е сигурен дека и во иднина Трамп „ќе си дозволи“ одредени работи кои ќе послужат како мотив за него и останатите колеги од целиот свет.
Фотографија: L. Gäbel
Фризура број еден
Косата на следниот претседател на САД беше инспирација за многу шеги. Пред неколку месеци во јавноста излезе видео на кое е прикажана „фармата на Трамп“ за перики. Всушност, стануваше збор за поле со сено во Норвешка. Косата на Трамп исто така добро стои и на кокпитот на претседателскиот авион.
Фотографија: Twitter/@Knightcartoons
Африканска перспектива
„Имајќи ја предвид омразата на Доналд Трамп кон црнците ќе ја напуштиме земјата. Тој може да прави што сака со неа“ вели оваа карикатура од Абдулкарим Баба Амину, познат културен критичар, новинар и илустратор од Нигерија.
Фотографија: DW/Abdulkareem Baba Aminu
Дамата Слобода чука на вратата на Канада
Во паника и со загрижен поглед во очите, „Дамата Слобода“ чука на вратата на соседот - Канада. Карикатуристот Угрек ја црташе симбиличната фигура во многу различни анти Трамп карикатури.
Фотографија: Twitter/@ygreck
Без религиски бариери
Карикатуристот Гадо е еден од најпознатите илустратори во Африка. Тој во својата карикатура се осврнува на едно од ветувањата на Трамп во предизборната кампања кое гласеше: „Ветувам дека ќе го зачувам христијанството“. На карикатурата е прикажано како тој распнува муслиман на крст.
Секој може да биде претседател
Белгискиот артист Лектр креираше многу различни карикатури за Трамп. Оваа покажува дека за 8 години, идејата дека „Секој може да биде претседател“ се смени од оптимистичка мисла во причина за очај кај многумина.
Фотографија: Twitter/@lectrr
Агресивни графити
Погрдно претставување на Трамп веќе може да се забележи во Барселона. Шпанија, исто така, беше шокирана од неочекувааниот успех на републиканскиот кандидат „Невидената популарност и избирањето на њујоршкиот магнат ја остави половина планета без зборови“, напиша колумнист за шпанскиот весник Еј Пај.
Фотографија: Getty Images/AFP/J. Lago
Куп од измет
Куп од измет околу кој кружат муви. На овој начин уличниот уметник Хенски го доживеа претседателскиот кандидат Донaлд Трамп уште пред да биде номиниран од републиканците. „Портретот“ од август 2015 година беше исцртан на ѕид од еден познат трговски центар во Њујорк.
Фотографија: picture-alliance/abaca/Van Tine Dennis