Првиот голем судски процес поради измами со тестовите на штетни издувни гасови против Фолксваген започнува денеска во Германија. Ќе се истражува дали автогигантот требало порано да ги информира инвеститорите.
Реклама
Зошто постои тест случај?
Главен оштетен во случајов е Дека, фонд во сопственост на групацијата Шпаркасе. Но зад тоа се кријат илјадници други тужители - и корпоративни и приватни - кои сакаат да ги остварат своите барања. Во истовреме во Штутгарт се води судска постапка против Фолксваген и Порше. Постапката во регионалниот суд во Брауншвајг е поголема, со побарувања против Фолксваген во износ од околу 9 милијарди евра. Иако оваа постапка се занимава со техничките аспекти на тоа кога и како групацијата комуницирала со финансиските пазари, судот ќе мора да ја утврди хронологијата на скандалот и да открие кога раководителите дознале за измамата. Таквите детали се клучни за натамошниот тек на кривичната истрага во Германија.
Што се утврдува со тест-случајот?
Судиите ќе пресудат за повеќе од 200 прашања поднесени од двете страни во спорот. Меѓу најважните се тие дали Фолксваген требало да ги информира инвеститорите за лажниот софтвер, дали намерно се криеле информации, и кои членови на бордот знаеле за тоа - и кога?
Колкави се загубите на тужителите?
Тоа зависи од моментот на купување на акциите. Адвокатите кои ги предводи Андреас Тилп, кој го претставува главниот тужител пред регионалниот суд, ќе се повика на последните цени на акциите на Фолксваген пред американската Агенција за заштита на животната средина (ЕПА) да ги објави сомнежите за манипулации на 18 септември 2015.
Обвинувањата на ЕПА ја намалија вредност на акциите на Фолксваген за 37 проценти во однос на цената ден претходно.
На што ќе се концентрираат адвокатите?
Според адвокатите, клучниот проблем не е само објавувањето на манипулациите на 18 септември 2015, туку многу порано - уште во април 2008. Како што вели Тилп, Фолксваген години претходно призна дека намалувањето на издувните гасови до пропишаното ниво не е можно. Доколку ова излезе точно, берзите требало да бидат информирани за тоа веднаш.
Фолксваген поднел апликација за сертифицирање за првиот мотор со технологија за намалување на штетните издувни гасови. „Оттогаш, Фолксваген се служи со измами“, вели Тилп. Дополнително, обидите за прикривање продолжуваат од март 2014, кога Фолксваген дознал дека студијата на Меѓународниот совет за чист транспорт открила оти многу автомобили не ги исполнуваат регулативите за емисија на штетни гасови.
И покрај скандалот, Фолксваген продава наголемо
01:02
Како се правда Фолксваген?
Фолксваген се фокусира на 18 септември, затоа што во тој момент бордот дознал за размерите на скандалот. Најголемиот светски производител на автомобили тврди дека информациите кои ги поседувал дотогаш правно не го обврзувале да ги сподели со акционерите. Од фирмата тврдат дека измамата била дело на мала група инженери кои делувале без знаење и авторизација од раководните лица. Откако биле предупредени од американските власти, директорите не сфатиле колку е сериозен скандалот, и верувале дека може да се реши на пријателски начин. Во центарот на вниманието ќе биде Мартин Винтеркорн, поранешниот директор кој тврди дека го познава секое делче од секој модел произведен во Фолксваген.
Колку ќе трае судењето?
Начелно треба да заврши до 10 декември, 2018. Регионалниот суд би требало да донесе пресуда следната година.
Култните автомобили на Германија
Од Фолксваген до БМВ, од Опел до Мерцедес-Бенц – германските производители на автомобили стојат за многу култни модели. Ги издвојуваме најдобрите.
Фотографија: picture-alliance/dpa/P. Kneffel
Фолксваген „Бубачка“ (1938)
Нема сопирање за овој стар и верен модел. Со произведени повеќе од 21 милиони примероци, Бубачката на Фолксваген е еден од најпознатите автомобили во светот. Од 1938 до 2003 година, дизајнот на овој автомобил никогаш не отстапуваше од оригиналот.
Фотографија: picture-alliance/dpa
Фолксваген Т1 (1950)
Разнобојното комбе за кампување, познато како „Були“, во Германија стана симбол на хипи движењето. Во Фолксваген на почеток не беа многу задоволни, но тоа не влијаеше на продажбите. Од претставувањето на моделот Т1 беа продадени повеќе од 10 милиони единици. Овој модел имаше и филмска кариера, иако во споредни улоги.
Фотографија: DW/M. Reitz
Месершмит Кебин Скутер (1953)
То што Кебин Скутер е опремен со три тркала и аеродинамично не треба да биде изненадување затоа што Месершмит првично произведуваше авиони. По војната, беше забрането производството на авиони па затоа, компанијата се согласи со инжењерот Фриц Фенд да работат на неговиот модел „Флицер“. Партнерството траеше кратко – во 1956 година Месершмит повторно се врати на производството на авиони.
Фотографија: picture alliance/dpa/H. Galuschka
Мерцедес 300 СЛ (1954)
Прекарот на овој автомобил е „Гулвинг“ (Крилја на галеб), благодарејќи на вратите кои наликуваат на крилја. Тркачкиот автомобил 300 СЛ Сребрена стрела му обезбеди на Мерцедес-Бенц повторно враќаање на спортската сцена. По победата на трката „24 часа на Ле Ман“ и „Карера Панамерикана“ овој модел почна да се произведува и во верзија за секојдневна употреба.
Фотографија: Daimler AG
БМВ Изета (1955)
Иако не беше брз, БМВ Изета се покажа како голем финансиски успех за БМВ во периодот помеѓу 1955 и 1962 година. Евтин и практичен, овој микроавтомобил со мотор од мотоцикл беше познат како „автомобил меур“. Вратата се отвараше однапред како кај фрижидер.
Фотографија: picture-alliance/dpa/P. Kneffel
Гогомобил (1955)
Уште еден микроавтомобил со култен статус е Ханс Глас „Гого“, именуван според внукот на сопственикот на компанијата. За разлика од другите мини возила кои се појавија пред него, во Гого можеа да се превезуваат до четири лица - иако должината на автомобилот од 1,6 метри го прави таквото возење неудобно. За возење на овој автомобил потребна е дозвола за возење на мотоцикл.
Фотографија: picture-alliance/dpa/S. Gollnow
Порше 911 (1963)
Овој модел на Порше се произведува повеќе од половина век што го прави еден од најдолго произведуваните модели во автомобилската историја. Сите негови реинкарнации ги задржаа неговите најважни карактеристики.
Фотографија: picture-alliance//HIP
Мерцедес Бенц 600 (1964)
Телефон, клима и фрижидер - се дел од опремата на луксузниот германски седан од 60-те и 70-те години. Сопственици на овој модел беа голем број познати личности – од Папата во Ватикан до Џон Ленон. За германската влада, автомобилот претставуваше голема инвестиција, но за потребите при државната посета на кралицата Елизабета Втора во 1965, германската влада изнајми еден ваков автомобил.
Фотографија: picture-alliance/dpa
Трабант 601 (1964)
Трабант во Источна Германија беше исто што и Бубачката на Фолксваген – возило за народот. Беше ефтин за произведување, а надворешните делови беа направени од тврда пластика. Овој автомобил се најде во фокусот по падот на берлинскиот ѕид, кога граѓаните на ДДР масовно ја преминуваа, тогаш отворената, граница помеѓу истокот и западот во нивните Трабанти.
Фотографија: Imago/Sven Simon
Опел Кадет (1965)
Според песната на германскиот панк бенд ВИЗО, „без разлика дали е лимузина, караван или купе – најдобриот автомобил е Кадет Б“. Се чини дека со тоа се сложија 2.7 милиони купувачи – што го прави овој модел еден од најуспешните за Опел. На почетокот на 70-те, Опел го користеше слоганот „Das Auto“ за моделот Кадет Б – долго пред истиот да го рециклираат ривалите од Фолксваген.
Фотографија: S. Storbeck
Вартбург 353 (1966)
Вартбург го доби името според замокот во градот каде што овој автомобил се произведува, Ајзенах. Производството главно беше наменето за странските пазари и овој евтин автомобил имаше успех на пазарите во Унгарија и Велика Британија. Во Западна Германија, сепак, побарувачката за овој автомобил беше ниска затоа што поседувањето на Вартбург значеше и политички став.
Фотографија: picture-alliance/ZB/J. Wolf
НСУ Ро 80 (1967)
Кога НСУ го претстави моделот Ро 80, конкурентите со внимателност ја следеа ситуацијата. Автомобилот беше опремен со двоен ванкел мотор, именуван по неговиот иноватор Феликс Ванкел, а во 1967 беше прогласен за автомобил на годината. За жал, технологијата сѐ уште не беше усовршена и затоа НСУ почна со замена на моторите како мерка на претпазливост.
Фотографија: picture-alliance/dpa/W. Gutberlet
Мерцедес-Бенц 8 „Осум тактен“ (1968)
Конзервативниот В 114/115 седан не беше најбрзиот модел на Мерцедес – неговата максимална брзина изнесува 130 километри на час. Но, овие модели се издржливи – неретко на мерачите во овие автомобили може да се види дека истите поминале по неколку милиони километри. Од овој модел беа продадени 1,9 милиони примероци.
Фотографија: R. Stricker
Опел ГТ (1968)
„Само летањето е подобро“ беше слоганот со кој Опел го рекламираше овој модел. Истакнатите облини, кои наводно потсетуваат на шише од Кока-кола и предни светла кои излегуваат од браникот на автомобилот се дел од уникатниот изглед на овој модел на Опел. Достапната цена привлече многу потрошувачи во САД.
Фотографија: picture-alliance/dpa/R. Weihrauch
Фолксваген Тип 181 (1969)
Овој модел првично беше произведуван за германската армија, а потоа Фолксваген го рекламираше како повеќенаменски автомобил за млади луѓе. Иако не беше комфорен, Тип 181 се претвораше во кабриолет.
Фотографија: picture alliance/dpa/JOKER
Опел Манта (1970)
Овој модел на Опел, кој првично беше замислен како спортски модел од средната класа на автомобили, брзо стана статусен симбол за младите мажи. Потоа следеа и шегите за сопствениците на Манта - и нивниот скромен коефициент на интелегенција. Во 1991 година, продуцентот Бернг Ајхингер оддаде почит кон овој автомобил во филмот „Манта Манта“.
Фотографија: picture-alliance/dpa
Фолксваген Голф (1947)
Во 1974 година Фолксваген го претстави првиот модел на Голф како наследник на Бубачката. Овој модел се покажа како компактен, спортски и ефикасен автомобил – што по нафтената криза од 70-те години претставуваше голема предност.
Фотографија: picture-alliance/dpa
Ауди Кватро (1980)
Името на моделот „Кватро“ упатува на погонот на четири тркала на овој автомобил. Уникатното купе крена доста прашина по неговото претставување. Четири години подоцна, Ауди ја претстави и верзијата со високи перформански Кватро Спорт (прикажан на фотографијата). Од оваа верзија на моделот беа произведени само 220 примероци, поради што овој автомобил е вреден колекционерски предмет.