Од анализите на здравствените биланси и на изборните можности, ќе зависи дали ќе има нова одлука за вонредна состојба.
Реклама
ДИК денеска ќе достави мислење до претседателот на државата за временските рокови кои и се потребни на Комисијата за спроведување на изборниот процес, а на дневен ред на денешната седница на Уставниот суд е токму владината Уредба со законска сила за прашања поврзани со изборниот процес. Од друга страна, Советот за безбедност во петок ќе одржи седница, на која треба да бидат разгледани резултатите од втората вонредна состојба која завршува в сабота, на 16-ти мај. До овој момент не се знае дали Владата ќе утврди потреба за продолжување на вонредната состојба. Премиерот Оливер Спасовски завчера изјави дека таа одлука ќе се донесе овие денови.
Бидејќи по завршувањето на вонредната состојба техничката влада нема да може да носи уредби со законска сила, а Собранието е распуштено, се очекува уште една одлука за вонредна состојба, но која не би траела максимални 30 денови, туку пократко. Нејзиниот рок, пред се, ќе зависи од ставовите на здравствените експерти. Но, во одредена мера ќе зависи и од дополнителните денови што ќе и бидат потребни на ДИК за подготовка на изборниот процес, со оглед дека по завршувањето на вонредната состојба продолжуваат изборни дејствија таму каде што биле запрени со владината Уредба.
Ставот на ДИК
Претседателот Стево Пендаровски вчера имаше средба со членовите на ДИК, токму со цел од Комисијата да се добијат дополнителни информации кои на партиските лидери треба да им помогнат во одредувањето нов датум за избори. Владата на 21-ви март донесе Уредба со законска сила со која привремено беа прекинати сите изборни дејства, „поради вонредната состојба прогласена за ефикасно спречување на внесување и ширење на Ковид-19 и поради тоа што Собранието не се состанува за да ја поништи одлуката за распуштање“.
Со членот 6 од Уредбата, ДИК беше задолжена во рок од еден ден од денот на престанок на вонредната состојба да објави на својата веб страница ревидиран роковник за продолжување на изборните дејствија.
Со продолжување на изборните дејства по завршувањето на вонредната сосотојба не се согласува опозициската ВМРО-ДПМНЕ. Таа го поддржува ставот на претседателот на ДИК, Оливер Дерковски дека изборните дејства треба да почнат од почеток, односно Комисијата да добие 50 до 60 дена за подготвка и спроведување на изборите. Голем број правни експерти сметаат дека ДИК нема такво законско право.
Простор за арбитрерност и преседан
Експерт по уставно право со кој разговараше ДВ, вели дека нема правна основа ДИК да биде одлучувачки фактор во определувањето на на датумот за изборите.
„Датумот за одржување на предвремените избори треба да се определува врз основа на правните правила кои нудат доволно основи за такво нешто. Секое напуштање на правната рамка остава простор за арбитрерност, која може да доведе и до злоупотреби во иднина. Секако треба да се земат предвид интерсите на јавното здравје и препораките на релевантните институции и и стручните лица. Не гледам причина или правна основа ДИК да биде одлучувачки фактор во определувањето на датумот за изборите“, вели нашиот соговорник.
Како функционира Собранието?
Собранието е носител на законодавната власт во Македонија, а една од основните задачи на собранискиот состав е донесувањето на законите.
Фотографија: Petr Stojanovski
Законодавна власт
Носител на законодавната власт во Македонија е Собранието. Пратениците кои го сочинуваат се избираат на општи и непосредни парламентарни избори и нивниот број може да биде од 120 до 140, но од првите избори досега, нивниот број е 120. Пратениците во Собранието се избираат со мандат од 4 години. Предвремено распуштање пред истекот на мандатот е можно доколку мнозинството пратеници гласаат за тоа.
Фотографија: Petr Stojanovski
Постојано заседание
Собранието е во постојано заседание и по конституирањето на пратеничкиот состав претседателот само ги известува пратениците за терминот и дневниот ред на седниците. Пратениците ја извршуваат својата функција преку учеството во пленарните седници и седниците на собраниските тела. Собраниските комисии немаат право да донесуваат одлуки, туку само да даваат мислења и предлози.
Фотографија: MIA
Надлежности
Надлежностите на Собранието и основните правила за неговото функционирање, се дадени во Уставот. Затоа тоа што не постои Закон за Собрание, деталите околу постапката за неговата работа и неговите тела се регулирани со Деловникот за работа на Собранието.
Фотографија: MAKFAX
Како се носат законите?
Една од главните задачи на Собранието е носењето на закони. Законите ги претставуваат правилата во општеството и со нив на граѓаните им се гарантира некое право, им се забранува некое поведение, или им се наредува да постапуваат на одреден начин. Во зависност од видот на законите, тие можат да се донесат со просто, апсолутно, двотретинско (квалификувано) или двојно мнозинство.
Фотографија: Petr Stojanovski
Просто мнозинство
За законите кои се донесуваат со просто мнозинство потребно е позитивно да се изјаснат мнозинството од присутните пратеници во Собранието, но најмалку една третина од вкупниот број на пратеници, односно најмалку 41.
Фотографија: Petr Stojanovski
Апсолутно мнозинство
За да се донесе закон за кој е потребно апсолутно мнозинство, потребна е поддршка од страна на мнозинството од вкупниот број на пратеници во Собранието, односно најмалку 61 пратеници.
Фотографија: Petr Stojanovski
Двотретинско (квалификувано) мнозинство
Двотретинско или квалификувано значи дека за одреден закон е потребно позитивно да се изјаснат две третини од вкупниот број пратеници во Собранието. Ова значи дека законот е донесен кога за неговото донесување гласале 80 пратеници.
Фотографија: MIA
Двојно мнозинство
Двојно мнозинство е потребно за законите што се однесуваат на правата на заедниците (употреба на јазици, лични документи, употреба на симболи и сл.), Собранието одлучува со мнозинство гласови, при што е потребно да се изјасни и мнозинството од пратениците што припаѓаат на заедниците што не се мнозинство во Република Македонија, т.н. Бадентерово мнозинство.
Фотографија: Petr Stojanovski
Дефинирани со Уставот
Во Уставот на Република Македонија се точно прецизирани законите за кои се бара двотретинско мнозинство. Тоа се: Законот за грб, знаме и химна; Законот за организација на органите на државната управа; Законот за судови; Законот за локална самоуправа; Законот за одбрана и законите за судски постапки.
Фотографија: AFP/Getty Images/R. Atanasovski
9 фотографии1 | 9
За правната конфузија што се создаде, одговорноста тој ја лоцира кај претседателот на Собранието.
„Ние влеговме во овој (не)правен галиматијас поради нефункционалноста на Собранието и одбивањето на претседателот на Собранието да свика седница во време на вонредна состојба. Токму Собранието би можело да ги регулира сите овие прашања и конечно да ја преземе главната улога во прогласувањето или потврдувањето и завршувањето на вонредната состојба која е предвидена со Уставот.
Толкувањето дека вонредната состојба завршува со крајот на важноста на одлуката за прогласување на претседателот Пендаровски, отвора можност за злоупотреба на извршната власт и ќе претставува опасен преседан. Останува да видиме дали ќе се донесе нова одлука за за вонредна состојба. Сепак, и околу тоа треба да се биде исклучително внимателен, не смее датумот за изборите да биде основната причина за продолжување на вонредната состојба“, оценува експерт по уставно право.
Во изолација поради коронавирус? Нема проблем
Со малку креативност можете да ја претворите изолацијата во инспирација. Еве неколку идеи како да го искористите времето во карантин, и да продолжите нормално да живеете дури и затворени во четири ѕида.
Фотографија: picture-alliance/dpa/P. Schickert
Бидете креативни со конзервираната храна
Претворањето на конзервираната храна во нешто вкусно можеби бара малку магија, но сигурно не е невозможно. На пример, експериментирајте со лакса која ги прочистува синусите или пак измешајте конзерва туна со малку пченка и свеж ѓумбир за да го зајакнете вашиот имунолошки систем.
Фотографија: Miguel Medina/AFP/Getty Images
Затворената вежбална не е изговор
Имате доволно начини да ја одржите добрата форма на вашето тело дури и ако не можете да ја посетите вашата вежбална. Загрејте го телото со фитнес вежби или јога со онлајн упатства, а доколку ви е многу здодевно искористете ги и конзервите со храна во вашиот магацин за да ги развиете вашите бицепси и трицепси.
Фотографија: picture-alliance/dpa/K.-D. Gabbert
Време е за пролетно чистење
Искористете ја можноста, засукајте ги ракавите и употребете го вишокот енергија за да го светнете секое ќоше во домот. Ова може да биде најдобриот момент за расчитување на нередот. Можете дури и да ослободите место во плакарите и да зачистите во подрумот.
Целодневното гледање на ТВ серии е гарантиран начин за опуштање на умот и телото. Можеби мини-серијата „Чернобил“ и не е најдобриот избор доколку сте во мрачно расположение. Алтернативата би било нешто полесно, како „Пријатели“. Доколку секој ден потрошите 6 часа и 20 минути на оваа серија, ќе ги изгледате сите 236 епизоди за 14 дена.
Покрај сето слободно време можеби е добар момент да ја избришете прашината од некои постари игри и да се забавувате со оние со кои го споделувате карантинот. Доколку сте сами во изолација, повеќе класични игри денес имаат и онлајн верзии па можете да играте со пријателите преку интернет.
Фотографија: picture-alliance/dpa/S. Stache
Научете нешто ново
Во денешно време можете да научите речиси се онлајн. Можеби секогаш сте сакале да научите некоја нова вештина или дури и јазик. Германски можеби? На интернет ќе најдете многу можности и за бесплатно изучување јазици, па со оглед на слободното време, нема никаков изговор зошто тоа да не го сторите.
Фотографија: Colourbox
Јавете и се на бабата
Вашите роднини секогаш се жалат дека ве гледаат само за празници. Сега е добар момент да им се јавите. Иако веројатноста дека ќе заглавите на телефон 1-2 часа е голема, сепак ќе ви се израдуваат. Притоа, ќе покажете грижа и за нив и за нивното здравје во оваа тешка ситуација, особено за постарите луѓе.
Фотографија: Heike Brauer/Fotolia
Планирајте го следниот одмор
Планирањето одмор е добар начин да избегате од вашата соба, макар и само во мислите. Исполнете го денот замислувајќи си како се релаксирате на Бали или уживате во чистиот планински воздух некаде на Алпите. Само не заборавајте да си купите и патничко осигурување бидејќи никогаш не се знае кога ќе дојде следната криза.