Истрагата, но и настаните во наредните денови ќе покажат дали синоќешниот инцидент во Скопје е изолиран случај, или постои намера да се загрози одржувањето на изборите преку нарушување на безбедноста, укажуваат експерти
Реклама
Индивидуална пресметка, јавна обзнана дека и подземјето има свои „кандидатски листи“, или чисти политички пораки испратени во чаури? Одговорот на ова прашање што поскоро треба да го даде истрагата, по синоќешната бурна ноќ на скопските улици, кога пред полноќ по бркотница од страна на непознато лице/лица и по тешки повреди кои му биле предизвикани од огнено оружје, 45-годишниот скопјанец Даниел Трајковски бил хоспитализиран и опериран на Клиниката за анестезиологија, реанимација и интензивно лекување (КАРИЛ) во Скопје.
Полицијата се уште официјално нема дадено информација за инцидентот, а идентитетот на повредениот првично е посочен од очевидци на настанот. Веста за овој инцидент експресно се прошири низ Скопје, пред се, поради сомнежот дека станува збор занастан од „повисок политички профил“, кој нема да остане само штуро забележан во полицискиот билтен. Таквите сомнежи се темелат на настан од 17 април годинава, кога во тепачка во угостителски објект пред ТЦ „Буњаковец“ во кое учествувале тројца идентификувани и неколку други непознати лица, едно лице со остар предмет било прободено во главата, при што му бил пробиен черепот. Идентитетот на повредениот не беше обелоденет, но брзо се рашири веста дека зад иницијалите Г.К. (41) се крие главниот бодигард на поранешниот началник на УБК, Сашо Мијалков, и дека во нападот, наводно, бил инволвиран некој од „близнаците од Ѓорче“ (Ѓорче Петров -н.з)“, тривијално име со кое ги ословуваат Даниел Трајковски и неговиот брат Дејан. Тогаш се ширеа шпекулации дека преку поврдениот всушност бил испратен „поздрав до газдата“, со што на пресметката и беше дадена политичка боја.
„Наредните денови ќе бидат најголем индикатор за што станува збор“, вели пензиониран криминолог.
„Во недостиг на официјални информации тешко е да се даде квалификатив за мотивите и затоа сега е клучно да има брза и ефикасна истрага на надлежните органи. Но, со оглед на чувстителниот момент во кој се наоѓа земјата, главен индикатор во една поглобална смисла, ќе бидат и наредните денови. Ако вакви инциденти продолжат, тие ќе бидат прв сигнал дека не станува збор само за изолиран случај туку за растечки тренд, кој можеби има цел да нанесе тешка компромитација на општата безбедност“, вели соговорникот.
Тој вели дека делумно такви индиции има и во синоќешниот инцидент, со оглед дека сторителот или сторителите нападот не го извршиле, условно речено, на некоја периферија, туку во многу фреквентно градско подрачје, што првично индицира дека сакале чинот да биде „и виден, и чуен“.
„Фреквентни простори се користат кога пресметката има 'повисока цел' - да се испрати порака не само до засегнатиот, туку и до одреден центар на моќ или до поголема општествена група -за да се заплашат и да им се испрати порака дека никој не е безбеден. Ако се има предвид дека само неколку дена остануваат до почетокот на изборната кампања, вакви настани може драматично негативно да влијаат на тој процес. Затоа, пред се истрагата, но и настаните во наредниот период ќе дадат јасен одговор дали е ова изолиран случај, или дел од евентуална поширока стратегија со која некој сака да го загрози или да го спречи одржувањето на изборите, преку нарушување на јавната безбедност“, оценува криминологот.
Политички или бизнис мотиви?
МВР денеска треба да даде повеќе информации за она што се случи ноќеска пред полноќ на крстосницата меѓу булеварот „Партизански одреди“ и улицата „Париска“, каде се преврте автомобилот марка „Голф 5“ управуван од Трајковски, по големата бркотница од други возила што и’ претходела на сообраќајката. Бркотницата била забележана од очевидци најпрво кај бензинската станица „Макпетрол“ во населбата Карпош 3, кога врз возилото на Трајковски било пукано од возило во движење. Пукањето наводно продолжило и од второ возило, па се претпоставува дека откако Трајковски бил ранет, целосно ја изгубил контролата врз автомобилот и удирил во бетонска жардиниера на булеварот „Партизански одреди“, по што возилото се превртело неколку пати. Напаѓачот е во бегство. Според болнички извори, Трајковски бил погоден со четири куршуми - во слезината, градите и во вратот, а по хируршката интервенција бил во свесна состојба.
Даниел Трајковски и досега во МВР пријавувал обид за напад врз него, а при последната пријава лани, сведочел дека бил пресретнат од црн автомобил марка „Пасат“, од каде сакале да пукаат на него. Браќата Трајковски беа мета на напад и во октомври 2012 година, кога во дворот на нивниот семеен дом била фрлена бомба „кашикара“.
Провладини медиуми во август годинава пишуваа дека Даниел Трајковски наводно ги рекетирал и им се заканувал на бизнисменот Орце Камчев и на поранешниот директор на УБК, Сашо Мијалков. Истите медиуми шпекулираа дека браќата се блиски до раководството на СДСМ, но и дека заканувачките пораки можеби се поврзани со интересите на сопственик на една шпедитерска компанија, која во бизнисот претрпела големи штети предизвикани од високи функционери на власта.
Кој е кој во македонската политика
Предвремените парламентарни избори нема да понудат многу нови лица на македонската политичка сцена. Главната битка ќе ја водат ВМРО-ДПМНЕ и СДСМ со своите коалиции. Изненадувања се можни во албанскиот политички блок.
Фотографија: DW/P. Stojanovski
Ѓорге Иванов- претседател на државата
Иванов е на средината на својот втор мандат. Некогаш почитуваниот професор на Правниот факултет во политиката често е предмет на остри критики, а и самиот е извор на бројни контроверзи. Ќе остане запаметен по амнестијата за сите политичари против кои се водеа постапки, по што избувнаа масовни протести. Во јуни 2016 година, по силен домашен и меѓународен притисок, Иванов ја повлече аболицијата.
Фотографија: picture-alliance/AA/M. Sulooca
Никола Груевски - ВМРО-ДПМНЕ
Беше избран за премиер во 2006 година како млад технократ кој најавуваше „Преродба“ на државата. Кормилото на ВМРО-ДПМНЕ го презеде во 2003. Боксер во детството, брокер во младоста, во меѓувреме стана политичар со најдолг премиерски стаж. Во јануари 2016 ја напушти функцијата жестоко притиснат по скандалот со прислушкувањето. Изборите во декември ќе ја одредат неговата, не само, политичка судбина.
Фотографија: Getty Images/AFP/R. Atanasovski
Зоран Заев - СДСМ
Скандалот со прислушувањето го издигна Заев во водач на фронтот против власта. Долги години мина во сенка на Бранко Црвенковски во СДСМ, кој го аболираше за „случајот Глобал“, а Заев му се одолжи со времено „греење“ на партиската фотелја. Од 2005 е градоначалник на Струмица, а во мај 2013 беше избран за претседател на СДСМ. Неговата амбиција е градоначалничката функција да ја замени со премиерска.
Фотографија: DW/K. Ozimec
Али Ахмети- ДУИ
Ахмети во 2002 година ја замени воената униформа на ОНА со интегративниот „костум“ во ДУИ. Со исклучок на периодот од 2006 до 2008 година, неговата партија е постојан придружник во сите македонски влади. Ниту скандалот со прислушкувањето не го убеди да ја раскине коалицијата со Груевски. Гласањето за некои клучни закони во Собранието укажува дека Ахмети му останува верен на Груевски и натаму.
Фотографија: DW/P. Stojanovski
Мендух Тачи - ДПА
Иако формално, тој и неговата партија се во опозиција од 2008 година, прислушуваните разговори и начинот на делување на ДПА укажуваат дека Тачи е во постојан дослух со врвот на ВМРО-ДПМНЕ. Долги години во сенка на Арбен Џафери, по неговата смрт во 2012 целосно ја презеде партијата. Од медиумите и опозициските политичари во земјата ја доби титулата „војвода“ поради наводната блискост со ВМРО-ДПМНЕ.
Фотографија: MIA
Здравко Савески- Левица
Докторот на политички науки веќе со години е активен во политиката, не само како член на Президиумот на Левица, туку и како синдикалец и активист за човекови и социјални права. Во политичкото „СиВи“ запишано му е и едно апсење и повеќемесечен домашен притвор под обвинение за учество во толпа. Неговата Левица најави самостоен настап на изборите, со отворена можност таквата одлука да се преиспита.
Фотографија: DW/K. Delimitov
Андреј Жерновски- ЛДП
Иако формално ја напушти лидерската позицијата во Либерал-демократската партија за да им се посвети на општинските задачи, се очекува градоначалникот на скопската општина Центар високо да котира на опозициските листи на парламентарните избори. Со победата во Центар, на изборите кои беа повеќе пати повторувани, доби шанса да стане симбол на движењето против власта.
Фотографија: DW/P. Stojanovski
Африм Гаши- Беса
Гаши е висок функционер и еден од иницијаторите за формирањето на Беса- партија која претендира да го урне „дуополот“ на ДУИ и ДПА кај албанската етничка заедница. Партискиот лидер Билал Касими веќе најави дека целта на партијата е да стане водечка кај Албанците, но и да иницира промена на Уставот за редефинирање на државата. Тој ги отфрла шпекулациите дека Беса се финансира од Турција.
Фотографија: Katerina Blazevska
Љубчо Георгиевски - ВМРО-НП
Поранешниот премиер и лидер на ВМРО-ДПМНЕ на политичката сцена е активен единствено во пресрет на избори. Неговата ВМРО-Народна партија долго соработуваше со опозицијата и беше критична кон власта, но во пресрет на вонредните парламентарни избори одново ја актуелизираше можноста за соработка со некогашните сопартијци од ДПМНЕ. Малкумина ќе бидат изненадени доколку тоа се случи.
Фотографија: DW/P. Stojanovski
Ивон Величковски - Либерална партија
Претседателот на Либералната партија се обидува да игра меѓу „два огна“ позиционирајќи ја својата партија како алтернатива и на власта и на опозицијата. Остар критичар на власта, но и на пазарењата меѓу четирите водечки партии. Бараше опозициски договор за изолација на ВМРО-ДПМНЕ по изборите, но наиде на молк. Прашање е дали самостојниот настап на изборите на ЛП ќе и донесе пратеничко место?
Фотографија: DW/P. Stojanovski
Зијадин Села - Движење за реформи во ДПА
Специјалистот по интерна медицина го предводи Движењето за реформи во ДПА откако се одвои од матичната Демократска партија на Албанците и расчисти со некогашниот партиски соработник Мендух Тачи. Анкетите не и даваат големи шанси на неговата партија на изборите, но Села и натаму ќе може да управува со Струга како градоначалник.
Фотографија: DW/P. Stojanovski
Љубе Бошкоски- Обединети за Македонија
По излегувањето од затвор, Бошкоски не е многу активен на политичката сцена. Првите месеци ги мина во изолација, а сега најавува учество на неговата Обединети за Македонија на предвремените избори. Прашањето е само... со кого? Засега се најавува соработка со ВМРО-НП на Георгиевски, но никој со сигурност не ја исклучува можноста дека двајцата би можеле да се вратат во прегратките на Груевски.