Скандалот со контаминираните јајца можеби има криминална позадина, изјави германскиот министер за исхрана и земјоделство, Кристијан Шмит.
Реклама
Она што се случувало во скандалот со јајца е „криминално, тоа е сосема јасно“, изјави министерот за земјоделство Кристијан Шмит за утринската програма на првиот канал на германската телевизија АРД. Тоа, вели министерот, мора да се казни. Трагите водат кон Белгија и Холандија, а каде инсектицидот Фипронил бил вмешан во процесот сѐ уште е предмет на истрага.
Шмит ги повтори обвинувањата на сметка на белгиските власти, кои рано дознале за токсините во јајцата. „Тоа не е во духот на системот на рано предупреудвање. Знаеле во јуни, а нас нѐ информираа на крајот на јули“, рече Шмит. Тој побара за темата да расправа Советот на министри на ЕУ.
Министерот соопшти дека во продавниците веќе не би требало да има затруени јајца. На прашањето дали такви јајца сѐ уште се продаваат, Шмит одговори: „Со најголема веројатност тоа може да се исклучи.“
Инсектицидот Фипронил прво беше откриен во јајца од Белгија и Холандија. Најмалку 10 милиони контаминирани јајца од Холандија биле доставени во Германија, соопшти Министерството за земјоделство. Дел од нив завршил во продавниците. Трговскиот ланец Алди ги повлече јајцата од продажба од сите свои продавници, а други супермаркети ја ограничија продажбата од безбедносни причини.
Од продажба се повлечени и јајца во Шведска и Швајцарија. Во меѓувреме скландалот со тоскични јајца се прошири и во Франција и Велика Бртитанија.
Поглед во јајцето
Дали како омлет, на око или варено - главната сезона на јајцето не се само велигденските денови. Јајцето за појадок има кафеава или бела лушпа и најпрво е снесено во некое гнездо. Но, што се случува со него во меѓувреме?
Фотографија: picture-alliance/dpa/M. Gerten
Традиционалното велигденско јајце
Бојосувањето јајца потекнува од 13-от век. На почетокот свештениците биле тие кои правеле тврдо варени јајца, бојадисани во црвена боја и нив ги делеле на членовите на нивната парохија. Тие се симбол на воскресението на Исус. Подоцна и луѓето самите започнале да вапсаат шарени јајца и меѓусебно да си ги делат.
Фотографија: cc-by:Daniel Rüd-nc
Првокласно јајце за појадок
Најголем дел од луѓето сакаат белката во вареното јајце да биде цврсто сварена, а жолчката потечна. Трикот за варење вакво јајце е во додавањето едно лажиче сол во врелата вода. Доколку јајцето пукне, на тој начин белката која протекува бргу ќе се згусти. Но, во секој случај најважно е времето на готвење - за да се сварат мали јајца се потребни пет минути, а за големите шест минути.
Фотографија: cc-by:Larry Page
Бело или кафеаво?
Многумина мислат дека бојата на јајцата, односно на нивната лушпа, е поврзана со бојата на пердувите на кокошката. Ова и не е сосема погрешно. Но, многу позначајна притоа е бојата на ушната школка. Кокошките со бели ушни школки снесуваат бели јајца, а оние со црвени ушни школки снесуваат јајца со кафена боја на лушпата.
Фотографија: cc-by:Madelinetosh-nc-nd
Зошто јајцето е овално?
На масата за појадок малите садови за јајца ги спречуваат да се истркалаат. Иако некоја аголна форма би била попрактична, сепак има добра причина зошто лушпата на јајцето е заоблена. Таквата форма е посебно значајна за квачењето на јајцата, бидејќи со паметна распределба на тежината јајцето може да ја издржи квачката, па дури е во состојба да издржи и уште некој килограм.
Фотографија: cc-by:Chris Campbell-nc
Од течно до цврсто
Белката во јајцето е составена од речиси 90 проценти вода и до 10 проценти протеини - познати и како белковини. Последниве се создадени од аминокиселини, кои формираат долги ланци. Ако јајцето се загрева, тие ја губат својата меѓусебна поврзаност и молекулите и атомите летаат во хаотичен метеж. Тие си бараат нови партнери. Преку оваа мрежа, на околу 85 Целзиусови степени, белката се згустува.
Фотографија: cc-by:mac.black-nc-nd
Жолчката во јајцето
Жолчката е составена од вода, маснотии, холестерин, минерални материи, витамини и протеини. Оваа мешавина делува како емулгатор и овозможува течностите, кои вообичаено не се мешаат, да се измешаат меѓусебно. Пример за тоа е производството на мајонез, на сосот „Холандез“ или, пак, на сладоледот. Жолчката служи како сврзливо средство дури и при цртањето со маслени бои.
Фотографија: cc-by:pj_vanf/Daniel Novta
Приказните за холестеринот
Јајцето важи за холестеринска бомба. Дали е точно? Холестеринот е важна материја која организмот ја произведува во големи количества. Ако таа се внесува во телото, тогаш тоа го намалува нејзиното производство и вредностите во крвта остануваат константни. Така јајцата придонесуваат за врамнотежена исхрана, бидејќи содржат значајни хранливи материи и помагаат при производство на протеини во телото.
Фотографија: cc-by:malias-nc
Од јајце до кокошка
Кокошката снесува јајце речиси секој ден. Во рамки на 24 часа во телото на кокошката од мала јајце-клетка се развива јајце тешко до 73 грама. Еден ден откако е снесено јајцето почнува да чука срцето на ембрионот. По 14 дена од квачењето пилето е речиси големо колку и јајцето и по дополнителни шест дена од јајцето излегува мало, жолто пиле.
Фотографија: Fotolia/Ramona Heim
Не излегува пиле од секое јајце
Но, пилиња не се кријат во јајцата за појадок или, пак, оние за Велигден. Пилиња се испилуваат само од јајцата кои претходно се оплодени од петел.