Трамп е на ред: Средба на анти-ИД коалицијата во Вашингтон
Михаел Книге
22 март 2017
Со Трамп сѐ ќе се смени? Плановите за борба против терористичката милиција „Исламска држава“ (ИД) потсетуваат многу на оние на владата на Обама. Сега за нив ќе се разговара со партнерите.
Реклама
Средбата во Вашингтон на министрите за надворешни работи на земјите кои се дел од анти-ИД коалицијата е добра прилика. Барак Обама беше тој што во 2014 година ја постави на нозе коалицијата од 68 држави, но Трамп сега има прилика на јавноста да ѝ го претстави постигнатиот напредок. Борбата против „Исламска држава“ и победата над неа беа дел од неговите најважни предизборни ветувања.
Напредок има навистина. ИД - или како што Белата куќа вели, ИСИС - подолго време губи влијание и територии во Ирак и Сирија. Исчезнува влијанието на странските борци. Многумина очекуваат паѓање во текот на наредните месеци на упориштата на ИД - Мосул и Рака.
Стратегиите за ваквиот развој, како и самата коалиција, се направени долго пред стапувањето на Трамп на функцијата. Но, мора да се каже дека новата влада, за разлика од многу други политички сфери, не го отфрли она што Обама го остави на овој план.
„Стратегијата за борба против ИД која ја презентира владата на Трамп наликува на она што го преземаше Обама - потпирање врз специјални сили кои изведуваат целни напади, слични на оние во Јемен во јануари годинава“, објаснува Аманда Кадлек, аналитичарка за национална безбедност во тинк-тенк организацијата РАНД Корпорација. Покрај тоа, се создаваат и тренираат и локални сили за борба против ИД.
Како Обама, само поинтензивно?
„Дел од набљудувачите планот на Трамп го нарекуваат 'интензивирање' на постоечката, а не нова стратегија“, додава Кадлек. Најголемата разлика, велат експертите, е таа што сега ќе бидат ангажирани поголем број американски војници.
Во моментов во Сирија има околу 500 припадници на специјалните сили. Според „Вашингтон пост“, американското Министерство за одбрана размислува да испрати дополнителни 1000 војници за да се подготви офанзива врз градот Рака, кој ИД го смета за главен град на териториите кои се под нејзина контрола.
Кадлек потенцира дека многу поважно од бројот на војниците е што тие ќе прават во Сирија. Истражувањата на јавното мислење покажаа дека во последните години е зголемена поддршката за копнени операции против ИД, но дека Американците сѐ уште сметаат дека ангажман на специјалци е подобар од испраќање поголеми контингенти копнени сили.
Што всушност претставува „Исламска држава“?
„Исламска држава“, покрај разорувањата во Ирак и Сирија, во вестите често се наоѓа и поради нејзината бруталност. Што е ИД и колку е моќна? Во продолжение ви претставуваме одговори на најчесто поставуваните прашања.
Што е „Исламска држава“?
Се смета дека „Исламска држава“ е фракција од терористичката организација Ал Каеда, т.е. сунитска милитантна група, за која се верува дека е формирана како одговор на недовербата и фрустрациите од неуспешното владеење на владите во Сирија и Ирак. На нивното знаме пишува „Мухамед е пророкот на Бог“ и „Нема друг бог освен Алах“ - фрази со кои се согласуваат сите муслимани, не само „ИД“.
Фотографија: AP
Каде е активна „Исламска држава“
Целта на „Исламска држава“ е формирање на „калифат“ - држава каде се почитуваат традиционалните вредности на исламот и шеријатското право. Поради нестабилноста на регионите во Сирија и Ирак, „Исламска држава“ успеа да освои и да стави под своја контрола тероитории во двете држави.
Што ја прави „Исламска држава“ различна?
Клучна разлика е бруталноста на „Исламска држава“ со која се влева страв кај противниците и цивилите - преку егзекуцијата со обезглавување и бруталното насилство. Лидерите на „ИД“ велат дека владеат со регионите кои ги освојуваат. Експертот за Средниот Исток, Шади Хамид за ПБС изјави: „Тие нудат социјални услуги. Управуваат со локалната власт. Обезбедуваат минимално ниво на право и поредок“.
Фотографија: gebphotography - Fotolia.com
„ИД“ во однос на останатите терористички организации?
„ИД“ е активна во Сирија и Ирак, но нигериската терористичка организација Боко Харам неодамна ја изрази својата поддршка. Тоа е како натпревар во суровост: додека Боко Харам е одговорна за 13.000 смртни случаи, „ИД“ е одговорна за најмалку 24.000 повредени или убиени. Ал Каеда се дистанцираше од „ИД“, а една од нејзините фракции наречена Нусра Фронт се бори против „ИД“.
Фотографија: Getty Images/A. Katib
Кои се следбениците на „Исламска држава“?
Нешто по кое се разликува „ИД“ се нејзините следбеници. Повеќе од 20.000 странски борци се придружија на групата, од кои повеќе од 4.000 доаѓаат од западна Европа и северна Америка. На сликата се прикажани државите од каде што потекнувааат најголемиот дел на борците. Најголем број борци - споредено со вкупниот број на жители на земјите, доаѓаат од мали земји како Шведска и Белгија.
Што преземаат западните влади против „Исламска држава“?
Од август 2014 година, коалиција предводена од САД спроведува воздушни напади против цели на „ИД“ во Сирија (1.422 напади) и Ирак (2.242 напади). Некои влади исто така беа активни во рамките на нивните држави: Германија ќе процесуира најмалку 30 осомничени милитанти кои се вратиле од Сирија, додека Саудиска Арабија уапси 93 осомничени милитанти во април 2015 година.