Вниманието на јавноста е свртено кон собраниската Комисија за уставни прашања: кој ќе дојде, а кој не, на седницата на која ќе се расправа за владиниот предлог за уставни измени?
Реклама
Предлогот за пристапување кон измена на Уставот на Република Македониja и официјално влегува во собраниска процедура. Денеска напладне во собраниската сала „Борис Трајковски“ за предлогот ќе расправа матичната Комисија за уставни прашања, а истиот предлог е ставен на дневен ред и на пленарната седница закажана за в понеделник (15-ти октомври) во 11 часот.
Комисијата за уставни прашања има претседател, шеснаесет членови и исто толку нивни заменици. Со оваа Комисија претседава првиот меѓу еднаквите - претседателот на Собранието, Талат Џафери. Владејачкото мнозинство во Комисијата има седум членови, пет ВМРО-ДПМНЕ, и по еден член СПМ, ДПСМ, и БЕСА и Алијанса за Албанците. Меѓу опозициските пратеници се поранешниот премиер Никола Груевски и поранешниот собраниски претседател Трајко Вељаноски, кои јавно се изјаснија дека нема да ги поддржат уставните измени.
Меѓупартиски пораки
Во пресрет на денешната комисиска седница, опозициската ВМРО-ДПМНЕ и владејачката СДСМ уште еднаш си разменија познати политички пораки.
„Зоран Заев и неговата криминална банда во Владата немаат мандат да менуваат Устав“, порача ВМРО-ДПМНЕ.
„Капитулацијата од Преспа е отфрлена од народот. Оттука сите народни избраници, Собранието како распишувач на Референдумот, Владата како извршна власт и сите други институции не смеат да ја газат волјата на над 1.200.000 гласачи кои на овој Договор му ставија точка. Ваква недемократска власт само ја оддалечува Република Македонија од какви било интеграции, особено од ЕУ и НАТО“, реагираше опозицијата.
„Јавно објавените уставни измени јасно покажуваат дека со нив се заштитува, зајакнува и гарантира македонскиот идентитет, кој конечно е признаен од целиот свет, вклучително и од Грција“, реплицираше СДСМ.
„Над 80 проценти од граѓаните и над 90 проценти од излезените граѓани јасно и недвосмислено се ЗА членство во ЕУ и НАТО. Сите пратеници во Собранието, вклучително и од ВМРО-ДПМНЕ мора да преземат одговорност, да ја следат волјата на мнозинството и да дадат поддршка на уставните измени. Амнестија за криминалот на Никола Груевски нема“, соопштија социјалдемократите.
Може и по итна постапка
Постапката за измена на Уставот треба да помине низ три фази и за неа според максималните рокови ќе бидат потребни околу три и пол месеци. Но, постапката може да се спроведе и како итна, доколку тоа го побара претседателот на државата, Владата, претседателот на Собранието, или 20 пратенци.
Во првата фаза која започнува денеска, Комисијата за уставни прашања треба да го разгледа предлогот на Владата. Расправата може да трае најмногу 10 дена, но со оглед дека пратениците може да говорат повеќепати, но не подолго од 20 минути, се очекува таа да трае пократко. Собраниската дебата во првата фаза исто така трае најмногу десет дена, по што, ако има двотретинско мнозинство за прифаќање на владиниот предлог, се влегува во втората фаза од процесот - подготовка и утврдување на нацрт-амандманите, за чие утврдување е потребна поддршка од 61 глас. Конечната одлука за усвојување на амандманите се носи со најмалку 80 гласа, единствено за амандманот за промена на Преамбулата покрај двотретинско, потребно и Бадентерово мнозинство.
Скопје - историја за (ре)откривање
Македонците гласаат за идното име на земјата. Се дискутира за идентитетот, митовите и националното наследство. Спорот околу овие прашања радикално го промени изгледот на главниот град Скопје.
Фотографија: DW/A. Feilcke
Скопје - град кој чека да биде откриен
Градот денес брои околу 540.000 жители. Неговото постоење датира од пред околу две илјади години. Скопје беше, меѓу другото, дел и од Османлиското Царство, дел од Југославија и од 1991 година е главен град на независна Република Македонија. Поранешната влада, во периодот од 2009 до 2015 година, правеше обиди да му даде на градот антички лик - понекогаш со чудни резултати.
Фотографија: DW/A. Feilcke
Потомци на антички јунаци
На 30 септември ќе се гласа за името на државата, но името на градот е неспорно - Скопје. Тој е основан во римско доба. Новите статуи и градби би требало да докажат: Ние сме Македонци, потомци на Александар Велики. Оваа фонтана ги прикажува првите животни станици на античкот крал од Македонија и неговата мајка. Во позадина поздравува татко му Филип Втори.
Фотографија: DW/A. Feilcke
Безимен коњаник
Спорот за името и за наследството на Александар трае 27 години. Во меѓувреме, 23 метри висока статуа го зазема централното место на плоштадот во Скопје. Договорот за решавање на спорот предвидува преиспитување на статусот на спомениците, јавните згради и инфраструктурата и ако истите на кој било начин упатуваат на античката елинска историја и цивилизација, ќе бидат преземени корективни дејствија.
Фотографија: DW/A. Feilcke
Чист историзам - Археолошки музеј
Во градот со 540.000 жители, околу 20 проценти се Албанци. Тие живеат главно на страната на Вардар која и денес има лик на балкански град, со тесни улички и малечки дуќанчиња. Средновековен мост ги поврзува двата брега и двата културни света. Овој споменик делува некако мал и скромен во споредба со новоантичкиот храм на Археолошкиот музеј.
Фотографија: DW/A. Feilcke
Јустинијан конечно дома
Јустинијан Први е роден во 482 година во Тауресиум (денешно Скопје). Римскиот цар ја поттикнувал изградбата и обновата на многу балкански градови. Сега се врати во Скопје - како мермерна статуа. Но и ваквите украси не можат да ги скријат проблемите на земјата. Македонија е една од најсиромашните земји во Европа.
Фотографија: DW/A. Feilcke
Од ново направи старо
Скопје беше разурнат од катастрофален земјотрес во 1963 година. Славниот јапонски архитект Кензо Танге потоа му даде нов лик на градот - модерно Скопје, објекти со јасни линии, бетон. Но од тоа сега ретко што може да се види. Наместо тоа, античка илузија - објектите се опшиени со столбови и имитации на статуи.
Фотографија: DW/A. Feilcke
И Скендберг има статуа
Скопје било и е раскрсница, место каде се вршела трговска размена и место каде се испреплетуваат различни култури и јазици. Градот има видливи траги од византиското доба, од османлиското време, како и од социјализмот. Она што за едните е Александар, за другите е Скендербег: за Албанците тој е национален херој кој исто така има своја статуа во Скопје.
Фотографија: DW/A. Bajrami
Брод на бетон
Апсурден врв на инсценираниот историски лик на градот се трите средновековни бродови, излеани во бетон, на брегот на Вардар. Овие големи бродови никогаш не би стигнале до овде по воден пат. Тие набрзо треба да исчезнат, и тоа не само поради естетски причини. Бетонските основи го попречуваат течението на реката.
Фотографија: DW/A. Feilcke
Голата вистина на итриот Прометеј
Статуата на Прометеј предизвика скандал уште пред да биде поставена. Причина: јунакот беше гол! Некои организации на жени сметаа дека тоа е недозволиво и дека таква статуа не може да биде поставена во парк, каде доаѓаат и жени и деца. Прагматичниот скулптор смисли брзо решение - античкиот јунак доби покривка. Сега смее да позира во паркот.
Фотографија: DW/A. Salihbegovic
Кавга и за Самоил
Спор околу историското наследство нема само со Грција. Царот Самоил е предмет на расправии меѓу Бугарија и Македонија. Тој го префрлил главниот град на царството од Софија во Охрид. Полемика се води дали државата останала Бугарија или настанала првата држава на македонските Словени. За деескалација сега статуата од Скопје треба прво да се префрли во Охрид.
Фотографија: DW/A. Salihbegovic
Триумфална порта и сообраќајна пречка
„Порта Македонија“ е еден од најсимболичните споменици на мегаломанијата од последните години. Триумфалната порта е висока 22 метри и чинеше 4,4, милиони евра. Сега на врвот е поставен часовник кој треба да покажува колку пари од оние што ги проневерила претходната влада се вратиле во буџетот.
Фотографија: DW/A. Salihbegovic
Скокање на глава
Оп... Немојте во никој случај да се обидувате! Кој на ова место сака да скокне на глава во Вардар, сигурно ќе се раскрвари, затоа што реката нема доволно вода. За среќа, двете дами се од бронза. „Двете пливачки“ пливаат во реката , која преку Грција (таму се вика Аксиос), се влева во Егејското Море. Кога и соседите би можеле малку поспортски и поопуштено да се однесуваат кон другиот...