Германската министерка за одбрана Урсула фон дер Лајен беше последната во редицата високи германски државни функционери која ја посети Македонија. Нејзината порака за референдумот: искористете ја шансата.
Фотографија: Verteidigungsministerium Mazedonien
Реклама
Германската министерка за одбрана е длабоко убеденa дека референдумот на 30 септември на кој треба да се потврди договорот меѓу Македонија и Грција ќе биде успешен. Урсула фон дер Лајен од Скопје порача дека Македонија сега има шанса што не смее да ја испушти.
„Од нашето искуство со повторното обединување можам да ви кажам дека ова е уникатна шанса“, порача фон дер Лајен.
Таа рече дека е свесна колку е важно името на државата за идентитетот и културата на граѓаните, но референдумот е сепак голема шанса.
„Се надевам дека граѓаните ќе земат активно учество. Дека ќе бидеме заедно во обединета Европа“. Посетата на Скопје, фон дер Лајен ја започна со билатерална средба во министерството за одрбана со нејзината домаќинка Радмила Шекеринска, а ја продолжи со дебата во организација на фондацијата Конрад Аденауер.
Таму таа се осврна и на причините за бројните посети на највисоките германски државни функционери во Македонија во изминативе недели, вклучително и канцеларката Ангела Меркел.
„Посетите се јасен сигнал за нашето пријателство и за нашата желба во иднина поблиску да соработуваме во обединета Европа“. Фон дер Лајен потсети и на пораката на Меркел за време на нејзината посета на Скопје дека „историските шанси не доаѓаат секој ден“.
„На 30 септември е важно многу луѓе да излезат и да гласаат. Знам што значи кога луѓето во земјите имаат можност слободно да ја изразат својата волја. Тоа е кралската дисциплина на демократијата, со својот глас да одлучувате за иднината на државата“, рече фон дер Лајен.
Првиот човек на фондацијата Конрад Аденауер во Македонија, Јоханес Рај оцени дека на референдумот не се работи за избор меѓу две политички партии, туку за националните интереси. Тој сепак критикуваше дека во пресрет на референдумот, „премалку се зборува за договорот меѓу Македонија и Грција, особено околу пооследиците и предностите кои тој ги носи во однос на членството во ЕУ и НАТО“, рече Рај.
Министерката за одбрана Радмила Шекеринска ја заокружи дебатата со повик до сите да го дадат својот глас на референдумот, со став дека на 30 септември „секој од нас има средба со нашата иднина и со својата одговорност“.
„На Македонија никогаш не и беа наредени картите, секогаш требаше да се мачиме за да го добиеме тоа што го сакаме. Сега или државата влегува во НАТО и ЕУ или сите ќе останеме маргинализирани. Влезот во најмоќните сојузи на денешнината ќе не направи посилни“, рече Шекеринска.
Фотографија: DW/B. Georgievski
Договор за решавање на спорот за името
Договорот за решавање на спорот за името меѓу Македонија и Грција беше потпишан на 17 јуни 2018. Тој би требало да му стави крај на спорот кој трае четврт век. Но, до неговото конечно спроведување има уште работа.
Договорот за решавање на спорот за името во Псарадес, на грчката страна од Преспанското Езеро, го потпишаа министрите за надворешни работи Никола Димитров и Никос Коѕијас. „Горди сме затоа што избравме решение што нѐ обединува“, оцени македонскиот премиер Заев. Неговиот грчки колега Ципрас рече: „Овде сме да ги залечиме раните што ги остави времето, да отвориме пат за мир, братство и пораст“.
Фотографија: Reuters/A. Konstantinidis
Роденден
Потпис на договорот стави и долгогодишниот посредник на Обединетите Нации во спорот за името, Метју Нимиц. Потпишувањето се падна токму на неговиот 79-ти роденден. „На членовите на моето семејството им реков дека не сакам подароци за овој роденден, зашто двајца премиери ќе ми дадат еден голем подарок“, рече Нимиц на церемонијата во Псарадес.
Фотографија: Reuters/A. Konstantinidis
Вратоврска
Кога по потпишувањето на договорот требаше да се направи семејна фотографија од настанот, македонскиот премиер Зоран Заев, веројатно не сакајќи да се разликува од Алексис Ципрас, кој е познат по тоа што не носи вратоврски, ја извади својата црвена вратоврска и му ја подари на својот грчки колега. Тоа беше поздравено со широки насмевки и громогласен аплауз од присутните.
Фотографија: Reuters/A. Konstantinidis
Договорот зачинет со македонска храна и вино
Официјалната средба по потпишувањето во Псарадес се префрли на македонскиот брег на Преспанското Езеро. Двете делегации до Отешево стигнаа по воден пат, со чамци. Во Отешево се водеа билатерални разговори и имаше свечен ручек. На заедничкиот ручек присуствуваа и претставниците на Европската Унија и Обединетите Нации – Федерика Могерини, Јоханес Хан, Метју Нимиц и Розмари Ди Карло.
Фотографија: Reuters/A. Konstantinidis
Протести во Скопје
Потпишувањето на договорот за решавање на спорот за името предизвика протести во Македонија. Демонстрантите пред Собранието на 17.06.2018 се судрија со полицијата. Во безредијата имаше повредени и приведени лица. Според полициски наводи, има неколку повредени полицајци, како и над 25 уапсени учесници на протестите. Официјален организатор на протестите нема.
Во Грција исто така се протестира. Противниците на договорот за решавање на спорот за името во Атина за време на расправата за доверба на владата на Ципрас се судрија со полицијата пред парламентарната зграда (фото: 16.06.2018). Полицијата мораше да употреби солзавец за да ја разбие толпата која се обиде да влезе во парламентарната зграда. Владата го преживеа гласањето.
Фотографија: Reuters/C. Baltas
Уште многу работа
Ставањето потпис на Конечната спогодба за решавање на спорот за името е само еден од чекорите кои следуваат во наредните месеци до конечно решение. Следува ратификација во македонското Собрание, референдум на кој македонските граѓани ќе се изјаснат за договорот, а потоа и ратификација во грчкиот парламент.
