Хрватските деликатеси во фокусот на „Зелената недела“
Карл Харенброк | СН/агенции
17 јануари 2020
Во Берлин денеска започна најважниот светски саем за земјоделство и исхрана. Земја-партнер на „Зелената недела“ годинава е Хрватска. На саемот годинава на посебен штанд ќе бидат претставени и македонските вина.
Фотографија: DW/N. Kreizer
Реклама
Повеќе од 1.800 излагачи од 72 земји - тоа значи дека Меѓународната зелена недела, најважниот светски саем за земјоделство и храна, ќе продолжи да поставува рекорди во 2020 година. За време на викендот, министрите за земјоделство и повеќе од 2.000 други врвни претставници од политика, бизнис и наука од 70 земји доаѓаат на конференција за земјоделска политика, „Глобален форум за храна и земјоделство“. Не без причина „Зелената недела“ се нарекува и „Давос на земјоделството“.
На годинешната „Зелена недела“, македонското министерство за земјоделство на посебен штанд ги претставува македонските вина. Земја-партнер на „Зелената недела“ пак годинава е Хрватска. Тоа е шанса таа да ја претстави својата прехранбена индустрија пред широка публика. Климата на северот на земјата одговара за одгледување пченица и други житни култури. И топлото јадранско крајбрежје е познато по неговото вино, мандарините и портокалите.
Сирење од Паг
Околу 100 овци на островот Паг му припаѓаат на семејството Шимуниќ. Но земјоделството не е единствениот извор на приход. Како и другите семејства, Шимуниќ работат со туризам во текот на летото. Тоа е така затоа што одгледувањето овци е многу интензивна, честопати тешка работа.
Можете да заработите добри пари од тоа, но проблемот е што младите луѓе не сакаат повеќе да се занимаваат со тоа, вели Анте Шимуниќ.
Фотографија: dpa
Овците на Паг се уникатна раса која живее само на овој хрватски остров. Овците на островот се многу издржливи, а всушност и мораат да бидат: тука често има навистина малку храна.
Млекарницата на Паг е изградена со помош од Европската унија, во која Хрватска членува од 2013 година. Семејниот бизнис користи овчо млеко за да го направи хрватскиот деликатес. Еден килограм од ова сирење чини до 70 евра.
Како и многу други хрватски производители на храна, компанијата се фокусира на домашни производи кои сѐ повеќе се извезуваат. „Ние направивме интернет-продавница што ја користиме за да се обидеме да се доближиме до западните европски земји. Нашиот бизнис на интернет е една од компонентите на кои работиме“, вели Тони Херденда од маркетинг одделението на млекарницата.
Мандарини, портокали...
Хрватското земјоделство е разновидно поради многу различните видови клима низ целата земја. Мандарините и портокалите растат во делтата на Неретва и се берат во текот на зимските месеци. Приносите оваа сезона беа лоши, затоа што имаше премногу дожд.
Поголемиот дел од плантажите ѝ припаѓаат на државата - што е извор на многу поплаки од земјоделците, затоа што владата ги спречува да станат сопственици на земјиште. Тоа ја отежнува инвестицијата, и многу млади решија да заминат, вели Желјко Бијелиќ. Тој основаше иницијатива која се залага за приватизација на насадите од портокал.
Фотографија: DW/N. Kreizer
Ние водиме кампања поседувачите на парцелите да бидат запишани во земјишниот регистар како сопственици, за да можат конечно да се пријават директно во Европска унија за субвенции, вели Бијелиќ. Многу сопственици на портокалови насади мораат да работат со основни средства - оваа просторија е всушност гаража, и работниците работат без модерни постројки за флаширање. 27-годишниот Иван Јелчиќ се надева дека наскоро ќе изгради голема фабрика за флаширање.Луѓето остануваат сами да ги борат своите битки во оваа индустрија. Соседите со насади не даваат ништо. Луѓето работат едни против други и се поткопуваат едни со други со дампинг цени, вели Јелчиќ.
На хрватското земјоделство не му е лесно на европскиот пазар. На малите фирми често им недостасува капитал и експертиза за да се натпреваруваат на меѓународно ниво.
Каде е поевтино: во Македонија или во Германија?
Нашиот заклучок: без оглед на огромната разлика во животниот стандард и просечната плата, цените во Германија во најголем дел се поевтини. Во Македонија осетно поевтини се само солта, кафето, овошјето и зеленчукот.
Фотографија: DW/K. Delimitov
Леб
Во просек, векна бел леб од 750 грама во Германија чини 0,85 евра (51 денар), а француски багет од 250 грама чини 0,60 центи (36 денари). Векна бел леб од 250 грама во Македонија чини 27 денари, а некаде достигнува и 39 денари.
Фотографија: DW/K. Delimitov
Масло за јадење
Еден литар од најевтиното сончогледово масло за готвење во Германија чини околу 1 евро (60 денари). Во Македонија еден литар од најевтиното масло чини 65 денари.
Фотографија: DW/K. Delimitov
Млеко
Еден литар кравјо трајно млеко со масленост од 3,2 проценти во Македонија може да се најде за најниски 38 денари, а просечната цена се движи околу 45 денари за литар. Во Германија, најевтиното млеко започнува од околу 0,55 центи (33 денари), а поскапото „Алпско“ млеко е околу 1 евро.
Фотографија: DW/K. Delimitov
Кашкавал
Кашкавалот од типот Гауда и Едамер во Македонија чини од 350 до 370 денари за килограм. Во Германија, холандската Гауда ќе ве чини околу 5 евра за килограм (300 денари), а Ементалер околу 5,4 евра (330 денари).
Фотографија: DW/K. Delimitov
Сол и шеќер
Сол во Германија чини околу 1,38 евра за килограм (85 денари), во Македонија 28 денари.
Килограм шеќер во Германија чини околу 0,69 центи (42 денари), а во Македонија најевтиниот кој го најдовме во супермаркет беше 38 денари за килограм.
Фотографија: DW/K. Delimitov
Ориз и брашно
Домашен ориз од втора класа во Македонија за 900 грама чини 46 денари. Во Германија, ориз од прва класа чини од 0,80 центи (48 денари) за килограм.Најевтиното брашно од Тип 400 во Македонија може да се најде за околу 24 денари за килограм. Истото во Германија чини од 0,30 центи (18 денари) за килограм.
Фотографија: DW/K. Delimitov
Јајца
Мала табла со шест јајца во Македонија чини околу 50 денари, а во Германија околу 1 евро (60 денари).
Фотографија: DW/K. Delimitov
Зеленчук
Доматите во Македонија чинат меѓу 80 и 120 денари за килограм, а во Германија - 2,50 евра (150 денари). Краставиците чинат 192 денари за килограм во Македонија, а во Германија 0,70 евра (42 денари) е едно парче кое вообичаено тежи меѓу 250 и 300 грама.
Килограм пиперки во Германија ќе ве чини околу 2,50 евра (150 денари), а во Македонија 125 денари.
Фотографија: DW/K. Delimitov
Овошје
Јаболката во Македонија се продаваат од 23 денари за килограм, па нагоре. Во Германија најевтините домашни јаболка не можете да ги најдете за помалку од 1 евро за килограм, а увозните достигнуваат и до 3 евра. Мандарини во Македонија чинат околу 45 денари за килограм, а во Германија 1,33 евра (80 денари) за килограм.
Фотографија: DW/K. Delimitov
Пиво и алкохол
Просечната цена на пивото е нешто пониска во Македонија и тоа само за домашните марки. „Хајнекен“ од 0,33 литри во Македонија чини 55 денари. Во Германија нешто под 1 евро, доколку купите „сикспек“. Поеетиното виски од 0,75 литри како „Џони Вокер“, „Балантајн“ или „Џејмисон“ во Македонија чини околу 1.000 денари. Во Германија истото има просечна цена од 10 евра (600 денари).
Фотографија: DW/K. Delimitov
Вино
Цените на виното во Македонија се релативно високи во споредба со она што се нуди на европските пазари. Најевтиното сортно македонско вино започнува од 170 денари за шише, а поквалитетното се нуди во просек за 500 денари. За споредба, македонско вино флаширано во Германија во овдешните супермаркети чини 1,6 евра (100 денари). Врвните сорти во Германија можат да се купат за просечни 6-7 евра.
Фотографија: DW/B. Georgievski
Шампони за коса и гел за туширање
Разликите се големи и во цените на шампоните за коса меѓу двете земји иако се работи за истиот маркет. Шампон „Пантен Про-В“ од 200 милилитри во Македонија чини 208 денари, а во Германија 1,45 евра или околу 90 денари. Гел за туширање од 250 мл на „Балеа“ во Македонија во просек чини околу 120 денари, а во Германија поголемо количество од 300 мл чини 0,55 евра или малку над 30 денари.
Фотографија: DW/K. Delimitov
Течен сапун и детергент
Течен сапун „Балеа“ во моментов се нуди на попуст во Македонија за 79 денари, а редовната цена му е 105 денари. Во Германија редовно се продава за 55 центи или за нешто повеќе од 30 денари, а на попуст и поевтино. Детергент „Персил“ за 20 перења во македонскиот ДМ чини 365 денари. Во германскиот ДМ истиот детергент по редовна цена се продава за 5,15 евра или околу 320 денари.
