Студија за ефикасноста на вакцините во реалниот живот
Мадлен Пит
26 април 2021
Вакцините на тест. Колку се реално ефикасни против новите варијанти на корона вирусот? Студија со испитаници од Израел буди надеж, но и претпазливост.
Реклама
Пред неколку месеци појава на Ковид-19 во старечки дом веројатно ќе беше катастрофа. Како што стојат нештата, таков случај во Германија сега е тест во реални услови за вакцините, катастрофа од која може да извлечат поука и научниците и општеството.
Во местото Лехинген, во близина на градот Келн, 17 лица во старечки дом вклучително и дел од персоналот се заразени со нова варијатна на корона вирусот. 14 од тие лица се целосно имунизирани. Во моментот кога е пишуван текстов сите кои излегле позитивни имале благи или никакви симптоми. Тоа што може да се извлече како заклучок е дека вакцините не спречуваат по секоја цена инфекција, но спречуваат тешки симптоми. Од институтот Роберт Кох велат дека тоа важи за вакцината на Бионтек/Фајзер во 95 проценти од случаите.
Во таа смисла вакцината изгледа го постигнала очекуваниот ефект. До сега успешно превенира појава на потешка форма на болеста или потенцијално фатални симптоми и последици кај старите лица и персоналот. Но, некои научници решија да се занимаваат со ефикасноста на вакцините, особено во однос на варијантите на вирусот.
Вакцини- адути на човештвото против Ковид-19
Глобалната кампања за вакцинација против Ковид-19 зема сѐ поголем замав. Во различни земји, создадени се или на повидок се вакцини, кои сега се главно оружје на човештвото во справувањето со пандемијата.
Фотографија: Francis Dean/Dean Pictures/imago images
Бионтек/Фајзер: почеток на иРНК-револуцијата
Првата вакцина против Ковид-19, одобрена за употреба во САД и во ЕУ, беше вакцината на германските научници со турски корени Угур Шахин и неговата сопруга Озлем Туречи. Нивната фирма Бионтек од Мајнц влезе во сојуз со американскиот гигант Фајзер. Медиумите почнаа да зборуваат за „револуција“ во фармацевтската индустрија, откако е создадена првата иРНК вакцина.
Фотографија: Francis Dean/Dean Pictures/imago images
Модерна: родум од универзитетот Харвард
Американската компанија за биотехнологија Модерна е специјализирана и за РНК технологии, кои се сметаат за нов чекор во медицината. Нејзиното седиште се наоѓа во Кембриџ, Масачусетс, во близина на универзитетот Харвард, чии научници ја основаа компанијата во 2010 година. Вакцината на Модерна, создадена со финансиска поддршка од властите, беше втората корона-вакцина регистрирана во САД и во ЕУ.
Фотографија: Matthew Healey/AFP/Getty Images
АстраЗенека: „Оксфордската вакцина“
Научниците од Универзитетот Оксфорд во соработка со британско-шведската компанија АстраЗенека вршеа клинички испитувања и производство на нивната вакцина. Таа во голема мерка се користи во Велика Британија, ги исполнува условите во ЕУ и активно се користи во земјите во развој, бидејќи „вакцината од Оксфорд“ има многу ниска цена. Така, таа се произведува во Индија за локалниот пазар и за извоз.
Фотографија: Channi Anand/AP/picture alliance
Спутник V: првата одобрена вакцина во светот
Во август 2020, Русија објави дека прва во светот регистрирала вакцина против коронавирусот наречена Спутник V. Масовната вакцинација на руското население официјално започна во јануари 2021. Оваа векторска вакцина, изработена од научниците од Московскиот центар Гамалеја, се промовира на странските пазари од страна на Рускиот фонд за директни инвестиции.
Фотографија: Aizar Raldes/AFP/Getty Images
Џонсон и Џонсон: доволна е една доза
Американска корпорација Џонсон и Џонсон е еден од шесте производители на корона-вакцини со кои ЕУ склучи прелиминарни договори за снабдување. Од нејзината векторска вакцина потребна е само една доза, а не две како останатите и се чува во конвенционални фрижидери. За ЕУ оваа вакцина, која доби дозвола за употреба на 11.03. ќе ја произведува белгиската сестринска фирма на Џонсон и Џонсон - Јансен.
Фотографија: Johnson/AP/picture alliance
Синовак: тивкиот конкурент од Кина
Без многу врева и детални извештаи за клиничките испитувања, Кина разви најмалку три вакцини. Една од нив, создадена од деактивиран коронавирус, Синовак Биотек ја тестираше во неколку азиски земји, вклучувајќи ја и Индонезија, која потоа веднаш ја нарача. Да им даде пример на своите сонародници, претседателот на Индонезија, Џоко Видодо, прв се вакцинираше.
Фотографија: Laily Rachev/Biro Pers Sekretariat Presiden
Синофарм: Првата кинеска вакцина
Станува за вакцина со „деактивиран“ вирус која државната компанија ја разви во соработка со Институтот за вирологија од Вухан. Овој вид на вакцини се користи веќе со децении, со добри резултати во пракса. Вакцината која веќе се користи во Србија и во Унгарија, беше првата која доби одобрение за употреба од кинеските власти.
Американската фармацевтска компанија Новавакс објави дека нејзината вакцина е 96 процентно ефикасна против оригиналниот вирус и 86 проценти против британскиот сој. Тоа произлегува од студијата што Новавакс ја спроведуваше во Велика Британија. Вакцината може да биде одобрена за употреба во САД уште во мај, доколку властите утврдат дека податоците од Велика Британија се доволни, соопшти компанијата.
Фотографија: Justin Tallis/AFP/ Getty Images
КјурВак: Печатач за вакцини на Тесла
Втората германска иРНК вакцина, која се очекува да биде регистрирана до лето, ќе биде произведена и извезена на глобално ниво од компанијата КјурВак од Тибинген, во партнерство со концернот Баер. Но, ќе биде можно таа да се направи директно во клиниките ширум светот. Елон Маск (втор од лево) демонстрираше мобилен печатач на вакцини создаден од германската сестринска фирма Тесла Громан.
Фотографија: picture-alliance/dpa/T. Schwarz
Санофи: два неуспеха и помош за Европска унија
Француската компанија Санофи е еден од најголемите светски производители на вакцини. Но, овојпат тоа не и' успеа - двапати: ни заедничкиот развој со британската ГлаксоСмитКлајн, ниту обидот за создавање иРНК вакцина досега не дадоа резултати. За да помогне во обезбедувањето на вакцини за земјите од ЕУ, нејзината фабрика во Франкфурт на Мајна ќе произведе 125 милиони дози од вакцината на Фајзер.
Фотографија: C. Stoll/Sanofi
10 фотографии1 | 10
Што е со варијантите на вирусот?
Според расположливите информации, станарите во домот се заразиле со сојот Б.1.1.7. Тој првично беше откриена во Велика Британија и од тогаш се наметна како доминантна форма на вирусот ширум светот, вклучително и во Германија каде водечкиот епидемиолог Кристијан Дростен порача дека “веќе и нема потреба да секвенционираме."
Студија објавена во медицинскиот журнал Лансет сугерира дека британскиот сој не е посмртоносен од оригиналниот вирус, но се смета дека е многу повирулентен.
Други варијанти кои предизвикуваат загриженост се детектирани во Јужна Африка, Бразил и неодамна варијантата Б1617, за која се смета дека е виновник за растечкиот број случаи во Индија.
Индија: Новиот бран на коронавирус наликува на цунами
02:15
Прашањето што ги мачи сите
Постои загриженост дека вакцините во оптек кои беа направени против првичната форма на вирусот, можеби не се толку ефикасни против мутираните варијанти. Научниците се обидуваат да направат проценка со помош на лабораториски студии. Но, резултатите за сега се различни.
Има индиции дека постоечките вакцини може да се ефиксни против британскиот сој, но помалку ефикасни против јужноафриканскиот.
Сепак, мора да се забележи дека е тешко целосно да се копираат условите од реалниот живот во лабораторија. Па така научници во Израел се обидуваат да го решат проблемот преку студии на ефикасноста на вакцината за различните варијанти во реални услови.
Професорката Ади Стерн од Шмунис школата за биомедиски и истражувања на канцер при универзитетот во Тел Авив е дел од тимот кој ја спроведе студијата.
Во електронска пошта за ДВ Стерн вели дека таа и колегите откриле „докази во реалниот свет дека вакцината на Бионтек/Фајзер има намалена ефикасност против одредени варијанти во определен временски период по вакцинирањето”.
Светските лидери ги засукаа ракавите - која вакцина ја одбраа
Германската канцеларка Ангела Меркел се приклучи на растечката листа на светски лидери кои се вакцинираа против Ковид-19, таа прими АстраЗенека. Преглед на дел од државниците кои веќе се вакцинираа.
Фотографија: Frank Augstein/AP Photo/picture alliance
Џо Бајден
Американскиот претседател Џо Бајден во јануари ја прими втората доза вакцина од Бионтек/Фајзер. До средината на април, според податоците на Американските центри за контрола и превенција од заразни болести, во САД најмалку 120 милиони граѓани примиле прва доза вакцина, а преку 70 милиони се целосно имунизирани.
Фотографија: Tom Brenner/REUTERS
Бенјамин Нетанјаху
Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху исто така прими вакцина од Бионтек/Фајзер. Израел има на располагање милиони вакцини преку договор со Фајзер, кој предвидува давање медицински податоци на фармацевтскиот концерн за возврат. До средината на април, 53% од 9 милиони жители на Израел се имунизирани со вакцината на Бионтек/Фајзер. Израел главно ги укина рестрикциите воведени поради пандемијата.
Фотографија: Amir Cohen/REUTERS
Нарендра Моди
Индискиот премиер Нарендра Моди на 1 март бил имунизиран со вакцината Коваксин, произведена во Индија. Во земјата први на ред за вакцинација се вработените во здравството, на првата линија во борба против Ковид-19 и хронично болните. Индија во моментов е втора во светот според бројот на случаи на заболени од Ковид-19, по најновиот пораст на нови инфекции.
Британскиот премиер Борис Џонсон ја прими првата доза од вакцината на АстраЗенека во март. Таа е развиена во соработка со Универзитетот Оксфорд и во моментов е во фокусот поради низа контроверзи. Неколку земји ја прекинаа нејзината употреба поради случаи на згрутчување на крвта кај вакцинирани со оваа вакцина.
Фотографија: Frank Augstein/AP Photo/picture alliance
Жан Кастекс
Францускиот премиер Жан Кастекс беше вакциниран со АстраЗенека во истиот ден со британскиот колега Борис Џонсон. Тој тоа го направи пред телевизиските камери, со цел да ја врати довербата во оваа вакцина кај граѓаните.
Фотографија: Thomas Coex/AP Photo/picture alliance
Скот Морисон
На австралискиот премиер Скот Морисон му беше инјектирана вакцината на Бионтек/Фајзер. Тој тврдеше овој месец дека Австралија во вакцинацијата ги надминала Германија, Нов Зеланд, Јужна Кореја и Јапонија. Но, сепак тој се откажа од својата цел – сите Австралијци да бидат целосно имунизирани до крајот на оваа година.
Фотографија: Mark Evans/Getty Images
Реџеп Таип Ердоган
Турскиот премиер Ердоган пред камерите се вакцинираше со кинеската вакцина Синовак во јануари. Целта на јавното вакцинирање беше да ги мотивира граѓаните да се имунизираат. Во Турција досега се дадени околу 19 милиони дози вакцини, главно Синовак, додека вакцинирањето со Бионтек/Фајзер почна на 2 април.
Фотографија: Murat Cetinmuhurdar/Presidential Press Office/REUTERS
Јок Видодо
Индонезискиот претседател Јоко Видодо ја прими вакцината Синовак. Втората доза му беше дадена на 27 јануари, настанот беше пренесуван во живо на телевизијата. Владата планира со вакцинација на 181 милион жители да заврши во следната година.
Научниците во студијата вклучиле вакцинирани и невакцинирани луѓе според возраст, пол, етничка припадност и место на живеење, со цел да се осигура што порелевантна споредба.
Тие потоа ја споредувале фреквентноста на различните мутации меѓу вакцинираните и невакцинираните испитаници. Научниците сакале да видат кои варијанти на вирус имаат поголема веројатност да ја „пробијат“ бариерата на заштита од вакцината.
Според научниците јужноафриканската мутација има поголеми шанси да направи „пробив“ кусо време по примената втора доза отколку британската.
За професорката Стерн намалената ефикасност во однос на јужноафриканската мутација е „благо загрижувачка“. Но, сепак нејзината студија има охрабрувачки наоди.
„Вакцината е единствено решение за излез од Ковид-кризата“
15:47
This browser does not support the video element.
„Во суштина, нашата студија сугерира дека ефикасноста на вакцината останува многу висока против двете варијанти на две недели по ревакцинацијата,“ пишува Стерн.
Наодите во студијата не се однесуваат на бразилската П.1 варијанта ниту пак за Б1617 мутацијата од Индија, бидејќи тие не биле пронајдени кај ниту еден од учесниците во студијата.
Студијата е спроведена во соработка на Универзитетот Тел Авив и Клалит Хелт Сервисес, најголемата организација за здравствени услуги во Израел.