Во Бразил, Ковид-19 беснее како на ретко кое друго место во светот. Но, што би се случило ако цело население биде имунизирано? Фајзер бара одговор на тоа прашање во градот Толедо на југозападот од земјата.
Реклама
Бразил е земјата со можеби најголеми спротивности во ставовите во однос на вакцинацијата. Од една страна е претседателот кој беше блокиран на Фејсбук заради тоа што неодамна го поврза вакцинирањето со ширењето на сида. Од друга страна е населението кое со оглед на600 илјади починати од Ковид-19 во земјата сака вакцини по секоја цена. Според актуелна анкета на Датафолг, 94% од жителите се за вакцинирање.
Токму во земјата на Жаир Болсонаро за кого вирусот и натаму е само „слаб грип” наскоро во градот Толедо со 143 илјади жители ќе почне вакцинирање кое компанијата Фајзер го нарекува „едногодишно долгорочно испробување на едно реално сценарио” кое треба да даде одговор на прашањето што ќе се случи ако во еден град сите жители се вакцинирани со нивната вакцина.
„Веќе 99 проценти од луѓето постари од 12 години имаат примено по една доза, а 65% имаат примено втора доза и плус дополнителна таканаречена бустер доза. Луѓето од почеток се придржуваат строго до правилото за држење дистанца и носат маски и многу позитивно реагираа на студијата”, вели Бето Лунити, градоначалникот на Толедо и додава дека цел свет сега гледа во нив.
Толедо се наметна во изборот за град за студијата
Лунити од лично искуство знае што вирусот може да предизвика бидејќи кога заболел од Ковид, заради проблеми со дишењето морал да биде приклучен на кислородна поддршка. 58-годишниот градоначалник дозволил дијагнозата да биде објавена на интернет како предупредување за населението. „Ние во Толедо и веруваме на науката, а јас како одговорен за 150 илјади жители морам со личен пример да водам напред", вели тој и посочува дека претседателот на државата не е добар пример за „така сериозен проблем како што е короната”.
Толедо се покажал полн погодок за истражувањето бидејќи не е ни преголем, ни премал, има здравствени установи и болници и факултет кои ќе се вклучат во студијата, а дополнително на тоа ниту населението не е скептично спрема вакцинирањето. Аграрната метропола во сојузната држава Парана на западот на Бразил се наметна над конкуренцијата. „Добивме најмногу бодови, 100, за придржување до планот за вакцинирање", гордо истакнува градоначалникот.
Има ли мутации и колку долго трае заштитата?
Габриела Кучарски има најдобар преглед во однос на корона-пандемијата во Толедо. Таа е педијатар, а од јануари и локален министер за здравство.
„Со напредување на вакцинацијата во последниве два месеца, намален е бројот на инфекции и пациенти кои завршуваат во болница или пак на смртните случаи,“ вели таа. „Во моментов на интензивна нега имаме шест пациенти, и по два смртни случаи неделно.“
Кучарски и нејзиниот тим сакаат уште повеќе да ги намалат овие бројки, а во тек е интензивна кампања за вакцинирање на млади над 12 години. Бројот на новозаразени со Корона помлади од 19 години за еден месец падна од 49 на 7, вели оваа лекарка. Додека на почетокот во Толедо се користеа вакцините на Синовак, АстраЗенека и Џонсон и Џонсон, сега лекарите ја користат само вакцината на Бионтек/Фајзер.
Вакцини- адути на човештвото против Ковид-19
Глобалната кампања за вакцинација против Ковид-19 зема сѐ поголем замав. Во различни земји, создадени се или на повидок се вакцини, кои сега се главно оружје на човештвото во справувањето со пандемијата.
Фотографија: Francis Dean/Dean Pictures/imago images
Бионтек/Фајзер: почеток на иРНК-револуцијата
Првата вакцина против Ковид-19, одобрена за употреба во САД и во ЕУ, беше вакцината на германските научници со турски корени Угур Шахин и неговата сопруга Озлем Туречи. Нивната фирма Бионтек од Мајнц влезе во сојуз со американскиот гигант Фајзер. Медиумите почнаа да зборуваат за „револуција“ во фармацевтската индустрија, откако е создадена првата иРНК вакцина.
Фотографија: Francis Dean/Dean Pictures/imago images
Модерна: родум од универзитетот Харвард
Американската компанија за биотехнологија Модерна е специјализирана и за РНК технологии, кои се сметаат за нов чекор во медицината. Нејзиното седиште се наоѓа во Кембриџ, Масачусетс, во близина на универзитетот Харвард, чии научници ја основаа компанијата во 2010 година. Вакцината на Модерна, создадена со финансиска поддршка од властите, беше втората корона-вакцина регистрирана во САД и во ЕУ.
Фотографија: Matthew Healey/AFP/Getty Images
АстраЗенека: „Оксфордската вакцина“
Научниците од Универзитетот Оксфорд во соработка со британско-шведската компанија АстраЗенека вршеа клинички испитувања и производство на нивната вакцина. Таа во голема мерка се користи во Велика Британија, ги исполнува условите во ЕУ и активно се користи во земјите во развој, бидејќи „вакцината од Оксфорд“ има многу ниска цена. Така, таа се произведува во Индија за локалниот пазар и за извоз.
Фотографија: Channi Anand/AP/picture alliance
Спутник V: првата одобрена вакцина во светот
Во август 2020, Русија објави дека прва во светот регистрирала вакцина против коронавирусот наречена Спутник V. Масовната вакцинација на руското население официјално започна во јануари 2021. Оваа векторска вакцина, изработена од научниците од Московскиот центар Гамалеја, се промовира на странските пазари од страна на Рускиот фонд за директни инвестиции.
Фотографија: Aizar Raldes/AFP/Getty Images
Џонсон и Џонсон: доволна е една доза
Американска корпорација Џонсон и Џонсон е еден од шесте производители на корона-вакцини со кои ЕУ склучи прелиминарни договори за снабдување. Од нејзината векторска вакцина потребна е само една доза, а не две како останатите и се чува во конвенционални фрижидери. За ЕУ оваа вакцина, која доби дозвола за употреба на 11.03. ќе ја произведува белгиската сестринска фирма на Џонсон и Џонсон - Јансен.
Фотографија: Johnson/AP/picture alliance
Синовак: тивкиот конкурент од Кина
Без многу врева и детални извештаи за клиничките испитувања, Кина разви најмалку три вакцини. Една од нив, создадена од деактивиран коронавирус, Синовак Биотек ја тестираше во неколку азиски земји, вклучувајќи ја и Индонезија, која потоа веднаш ја нарача. Да им даде пример на своите сонародници, претседателот на Индонезија, Џоко Видодо, прв се вакцинираше.
Фотографија: Laily Rachev/Biro Pers Sekretariat Presiden
Синофарм: Првата кинеска вакцина
Станува за вакцина со „деактивиран“ вирус која државната компанија ја разви во соработка со Институтот за вирологија од Вухан. Овој вид на вакцини се користи веќе со децении, со добри резултати во пракса. Вакцината која веќе се користи во Србија и во Унгарија, беше првата која доби одобрение за употреба од кинеските власти.
Американската фармацевтска компанија Новавакс објави дека нејзината вакцина е 96 процентно ефикасна против оригиналниот вирус и 86 проценти против британскиот сој. Тоа произлегува од студијата што Новавакс ја спроведуваше во Велика Британија. Вакцината може да биде одобрена за употреба во САД уште во мај, доколку властите утврдат дека податоците од Велика Британија се доволни, соопшти компанијата.
Фотографија: Justin Tallis/AFP/ Getty Images
КјурВак: Печатач за вакцини на Тесла
Втората германска иРНК вакцина, која се очекува да биде регистрирана до лето, ќе биде произведена и извезена на глобално ниво од компанијата КјурВак од Тибинген, во партнерство со концернот Баер. Но, ќе биде можно таа да се направи директно во клиниките ширум светот. Елон Маск (втор од лево) демонстрираше мобилен печатач на вакцини создаден од германската сестринска фирма Тесла Громан.
Фотографија: picture-alliance/dpa/T. Schwarz
Санофи: два неуспеха и помош за Европска унија
Француската компанија Санофи е еден од најголемите светски производители на вакцини. Но, овојпат тоа не и' успеа - двапати: ни заедничкиот развој со британската ГлаксоСмитКлајн, ниту обидот за создавање иРНК вакцина досега не дадоа резултати. За да помогне во обезбедувањето на вакцини за земјите од ЕУ, нејзината фабрика во Франкфурт на Мајна ќе произведе 125 милиони дози од вакцината на Фајзер.
Фотографија: C. Stoll/Sanofi
10 фотографии1 | 10
„Со оваа студија од 100% вакцинирано население во реално време ќе добиеме резултати во однос на хоспитализацијата, смртните случаи и особено во однос на мутациите. Сакаме да знаеме како вирусот се однесува во целосно имунизиран град, и на пример колку време трае заштитата од вакцината,“ вели Кучарски. Држењето на дистанца и задолжително носење маски при тоа и понатаму останува на сила.
Толедо е продолжение на „Проектот С“ од Серана
Толедо е всушност само копија на експериментот со вакцините спроведен на почетокот од годинава во Серана. Тоа градче со 45.000 население, во близина на Сао Паоло, е целосно имунизирано со две клучни разлики: вакцинирани се само сите возрасни лица и тоа со кинеската вакцина КоронаВак.
Маркос Боргес најдобро ги знае резултатите од „Проектот С“ во Серана. Тој е лекар и директор на државната болница во градот. Статистиката е охрабрувачка. „Бројот на симптоматски случаи на Ковид 19 е намален за 80%, а бројот на инфицирани кои мораше да бидат хоспитализирани за 86%, додека бројот на смртни случаи е намален дури за 95%,“ вели тој.
Ковид-19 во Бразил: Плажите полни, болниците преполни
01:16
Заштита и за невакцинираните
Резултатите од истражувањето покажуваат и како целосно вакцинирање на еден град се одразува на невакцинираното население, односно колку во Серана се заштитени децата и младите под 18 години.
„Бројот на новозаразени е значително намален и кај невакцинираниот дел од населението, а регистрирано е видно намалена циркулација на вирусот,“ вели Боргес.
На крајот најголем предизвик за Толедо може да биде не набљудување, надзор и следење на вирусот во следните дванаесет месеци, туку спречување пандемијата во Толедо да биде донесена однадвор. Во Серано на пример строго беа контролирани пристапните патишта, посетителите мораше да остават податоци и им беше дозволен ограничен престој во градот. Последните бројки од Бразил се опомена за Толедо – во моментов бројот на новозаразени во земјата е околу 13.400 со тенденција на раст.