Во Северна Македонија досега во употреба се пет вакцини против Ковид19 на исто толку производители. Каква е нивната ефикасност и кои се можните несакани ефекти. Прочитајте повеќе
Реклама
Најголем број од граѓаните на Северна Македонија досега се вакцинираа со вакцината на Бајонтек/Фајзер, која е меѓу најчесто користените во западниот свет. Ова се нејзините карактеристики, како и на сите други вакцини кои се користат во земјата, согласно упатството на Министерството за здравство и Светската здравствена организација.
Бајонтек/Фајзер
- Тип на вакцина: мРНА вакцина која му дава инструкции на организмот за создавање на протеин карактеристичен за вирусот САРС-Ков2.
- Препорачана возраст: над 12 години.
- Потребни се 2 дози, втората доза се дава 21 ден по првата доза.
- Се дава мускулно во рамото.
- Ефикасност: клиничките студии покажаа висока ефикасност до 94% превенција од САРС-Ков2 инфекција, податоците од вакцинацијата ширум светот ја потврдуваат ефикасноста од клиничките студии.
- Безбедност: вакцината се покажа како безбедна откако повеќе од 40 илјади луѓе беа вклучени во клиничките тестирања.
- Најчести несакани ефекти – болка на местото на апликација, црвенило и чешање, покачена телесна температура, треска, главоболка, болки во мускули. Несаканите ефекти се почести по примање на втората доза.
- Оваа вакцина може да предизвика и алергиска реакција. Таа не треба да се дава на лица алергични на полиетилен гликол (PEG) или сродни молекули, бидејќи PEG е една од состојките.
- Несаканите ефекти се благи и краткотрајни и траат до два дена по примање на вакцината.
АстраЗенека
- Тип на вакцина: аденовирус како вектор кој носи гени за С протеинот на САРС-Ков2 вирусот.
- Препорачана возраст: над 18 години.
- Потребни се две дози, втората доза се дава од 4-12 недели по првата доза.
- Се дава мускулно во рамото.
- Ефикасност: во клиничките студии докажана е ефикасност од 63.09% за превенција на инфекција со САРС-Ков2. Резултатите од реалната пракса се охрабрувачки: само по првата доза 85% се намалува ризикот за хоспитализација или тешка форма на болеста.
- Безбедност: повеќе од 25 илјади луѓе беа вклучени во клиничките тестирања.
- Најчести несакани ефекти: болка на местото на апликација, црвенило и чешање, покачена телесна температура, треска, главоболка, болки во мускули. Се јавуваат кај 1/10 индивидуи. Поретко се јавува алергиска реакција.
- Најчесто несаканите ефекти се благи и краткотрајни и исчезнуваат еден ден до два по вакцинацијата.
Синофарм
- Тип на вакцина: Инактивиран САРС-Ков2 вирус.
- Препорачана за возраст над 18 години.
- Потребни се две дози, втората доза од 21-28 дена по првата доза.
- Ефикасност: 79% ефикасна против САРС-Ков2 инфекција, 79% ефикасна за превенција на тешка болест (податоци на СЗО).
Вакцини- адути на човештвото против Ковид-19
Глобалната кампања за вакцинација против Ковид-19 зема сѐ поголем замав. Во различни земји, создадени се или на повидок се вакцини, кои сега се главно оружје на човештвото во справувањето со пандемијата.
Фотографија: Francis Dean/Dean Pictures/imago images
Бионтек/Фајзер: почеток на иРНК-револуцијата
Првата вакцина против Ковид-19, одобрена за употреба во САД и во ЕУ, беше вакцината на германските научници со турски корени Угур Шахин и неговата сопруга Озлем Туречи. Нивната фирма Бионтек од Мајнц влезе во сојуз со американскиот гигант Фајзер. Медиумите почнаа да зборуваат за „револуција“ во фармацевтската индустрија, откако е создадена првата иРНК вакцина.
Фотографија: Francis Dean/Dean Pictures/imago images
Модерна: родум од универзитетот Харвард
Американската компанија за биотехнологија Модерна е специјализирана и за РНК технологии, кои се сметаат за нов чекор во медицината. Нејзиното седиште се наоѓа во Кембриџ, Масачусетс, во близина на универзитетот Харвард, чии научници ја основаа компанијата во 2010 година. Вакцината на Модерна, создадена со финансиска поддршка од властите, беше втората корона-вакцина регистрирана во САД и во ЕУ.
Фотографија: Matthew Healey/AFP/Getty Images
АстраЗенека: „Оксфордската вакцина“
Научниците од Универзитетот Оксфорд во соработка со британско-шведската компанија АстраЗенека вршеа клинички испитувања и производство на нивната вакцина. Таа во голема мерка се користи во Велика Британија, ги исполнува условите во ЕУ и активно се користи во земјите во развој, бидејќи „вакцината од Оксфорд“ има многу ниска цена. Така, таа се произведува во Индија за локалниот пазар и за извоз.
Фотографија: Channi Anand/AP/picture alliance
Спутник V: првата одобрена вакцина во светот
Во август 2020, Русија објави дека прва во светот регистрирала вакцина против коронавирусот наречена Спутник V. Масовната вакцинација на руското население официјално започна во јануари 2021. Оваа векторска вакцина, изработена од научниците од Московскиот центар Гамалеја, се промовира на странските пазари од страна на Рускиот фонд за директни инвестиции.
Фотографија: Aizar Raldes/AFP/Getty Images
Џонсон и Џонсон: доволна е една доза
Американска корпорација Џонсон и Џонсон е еден од шесте производители на корона-вакцини со кои ЕУ склучи прелиминарни договори за снабдување. Од нејзината векторска вакцина потребна е само една доза, а не две како останатите и се чува во конвенционални фрижидери. За ЕУ оваа вакцина, која доби дозвола за употреба на 11.03. ќе ја произведува белгиската сестринска фирма на Џонсон и Џонсон - Јансен.
Фотографија: Johnson/AP/picture alliance
Синовак: тивкиот конкурент од Кина
Без многу врева и детални извештаи за клиничките испитувања, Кина разви најмалку три вакцини. Една од нив, создадена од деактивиран коронавирус, Синовак Биотек ја тестираше во неколку азиски земји, вклучувајќи ја и Индонезија, која потоа веднаш ја нарача. Да им даде пример на своите сонародници, претседателот на Индонезија, Џоко Видодо, прв се вакцинираше.
Фотографија: Laily Rachev/Biro Pers Sekretariat Presiden
Синофарм: Првата кинеска вакцина
Станува за вакцина со „деактивиран“ вирус која државната компанија ја разви во соработка со Институтот за вирологија од Вухан. Овој вид на вакцини се користи веќе со децении, со добри резултати во пракса. Вакцината која веќе се користи во Србија и во Унгарија, беше првата која доби одобрение за употреба од кинеските власти.
Американската фармацевтска компанија Новавакс објави дека нејзината вакцина е 96 процентно ефикасна против оригиналниот вирус и 86 проценти против британскиот сој. Тоа произлегува од студијата што Новавакс ја спроведуваше во Велика Британија. Вакцината може да биде одобрена за употреба во САД уште во мај, доколку властите утврдат дека податоците од Велика Британија се доволни, соопшти компанијата.
Фотографија: Justin Tallis/AFP/ Getty Images
КјурВак: Печатач за вакцини на Тесла
Втората германска иРНК вакцина, која се очекува да биде регистрирана до лето, ќе биде произведена и извезена на глобално ниво од компанијата КјурВак од Тибинген, во партнерство со концернот Баер. Но, ќе биде можно таа да се направи директно во клиниките ширум светот. Елон Маск (втор од лево) демонстрираше мобилен печатач на вакцини создаден од германската сестринска фирма Тесла Громан.
Фотографија: picture-alliance/dpa/T. Schwarz
Санофи: два неуспеха и помош за Европска унија
Француската компанија Санофи е еден од најголемите светски производители на вакцини. Но, овојпат тоа не и' успеа - двапати: ни заедничкиот развој со британската ГлаксоСмитКлајн, ниту обидот за создавање иРНК вакцина досега не дадоа резултати. За да помогне во обезбедувањето на вакцини за земјите од ЕУ, нејзината фабрика во Франкфурт на Мајна ќе произведе 125 милиони дози од вакцината на Фајзер.
Фотографија: C. Stoll/Sanofi
10 фотографии1 | 10
- Се дава мускулно во рамо.
- Безбедност: Повеќе од една милијарда дози се дадени ширум светот.
- Најчести несакани ефекти: болка на местото на апликација, црвенило и чешање, покачена телесна температура, треска, главоболка, болки во мускули. Несаканите ефекти се благи и краткотрајни и исчезнуваат еден ден до два по вакцинацијата.
Синовак
- Тип на вакцина: Инактивиран САРС-Ков2 вирус.
- Препорачана возраст: над 18 години.
- Потребни се две дози, втората доза од 14-28 дена по првата доза.
- Ефикасност: Над 50% во спречување на инфекција и тешка болест.
- Се дава мускулно во рамо
- Најчести несакани ефекти: болка на местото на апликација, црвенило и чешање, покачена телесна температура, треска, главоболка, замор. Најчесто несаканите ефекти се благи и краткотрајни и исчезнуваат еден ден до два по вакцинацијата.
Спутник V
- Тип на вакцина: аденовирус како вектор кој носи гени за С протеинот на САРС-Ков2 вирусот.
- Препорачана на возраст: над 18 години.
- Потребни се 2 дози, втората доза 21 ден по првата доза.
- Се дава мускулно во рамото.
- Ефикасност: Официјално пријавената ефикасност на Спутник V против КОВИД-19 е 91,6%. Бројката се заснова на анализа на податоците на 19.866 волонтери, кои примиле и прва и втора доза на вакцината Спутник V.
- Безбедност: Клиничките студии покажаа висока ефикаснот од 92% превенција од САРС-Ков2 инфекција. Исто така, се смета дека е безбедна – и нуди целосна заштита од хоспитализација и смрт.
- Најчести несакани ефекти: Некои несакани ефекти од вакцината се очекувани, но тие се обично лесни, вклучувајќи болка во раката, замор и покачена телесна температура.