Досегашната власт насекаде има свои структури - во МВР, бизнисот, судството, медиумите. Во таква ситуација промените нема да бидат ни брзи ни лесни, вели лидерот на ВМРО-НП и поранешен премиер, Љубчо Георгиевски
Реклама
Поранешните сопартијци на Никола Груевски, а денес лидери на опонентски партии - Љубчо Георгиевски, Љубе Бошкоски и Стојанче Ангелов, од следната недела почнуваат активности за подготовка за локалните избори. Вчерашната средба на оваа лидерска тројка предизвика големо внимание, со оглед дека се одржа во време кога нивната поранешна партија ВМРО-ДПМНЕ е пред големи искушенија и потреба од внатрешни реформи, па многумина ја протолкуваа како почеток на офанзива за трансфер на членството кое е разочарано од Груевски - во редовите на коалицијата „ВМРО за Македонија“.
Лидерот на ВМРО-Народна партија, Љубчо Георгиевски, вели дека тоа не било нивна цел.
„Тоа беше средба на која го потврдивме функционирањето и опстојувањето на нашата заедничка коалиција 'ВМРО за Македонија', меѓу ВМРО-НП, Обединети за Македонија и Достоинство. Разговаравме за подготовките за наредните локални избори, кога и да се одржат тие. Сакавме да дадеме нов импулс во јавноста за претстојните активности. Ние остануваме носители на изворните идеи на ВМРО, јавноста и натаму ќе не препознава по тоа, а Коалицијата е отворена за сите што тие идеи ги почитуваат и ги поддржуваат“, вели лидерот на ВМРО-НП.
Правила на демократијата
Георгиевски не сака да ги коментира внатрешните состојби во ВМРО-ДПМНЕ, која се уште рефлектира партиска монолитност, но и голема затвореност, но како погрешни ги оценува нејзините чекори во изминатиот период.
„Не можам да сфатам што беше целта на ВМРО-ДПМНЕ. Откако ДУИ кажа дека не прифаќа коалиција со таа партија, понатаму не требаше да постојат никакви дилеми и илузии, бидејќи правилата на демократијата се јасни. ВМРО-ДПМНЕ требаше да ја прифати таа реалност и се ќе беше поинаку“, вели Георгиевски, алудирајќи на настаните што следеа потоа - од блокадата во парламентот, па се до „крвавиот четврток“.
Од луѓето кои биле во раководството на ВМРО-ДПМНЕ во времето кога Георгиевски бил лидер на таа партија, денес фигурираат двајца - Влатко Ѓорчев и Никола Груевски. Георгиевски вели дека е исклучително горд на однесувањето на неговиот поранешен сопартиец Влатко Ѓорчев, кој на 27-ми април лично се спротивстви на насилството, бранејќи ги пратениците од новото мнозинство од гневот на насилниците.
„Могу сум горд сум што Влатко Ѓорчев покажа таква високо хумана, човечка димензија. Тоа беше исклучително важно во тие критични моменти. Денес никој не може да го оспори фактот дека тој направи сѐ за да го смири гневот и да ги заштити колегите, без оглед од која партија се. За жал, тоа е редок пример. Дојдоа други времиња, други личности, некои луѓе што ги познавав се променија, но се променија и некои ставови. На пример, во 2003 година токму Влатко Ѓорчев ми зборуваше: 'Слушај, те сакам и многу те почитувам, ама странците се за Никола'. Денес гледам дека и тоа се сменило. Ставовите на странците не само што веќе не им се важни, туку во ВМРО-ДПМНЕ странците ги сметаат за главни непријатели“, споредува Георгиевски.
Ќе има ли отчет за Скопје 2014?
Проектот, чија изградба започна во 2010 и требаше да чини 80 милиони евра, ги подели граѓаните и го смени „личниот“ опис на градот. Архитекти најавуваат ревизија, не само на естетските, туку и на финансиските аспекти
Фотографија: DW/F. Hofmann
Воинот на коњ
На 20 јуни 2011 година беше поставен споменикот „Воин на коњ“ на плоштадот Македонија во Скопје. Споменикот беше изработен во Фиренца, а чинеше над 8 милиони евра. До денес, тој остана симбол за целиот проект, иако властите никогаш не смогнаа храброст ниту да го именуваат „воинот“.
Фотографија: picture-alliance/dpa
Скопје 2010
Ова е последната фотографија од септември 2010 година пред поставувањето на постаментот за споменикот на „Воинот на коњ“. Преобразбата, која во годините кои следеа, му се случи на Скопје шокираше многумина и до денес остана тема за жестоки полемики и, неретко, критики. Голем беше интересот и во странските, пред сѐ западните, медиуми каде Скопје го доби епитетот „главен град на кичот“.
Фотографија: DW
Градежен „бум“
Во следните години беа изградени десетици згради во строгиот центар слични на оваа во која е сместен Археолошкиот музеј, некои, дури и во самото корито на реката Вардар. Заедничко за сите е стилот: комбинација од барок и неокласицизам. Критиките од експертската јавност дека таквиот стил е надминат и нема никаква естетска и историска вредност беа отфрлани.
Фотографија: picture-alliance/dpa/Georgi Licovski
Споменична манија
Значајно место во проектот заземаа споменици на знајни и незнајни, честопати и контроверзни, личности од историјата. Вкупно се подигнати повеќе од 130 споменици и бисти, а за нивно сместување беа изградени и дополнителни мостови кои ги поврзуваат двата брега на Вардар во строгиот центар на градот.
Фотографија: DW/N. Velickovic
Автори и изведувачи
Воглавно, авторството на идејните решенија за целиот проект беше заслуга на неколку архитекти кои, речиси без исклучок, беа непознати за јавност. Како скулптор најчесто се јавуваше Валентина Стевановска, а идејни решенија доаѓаа од фирмите на Жарко Чаушевски и Ана Кедева-Петрова. Кај изведувачите, најмногу тендери добија Бетон, Гранит, Страбаг, Бетон-Штип и Бауер БГ. (Извор: БИРН/Призма)
Фотографија: DW/P. Stojanovski
Цена
На почетокот беше најавено дека проектот ќе чини 80 милиони евра. Според истражувањето на новинарите на Призма, уште во јули 2015 година проектот надмина сума од 560 милиони евра. Денешните проценки се дека Скопје2014 веројатно веќе достигне 700 милиони евра.
Фотографија: DW/N. Velickovic
Идеологија на ентериерот и екстериерот
На почетокот, Груевски го најавуваше Скопје 2014 како проект чија цел е зацврстување на идентитетот на граѓаните. „Бомбите“ покажаа дека Груевски не само што бил идеен творец на целиот проект, туку и директно се мешал во речиси сите детали при неговата изработка: од „фонтани со обелиск“ како во Рим, преку столбови како во Вашингтон, сѐ до тапацирот и бојата на столчињата во двокатните автобуси.
Фотографија: Getty Images/AFP/R. Atanasovski
Цел на „шарените“
Целиот проект стана омилена цел за „боење“ за време на протестите на Шарената револуција во 2016 година. Демонстрантите во него гледаа симбол на корупцијата, автократското однесување и непотребно трошење државни пари во една од најсиромашните земји во Европа.
Фотографија: picture-alliance/dpa/B. Licovski
Ревизија: дали или не?
Во центарот на Скопје сѐ уште се градат објекти кои беа предвидени или додавани како дел од проектот. Од Асоцијацијата на архитекти на РМ за ДВ најавуваат дека ќе бараат целосна ревизија на проектот. Според нејзиниот претседател Мартин Пановски, „Скопје 2014 е проект што не го осакати само центарот на Скопје, туку и цела Македонија“.
Фотографија: DW/P. Stojanovski
9 фотографии1 | 9
Промените нема да бидат лесни
Лидерот на ВМРО-НП очекува поголемо раздвижување на политичката сцена по изборот на нова влада - и во смисла на реформски зафати, но и во смисла на раздвижување на одредени кадровски корпуси поради незадоволство од лидерски и партиски политики. Не навлегува во проценка колкаво раздвижување од тој тип може да се случи во ВМРО-ДПМНЕ, но потенцира дека главните промени што ќе се случуваат на големата сцена - ќе бидат исправени пред многу предизвици.
„Македонија сега е пред големи и тешки промени, чие спроведување нема да биде брзо и лесно ни по формирањето на владата. Трансферот на власта и сите промени што ќе следат потоа ќе бидат и бавни и многу тешки, бидејќи досегашната власт за сите изминати години насекаде има вкоренето свои структури - во МВР, во бизнисот, во администрацијата, во судството, во медиумите... Како може да очекувате брзи промени во таква ситуација?Видете ги само состојбите во судството. Колку многу време е потребно за да се спроведат подлабоки реформи само во судството? А во другите сфери? Затоа велам дека тоа ќе бидат бавни и тешки промени, идентични како после пад на комунизам во транзициска земја“, констатира Георгиевски.
Сведоштва за „крвавиот четврток“ во македонскиот парламент
Невидени хаотични слики: Откако мнозинството пратеници го избра пратеникот на ДУИ Талат Џафери за претседател на Собранието, на противење на пратениците од ВМРО ДПМНЕ, во законодавниот дом упадна толпа насилни луѓе.
Фотографија: Reuters/O. Teofilovski
Навала пред вратите на Парламентот
По изборот на Талат Џафери за нов претседател на Парламентот, од иницијативата „За заедничка Македонија“ ги повикаа граѓаните да излезат уште помасовно на протест, со цел да ја спасат државата од, како што истакнаа, влегување во сценарио од кое нема враќање назад. Толпата почна да притиска кон вратите на Собранието за да влезе во него.
Фотографија: Reuters/O. Teofilovski
Слабо присуство на полицијата
Неколку големи групи граѓани влегоа во парламентарната зграда, во пленарната сала, во фоајето и во други простории на парламентот, откако полицијата не го спречи првиот бран од граѓани кои протестираа против изборот на нов претседател на Собранието.
Фотографија: Reuters/O. Teofilovski
Незапирливо „заземање“ на Парламентот
Меѓу оние кои упаднаа имаше и маскирани лица со качулки, кои фрлаа столици во собраниските простории и медиумска опрема.
Фотографија: Reuters/O. Teofilovski
„За заедничка Македонија“ во Собранието
Во закондавниот дом завладеа хаос. Тука беа организаторите на иницијативата „За заедничка Македонија“, тука беа и министри и пратеници на ВМРО-ДПМНЕ.
Фотографија: picture-alliance/dpa/B. Grdanoski
Знамиња и песни
Дел демонстранти ја „зазедоа“ и Пленарната собраниска сала, каде што пееја песни и вееја знамиња.
Фотографија: picture-alliance/abaca/B. Ademi
Напади врз пратениците на СДСМ
Демонстранти навлегоа и во прес-центарот, каде што беа пратениците на СДСМ и ДУИ и почнаа да ги тепаат со столови и со сè што ќе им дојде до рака. Крвнички напаѓани беа Зоран Заев, Дамјан Манчевски, Максим Димитриевски, Радмила Шеќеринска, Хари Локвенец, Зијадин Села. Полиција немаше.
Фотографија: picture-alliance/abaca/N. Batev
Полицијата се „разбуди“
По повеќе од еден час по почетокот на инцидентите, полицајци влегоа во Собранието и се обидоа да ги извлечат пратениците од прес-центарот, но беа избркани од толпата што ги држеше како заложници. Толпата се забарикадира во прес-центарот.
Фотографија: Reuters/O. Teofilovski
Евакуација на повредените пратеници
Некаде пред 22 часот дојдоа и специјалци, па почнаа да се обидуваат да ги вадат повредените од забарикадираниот прес-центар.
Фотографија: Reuters/O. Teofilovski
Извлечени пратениците
Кратко пред полноќ пратениците од парламентарното мнозинство беа извлечени од Собранието, а пред него и понатаму останаа насобраните демонстранти.
Вкупно стотина лица се повредени, од кои четворица се пратеници. Целото Собрание е демолирано, тврдат новинари, од кои дел исто така беа напаѓани.
Фотографија: Reuters/O. Teofilovski
Шатори пред Собранието
Припадници на движењето „За заедничка Македонија“, кое ги предводи демонстрациите, кои синоќа прераснаа во безредија и насилство, поставија шатори пред Собранието и најавија дека ќе останат таму „колку што е потребно“, за да ја „одбранат Македонија“.