Целта беше амбициозна - Европа сакаше да ѝ испорача на Украина еден милион парчиња артилериска муниција. Целта беше да се намали воената супериорност на Русија во војната против Украина. Но, ветувањето не може да се одржи, мораа да признаат експертите на Минхенската безбедносна конференција која заврши пред неколку дена. Тоа, меѓу другото, се должи и на структурата на индустријата за оружје. Но, има зраци на надеж. Индустријата се престројува и ги зголемува своите капацитети. На Украина би можеле да ѝ помогнат и нови соработки.

Првиот човек на германската компанија за оружје Рајнметал, Армин Папергер, доцнеше пет минути на една од дискусиите на Минхенската безбедносна конференција која не се најавуваше наголемо. Нејзиниот наслов гласеше „Затворање на јазот во производството во одбраната во Европа“.

Цената на акциите на Рајнметал од почетокот на големата руска инвазија на Украина се зголеми за четирипати. Концернот, меѓу другото, произведува тенкови за германскиот Бундесвер, но и муниција за противавионските тенкови од типот Гепард, кои се користат и во Украина.

Преструктуирањето на индустријата за оружје бара време

На 24 февруари се одбележува втората годишнина од нападот на Путин врз Украина. Рајнметал во меѓувреме на некои локации работи во три смени. Компанијата планира и отворање нови фабрики. А политичарите во Германија, особено министерот за одбрана Борис Писториус, го повикуваат Бундесверот и целата земја да станат „подготвени за војна“ за Русија да може да се одврати од евентуален напад врз земја на НАТО во иднина.

Но, ова трае многу подолго отколку што дури и безбедносните експерти би очекувале за земја како Германија, која во годишните извештаи на шведскиот Меѓународен институт за истражување на мирот СИПРИ секогаш е рангирана меѓу петте најголеми извозници на оружје во светот.

Средните компании во одбранбениот сектор имаат големи проблеми

Додека голема компанија како Рајнметал од резервите може релативно брзо да финансира инвестиции, почетната позиција за многу помали компании е потешка, вели за ДВ раководителот на Сојузот на безбедносната и одбранбената индустрија (БДСВ), Ханс Кристоф Ацподиен.

Ацподиен зборува за 200 германски компании во одбранбениот сектор. Од нив, 80 отсто немаат повеќе од 300 вработени. „Многу од нив се многу специјализирани“, вели Ацподиен, додавајќи дека тие се добавувачи за други. Класична германска средна класа.

Германската влада неодамна објави дека за првпат оваа година ќе ја постигне целта на НАТОза инвестирање најмалку два отсто од својот брутодомашен производ во вооружените сили.

Германија: целта на НАТО само преку специјален фонд 

Меѓутоа, Германија ја постигнува целта само затоа што се вклучени пари од специјалниот фонд од 100 милијарди евра што го најави канцеларот Олаф Шолц по почетокот на големата инвазија на Путин на Украина. Со дополнителните средства ќе се финансираат, меѓу другото, американски борбени авиони Ф-35.

Редовниот буџет за германскиот Бундесвер меѓутоа останува приближно ист. А, токму тоа им е потребно на помалите компании за оружје во Германија, вели воениот експерт Јирген Фишер за ДВ. Фишер е главен уредник на списанието Европска безбедност и технологија.

„Потребни ни се нарачки“, изјави еден претставник на индустријата за оружје на состанокот на маргините на Минхенската конференција за „јазот во Европа во производството на одбрана“.

Поголема соработка во одбранбената индустрија 

На средбата, на видно место во средината седеше украинскиот министер за стратешки индустрии, Александар Камишин, „Напредуваме“, изјави Камишин за ДВ по средбата. Две години по почетокот на руската инвазија, Камишин, кој е одговорен за производството на оружје во Украина, на безбедносната конференција се состана со германски менаџери за оружје за да разговараат за заедничките вложувања. Во јануари, украинскиот претседател Володимир Зеленски за време на патувањето во балтичките држави и Полска најави вакви проекти меѓу одбранбената индустрија во Украина и компании од ЕУ. Украина се обидува да произведе повеќе муниција и воена опрема во својата земја - во иднина и со западно „ноу-хау“.

Проблемите со производството на оружје во земјите на ЕУ сѐ повеќе се мешаат со оние во Украина. Во Минхен, украинскиот министер за надворешни работи Дмитро Кулеба укажа на уште еден проблем. Европските гранати од 155 милиметри од земјите поддржувачи често може да се користат само за многу специфични артилериски системи. „Тоа е огромен проблем“, вели Кулеба. „Не можеме да ја користиме истата муниција за друга опрема.“ НАТО го препозна проблемот. Иако проектилите се со иста големина, технологијата на управување е често различна. Во минатото усогласувањето пропадна поради воената бирократија на европските земји.

Чешка муниција за Украина 

ЕУ не можеше да го исполни ветувањето дека подобро и побрзо ќе ѝ обезбеди муниција на Украина. Но, има трошка надеж. Чешкиот претседател Петр Павел сега вети дека ќе преземе нешто. Министерството за одбрана и производителите од неговата земја идентификуваа гранати произведени во Чешка кои може да се купат повратно, а потоа да ѝ се достават на Украина. „Колку што знам, нашите компании имаат идентификувано во светот до 500.000 парчиња муниција од 155 милиметарски НАТО-калибар и до 300.000 парчиња од калибар 122 милиметри“, рече Павел. За тоа треба да се обезбедат финансии.

И Германија сака брзо да помогне. За и помалите одбранбени компании да го зголемат производството, во иднина треба да има повеќе гаранции од страна на владата за купување на таа воена опрема, соопшти германскиот министер за економија Роберт Хабек. Министерот е оптимист дека тоа може да му помогне на Бундесверот, но и на Украина.

Овој текст првично е објавен на ДВ на германски јазик