Рокот од 30 дена истекува дури вечер, но има малку индикации дека Иран и европските држави би можеле да постигнат договор за  нуклеарниот спор.  Иранскиот министер за надворешни работи, Абас Арагчи, во Обединетите нации во Њујорк ги обвини земјите од Е3, Велика Британија,  Франција и  Германија,  за неуспехот.

„Сегашната ситуација е директна последица од повлекувањето на  САД од нуклеарниот договор и неуспехот на Европејците да ги исполнат своите обврски според договорот“, рече тој. „САД ја предадоа дипломатијата, но Е3 ја закопаа.“

Арагчи се брани

Арагчи повтори и дека неговата земја не се стреми кон целта за  поседување нуклеарна бомба.  Откако САД еднострано се повлекоа од нуклеарниот договор во 2018 година, Иран, исто така, не ги исполни своите обврски и го зголеми збогатувањето на ураниумот - до чистота од 60 проценти. Бидејќи ниедна земја нема потреба од таков високо збогатен ураниум за цивилни цели, а оттаму е само релативно мал технички чекор до ураниум за оружје, западните држави го обвинуваат Иран дека сака да изгради нуклеарна бомба.

Се чини дека Иран не е подготвен да ги исполни барањата на земјите од Е3 за сеопфатна и  независна нуклеарна контрола во земјата  и директни преговори со САД. Така, старите  санкции на ОН против земјата, кои беа суспендирани со нуклеарниот договор, веројатно автоматски ќе се применат повторно од денеска ноќта.

Ембарго за оружје и казнени мерки

Санкциите вклучуваат ембарго за оружје,  казнени мерки против поединечни членови на режимот и сеопфатни инспекции на ирански бродови и авиони. Второспоменатите би го погодиле силно иранскиот режим, вели политикологот од Техеран, Али Бигдели. „Резолуцијата 1929 предвидува дека врз иранските стоки на море, на копно и во воздух може да се врши инспекција во сите земји и пристаништа. Ова води до прекини во поморската трговија и може да влијае на пазарот на нафта“, вели тој. Дневно од Иран се извезуваат речиси 1,5 милиони барели нафта, а главен купувач е Кина. Доколку Резолуцијата 1929 стапи во сила, дури ни Кина повеќе нема да може да увезува нафта од нас, што би ја комплицирало ситуацијата.“

Владата во Техеран пак се обидува да го минимизира  влијанието на санкциите. Министерот за нафта, Џавад Овџи, уверува: „Механизмот за враќање на нафтата нема да наметне никакви нови ограничувања за продажбата на нафта.“ Според него, во последниве години, тие се соочиле со толку строги и еднострани санкции од Американците, што овие нови санкции ќе променат малку во суштина.

Риалот на рекордно ниско ниво

Но, иранската валута, риалот, падна на рекордно ниско ниво во очекување на новите санкции, дури и пред тие да стапат во сила. Цените на секојдневните производи како што се овошјето и зеленчукот растат, а се шпекулира дека многу продавници и бизниси во Иран прават залихи. Додека ултраконзервативните политичари се закануваат дека Иран би можел да се повлече од Договорот за неширење на нуклеарно оружје како последица на тоа, иранскиот претседател Масуд Пезешкијан синоќа се обиде да сигнализира во Њујорк дека неговата земја нема намера да го стори тоа. Сепак, стратегијата на Иран за неговата државна нуклеарна програма, со неговите различни центри на моќ, останува нејасна. Оваа недела во Москва, Исламската Република потпиша договор за соработка со Русија за мирно користење на нуклеарната енергија. Со руска помош, во Иран треба да се изградат уште четири нуклеарни реактори.

Автор: Бенјамин Вебер, АРД