Европскиот парламент ја додели наградата „Сахаров“ за слобода на мислење и изразување за 2025 година на грузиската новинарка Мзија Амаглобели и белорускиот новинар Анджеј Почобут. Двајцата се затворени поради својата работа и ставови, но нивната храброст и посветеност на вистината добиваат европско признание.

Мзија Амаглобели – гласот на слободата во Грузија

Амаглобели е коосновач и главна уредничка на независните медиуми Батумелеби (Batumelebi) и Нетгазети (Netgazeti), познати по истражувачко новинарство и критика на корупцијата и злоупотребата на власт. По парламентарните избори во 2024 година, таа учествуваше во проевропски протести, по што беше двапати уапсена – првпат поради лепење налепници „За Европа“, а вторпат поради наводен напад врз полициски службеник.

Во август 2025 година, Амаглобели беше осудена на две години затвор. Меѓународни организации го оценија процесот како политички мотивиран. Таа беше префрлена во затвор во Рустави, каде што помина недели во самица и штрајкуваше со глад 38 дена, сè додека не ѝ се влоши здравствената состојба. 

Европскиот парламент во јуни усвои резолуција со која се бара нејзино итно и безусловно ослободување, нарекувајќи го нејзиното апсење дел од поширок напад врз независните медиуми во Грузија.

Анджеј Почобут – новинар кој не се поклонува пред режимот

Почобут е дописник на полскиот весник Газета Виборча (Gazeta Wyborcza) и долгогодишен критичар на режимот на Александар Лукашенко. Како припадник на полското малцинство во Белорусија, тој беше затворан уште во 2010 и 2011 година, а по протестите во 2020 повторно беше уапсен. Во 2023 година беше осуден на осум години затвор поради „поттикнување национална и верска омраза“ и „поддршка на нацизмот“. 

Се наоѓа во казнена колонија со тешки услови, каде што првите месеци ги помина во самица. Почобут одби да побара помилување и да ја напушти земјата, иако му беше понудено ослободување. Неговата решителност го направи симбол на отпорот и достоинството.

Слобода на мислење – вредност што не се затвора

И Амаглобели и Почобут се симболи на морална храброст и професионален интегритет во општества каде слободата на говор е под закана. Европскиот парламент наградата ја доделува „на оние кои ја бранат вистината, новинарската етика и слободата на мислење во услови на авторитарна репресија“.

Церемонијата на доделување ќе се одржи на 16 декември во Стразбур, но добитниците нема да можат да присуствуваат поради затворските казни.