1. Прескокни до содржината
  2. Прескокни до главната навигација
  3. Кон други страници на DW

Викендов (неомилено) поместување на стрелките на часовникот

ЖА
29 март 2025

Критичарите сакаа да ја укинат промената на сметањето на времето во ЕУ уште пред неколку години. Но, крајот на поместувањето на стрелките на часовникот не е на повидок. Зошто има летно и зимско сметање на времето?

Летно сметање на времето
Летното сметање на времето започнува викендовФотографија: Micha Korb/pressefoto_korb/picture alliance

За време на викендот се повторува ритуалот кој кај многумина не е популарен: во недела во 2 часот по полноќ, времето на радио-контролираните часовници и другите електронски часовници „скока" еден час нанапред - на 3 часот по полноќ - и на тој начин од стандардно до летно сметање на времето. Ако сè уште имате обичен часовник, треба да ги свртите стрелките еден круг напред.

За време на викендов во недела во 2 часот по полноќ, времето на радио-контролираните часовници и другите електронски часовници „скока" еден час нанапред - на 3 часот по полноќФотографија: Alicia Windzio/dpa/picture alliance

Непопуларна промена на сметањето на времето

Особено во Германија, многу луѓе не се одушевени од  двете временски промени секоја година.  Во анкетите, околу три четвртини од испитаниците редовно веруваат дека промената од стандардно во летно сметање на времето во март и промената од летно во стандардно сметање на времето во октомври е непотребна и треба да се укине. Последно, но не и најмалку важно, некои известуваат за здравствените ефекти од промената на сметањето на времето, како што се проблемите со спиењето.

Затоа, некои истражувачи на спиењето препорачуваат да се почне со навикнување порано, да се доведе дневниот ритам за половина час во сабота - т.е. да станете, да јадете и да легнете 30 минути порано од вообичаеното. Тие исто така нагласуваат дека станувањето еден час порано е голем проблем за некои луѓе. Тогаш има недостаток на перформанси и ризикот од несреќи се зголемува.

Плановите на ЕУ се на мраз

Впрочем, во ЕУ долго време се расправа за ставање крај на  сметањето на времето.  Европската унија конкретно го планираше ова од 2018 година, а  Комисијата на ЕУ  презентираше соодветен нацрт-закон.  Европскиот парламентдури  и се согласи, но крајот на промената на времето планирана за 2019 година го одложи за 2021 година.

До кога ќе ги поместуваме стрелките на часовниците? Фотографија: Jeff J. Mitchell/Getty Images

Суштинскиот проблем на  дискусијата во ЕУ  ​​е несогласувањето за тоа кое време всушност треба да преовладува - таканареченото стандардно време, односно зимско сметање на времето кое сега завршува, или летно сметање на времето. Треба да се избегнува крпеница со неколку временски зони; некои земји од ЕУ генерално се против  крајот на промената на времето.

Реалност е и дека речиси во никоја друга земја  во ЕУ  темата не ги преокупира луѓето толку многу како во Германија: три милиони од 4,6 милиони учесници во онлајн анкетата ширум ЕУ што ја покрена темата во 2018 година дојдоа само од Германија .

Контроверзен ефект на заштеда на енергија

Летното сметање на времето е воведено во Германија во 1980 година - поради заштеда на енергија. Идејата зад ова беше дека ќе се користи помалку осветлување, а со тоа и помалку електрична енергија доколку денот се помести за еден час напред. Сепак, критичарите секогаш тврдеа дека промената на времето не ја исполнува својата првична цел.

Според Сојузната агенција за животна средина, на едно место има заштеда, а на друго зголемена потрошувачка. На пример, ако луѓето стануваат еден час порано наутро поради летното сметање на времето, малку е постудено и потемно, па потрошувачката на осветлување и греење е поголема. Навечер пак е подолго светло, поради што светлата се вклучуваат подоцна.

Од чисто техничка гледна точка, промената на времето не е проблем. Во Германија, тактот го обезбедуваат атомските часовници на Физичко-техничкиот сојузен институт во Брауншвајг. Сигналите се пренесуваат преку предаватели, преку кои радио-контролираните часовници автоматски се прилагодуваат на промената на времето.

Прескокни го блокот Тема на денот

Тема на денот

Прескокни го блокот Повеќе теми