1. Прескокни до содржината
  2. Прескокни до главната навигација
  3. Кон други страници на DW
ПолитикаРусија

Путиновите нови шпионски мрежи во Европа

9 април 2024

Европските земји протераа речиси 500 руски шпиони. Меѓутоа, сега постојат назнаки дека Русија ја има променето тактиката и дека се потпира и на модерна технологија и „патувачки агенти“.

Генералниот руски конзулат во Бон, Германија
Генералниот руски конзулат во Бон, ГерманијаФотографија: Marc John/IMAGO

На покривот има неколку обични и неколку сателитски антени, од кои некои очигледно веќе не се во функција. Тоа што може да се види на покривот на генералниот конзулат на Руската Федерација во Бон изгледа прилично истрошено. Но, впечатокот лаже: инсталациите на покривите на комплексот згради на откриваат што се крие зад нив, а би можеле да бидат многу важни за Русија.

Како што наведуваат германските јавни сервиси ВДР и НДР и весникот „Зиддојче цајтунг“, повикувајќи се притоа на извори од безбедносни кругови, зад тоа се крие најсовремена комуникациска и шпионска технологија.

Истите извори наведуваат дека овие сеопфатно инсталирани објекти се важна причина зошто руското раководство сѐуште ги држи локациите во Бон. Откако Русија го ограничи вкупното германско претставништво во Германија на 350 лица во 2023 година - што вклучува дипломати, наставници, вработени во различни фондации - германската влада нареди затворање на конзулатот. Режимот на Путин одлучи да ги задржи само амбасадата во Берлин и генералниот конзулат во Бон. Ова има последици за конзуларната работа. Но и за шпионажа.

Според информациите на германските новинари, работата на руските тајни служби е променета од почетокот на агресијата врз Украина. Протерувањето на десетици шпиони кои беа акредитирани како дипломати и` нанесе удар на Москва. Но, како што покажа новинарско истражување спроведено во безбедносните кругови, Русија ја смени тактиката.

Концентрација на преостанатиот персонал?

Според истражувањето, околу 20 шпиони сѐуште се акредитирани како дипломатски персонал во Германија. Сепак, ова веќе не е доволно за извршување на сложени операции, делумно затоа што германските безбедносни служби веруваат дека многу добро го следат преостанатиот персонал.

Шпиони маскирани како дипломати отсекогаш биле во центарот на интересот на германската Сојузна служба за заштита на уставниот поредок. Нивниот дипломатски статус ги штити од гонење и традиционално се користат за регрутирање извори за информации. Германската контраразузнавачка служба проценува дека до една третина од рускиот дипломатски персонал се всушност агенти.

До рускиот напад на Украина, германските политичари избегнуваа да преземат построги мерки против руските шпиони. Требаше да се внимава да не се загрозат кревките дипломатски односи, бидејќи се знаеше дека Русија, во случај нејзиниот персонал да биде протеран, потоа ќе протера исто толку германски дипломатски персонал од Русија.

Режимот на Путин одлучи да ги задржи само амбасадата во Берлин и генералниот конзулат во БонФотографија: Marc John/IMAGO

Меѓутоа, таа дипломатска воздржаност исчезна. Германија протера 40 руски дипломати во април 2022 година, а уште 30 следната година – вклучувајќи го очигледно речиси целиот технички персонал. Слично нешто се случи и во многу други земји од Европската Унија.

По протерувањето на речиси 500 шпиони во последните две години, не остана многу од руската шпионска мрежа во Европа која со децении се одржуваше во амбасадите и конзулатите.

Русија се обидува да го замени протераниот персонал во Европа,  на пример со шпиони кои претходно биле распоредени во амбасадите во Африка. Холандската разузнавачка служба неодамна, на пример, предупреди дека се инфилтрираат агенти со лажни биографии, маскирани како бизнисмени.

Во исто време, Русија се потпира на земји со пријателски влади, како што се Унгарија или Србија. Според некои информации,  руските шпиони сега се поактивни во Турција, Дубаи и Северна Африка.

Побрутален пристап

Од почетокот на руската инвазија врз Украина  во февруари 2022 година, Москва усвои и „построг пристап“ – вака го опишува тоа германската Сојузна служба за заштита на уставниот поредок. Тоа значи дека Кремљ го зема предвид фактот дека агентите би можеле да бидат уапсени, поради што и операциите се побескрупулозни. Ова го вклучува, на пример, неодамнешното  објавување на пресретнат разговор  меѓу  германски генерали за ракетите „Таурус“, кој имаше за цел да ги натера западните сили да се караат.

Се засили и ширењето на лажни вести со цел да се покренат широки кампањи за дезинформирање. Неодамна во Полска и Чешка беа откриени мрежи за политичко влијание, а некои политичари наводно биле регрутирани за овие потреби за пари - како што покажа скандалот околу политичарот на Алтернатива за Германија, Петар Бистрон. Бегалецот од правдата Јан Марсалек, поранешен висок менаџер на германска Дакс фирма за финансиски услуги, кој е осомничен за финансиски малверзации, наводно управува со мрежа на агенти  низ Европа.

Белгија се бори против шпионажата

Рускиот генерален конзулат во Бон очигледно игра важна улога за  руската шпионажа:  голем дел од германското Министерство за одбрана сè уште се наоѓа во градот, поранешната германска престолнина. Има и многу меѓународни организации чија работа е од интерес за Москва. Во исто време, рускиот персонал од Бон може брзо да патува во соседните земји, на пример во Франција, Холандија, Луксембург или Белгија.

Брисел, како седиште на Европската унија и НАТО, е особено важен за руското раководство да собира информации. Но, Белгија неодамна ги засили своите контраразузнавачки активности на домашен терен. Затоа Бон игра важна улога за Москва, бидејќи агентите стационирани таму не мора да бидат на радарот на службите на соседна Белгија.

Опасност од Австрија

Агентите од Бон можат послободно да се движат и да контактираат со потенцијални извори на информации. Она што е особено важно е нивната активност во случај на откривање во странство автоматски да не доведе до дипломатски проблеми, бидејќи теоретски не се акредитирани како вработени во амбасадата во земјата во која работат. Т.н „патувачки агенти“ на тој начин искористуваат еден вид меѓународна дупка.

Негувањето на  извори на информации во странство очигледно стана уште поважно за Русија - вклучувајќи ги и шпионските активности во Германија. Безбедносните кругови наведуваат дека дипломатскиот персонал акредитиран во Австрија би можел да има посебна улога во операциите во Германија. Владата во Виена, имено, не се приклучи на опсежните протерувања на персоналот на амбасадите. Досега само осум шпиони мораа да ја напуштат Австрија, иако се проценува дека во Виена оперираат до 100 руски агенти кои се акредитирани како дипломати.

мб/фф/пм (вдр/ндр)

 

Прескокни го блокот Тема на денот

Тема на денот

Прескокни го блокот Повеќе теми