УНЕСКО: Загриженост поради големиот број убиени новинари
СН/агенции
17 јануари 2023
По неколку години пад, бројот на убиени новинари нагло се зголеми во 2022 година. Латинска Америка и Карибите се најопасни за медиумските работници.
Реклама
Осумдесет и шест новинари и медиумски работници се убиени ширум светот во 2022 година, по еден на секои 4 дена, што е 50 отсто повеќе во однос на претходната година, говорат податоците на УНЕСКО.
Организацијата за наука образование и култура на ОН, УНЕСКО има мандат да обезбеди слобода на изразување и безбедност на новинарите на глобално ниво, а агенцијата на ОН наведе дека нејзините податоци ги нагласуваат сериозните ризици и ранливост со кои се соочуваат новинарите во својата работа.
„По неколку години постојан пад, наглиот пораст на бројотна убиени новинари во 2022 година е алармантен“, вели Одри Азуле, генерална директорка на УНЕСКО.
Таа смета дека властите мораат да ги засилат напорите да ги запрат овие злосторства и да обезбедат нивните сторители да бидат казнети, бидејќи рамнодушноста е главен фактор во оваа клима на насилство.
Апсени, мачени, убивани
Поради тоа што ја работат својата работа, новинарите се на мета на влади, нарко банди или екстремисти. По повод светскиот ден на Слободата на медиумите потсетуваме на дел од нив, од Мексико преку Македонија до Бангладеш
Фотографија: picture-alliance/AP Photo/A.Naveed
Турција: Дениз Јуџел
Германско-турскиот новинар Дениз Јуџел од февруари 2017 година е во затвор во Турција. Обвинет е за ширење терористичка пропаганда и бунт. Докази за тоа не се доставени. И покрај острите критики од Германија, турскиот претседател Ердоган најави дека Јуџел нема да биде ослободен. Повеќе од 140 новинари се уапсени во земјата по неуспешниот пуч минатата година.
Фотографија: picture-alliance/dpa/C.Merey
Русија: Николај Андрушченко
Непознато лице го претепа Андрушченко на улица во Санкт Петербург. На 19 април годинава, 73 годишникот им подлегна на повредите. Андрушченко пишуваше за кршење на човековите права и криминал. Во неговиот последен документарец говореше за тоа дека Владимир Путин на власт дошол благодарение на врските со криминалците и КГБ.
Фотографија: picture-alliance/dpa/D. Usov
Бангладеш: Авијит Рој
„Мукто- Мона“, „слободен дух“, така се викаше блогот на критичарот на Исламот Авијит Рој. За себе говореше дека е „секуларен хуманист“ поради што го предизвика бесот на исламистичките екстремисти во Бангладеш. Рој живееше во САД. Кога во февруари 2015 дојде на саем на книги во Дака, фанатици го расекоа со мачети. Блогерите се постојана мета на екстремистите во Бангладеш.
Фотографија: Getty Images/AFP/M. U. Zaman
Мексико: Мирослава Брич
На 23 март 2017, Мирослава Брич беше убиена со осум истрели во глава од платен убиец. Новинарката известуваше за корупција и злосторства на нарко-картелите. Убиецот оставил порака „За предавничката“. Брич е трета новинарка убиена во Мексико во март годинава.
Тој важеше за единствениот политички затвореник во Југоисточна Европа: Кежаровски се најде во неволја затоа што објави делови од интерен полициски извештај работејќи на расветлувањето на смртта на еден друг новинар.Во октомври 2013 година, по сомнителен судски процес, осуден е на четири и пол години затвор. Подоцна е осуден на две години куќен притвор, за што во моментов пишува книга.
Фотографија: DW/K. Blazevska
Ирак: Шифа Гарди
Репортерката Гарди загина на 25 февруари на боиштето во северен Ирак при експлозија на мина. Родената Ирачанка работеше за курдската новинска агенција Рудав во Ербил и известуваше за борбите меѓу ирачките сили и Исламската држава. Во околината на Мосул, терористите на ткн. Исламска држава постојано киднапираат, протеруваат и убиваат новинари.
Фотографија: picture alliance/dpa/AA/F. Ferec
Саудиска Арабија: Раиф Бадави
Саудискиот активист беше осуден на десет години затвор и 1.000 удари со камшик. Бадави е во затвор од 2012 година поради „навредување на Исламот“. Во јануари 2015 за првпат беше јавно камшикуван. Во светот беше покрената кампања за негово ослободување, а режимот ја суспендираше казната. Неговата сопруга Енсаф Хајдар и децата добија азил во Канада.
Фотографија: Imago/C. Ditsch
Узбекистан: Салијон Абдурахманов
Од 2008. година Абдурахманов е во затвор, поради наводно поседување дрога. Владата на критичарите им подметнува дрога за да ги замолчи, тврдат од организацијата Репортери без граници. Гревот на Абдурахманов е што за независни портали и за Гласот на Америка пишуваше за корупцијата, човековите права и заштита на животната средина.
Кина: Гао Ју
Новинари, блогери и активисти кои го критикуваат режимот, во Кина се под голем притисок. Така и поранешната соработничка на Дојче Веле беше уапсена во 2014 година. Поради наводно објавување на државни тајни во 2015 беше осудена на седум години затвор. Благодарение на меѓународниот притисок пуштена е од затвор и казната ја издржува во домашен притвор.
Фотографија: DW
Азербејџан: Мехман Хусеинов
Тој објавува политички интернет магазин во кој пишува за корупција и кршење на човековите права. Мехмед Хусеинов е еден од најпопуларните видео блогери во Азербејџан. Со кампањата „Лов на корумпирани функционери“ обвинува високи функционери на Азербејџан за корупција. Повеќе пати е изложуван на закани, а во март 2017 е осуден на две години затвор поради клевета.
Фотографија: twitter.com/mehman_huseynov
10 фотографии1 | 10
Порастот на бројот убиства на новинари во 2022 година означува драматичен престврт на позитивниот тренд во последните години: од 99 убиства во 2018 година бројката падна на просечно 58 убиства на новинари годишно од 2019 до 2021 година, соопшти опсерваторијата на УНЕСКО.
Бројките наглсуваат проблеми во системите на владеење на правото ширум светот, укажувајќи на неуспех на државите да ги исполнат своите обврски за заштита на новинарите и да спречат кривично гонење на одговорините за нив, наведуваат од УНЕСКО.
Латинска Америка и Карибите биле најсмртоносни за новинарите во 2022 година со 44 убиства, што е повеќе од половина од жртвите ширум светот. Во Азија и на Пацификот се регистрирани 16, а во источна Европа се убиени 11 новинари. Најсмртоносни земји се Мексико со 19, Украина со 10 и Хаити со 9 убиства на новинари.