Ако луѓето се слободни околку колку што имаат избор, тогаш можеби може да се каже дека Србите од северот на Косово се прилично неслободни. Да ја земеме на пример „пререгистрацијата“ на автомобилите : на оној кој не сака регистарска табличка со знакот Република Косово, Приштина му се заканува со казни и одземање на возилото. На оние шти ги сакаат тие регистарски таблички - веројатно затоа што имаат работа јужно од Ибар и би сакале да избегнат малтретирање од полицијата - некој од северот ќе им ја запали колата. Циник би рекол дека и тоа е избор, да речеме како избор меѓу чума и колера.
Тоа што таканаречениот излез кој се најде во излезот на Србите од косовските институции, може да се означи како најважен развој на косовскиот проблем по Бриселските договори. Тоа е, додуша, заостанат развој, во чест и слава на статус кво, што денес повеќе им одговара на Вучиќ и Курти отколку какви било мали чекори кон какво било решение.
Тие двајца сега личат на тивки партнери кои добро се разбираат, иако не зборуваат - освен кога се принудени. Интересите на Вучиќ и Курти едноставно се поклопија - ниту еден не е подготвен да ризикува дури и трошка моќ дома.
Причината е очигледна. На маса е таканаречениот германско-француски документ што протекува во медиумите, па знаеме нешто за него: тој е доста детален, без бројки и рокови - и јасно е дека предвидува нормализација според моделот на две Германии од 1972 година.
Накратко, Белград и Приштина немаше да се замараат и до конечното признавање Србија ќе се однесувала како веќе да го признала Косово и би го препуштила на ОН. Од друга страна, Приштина конечно би морала да формира Заедница на српски општини, која ја потпиша пред речиси десет години.
Преговарачка рамка
Европската комисија објави дека документот на Шолц и Макрон влегува во преговарачка рамка. Очигледно на него од Белград веќе е испратена некаква реакција, а се слуша дека вистинската битка допрва почнува.
Затегнувајќи ја ситуацијата на северот речиси до раб на пукање, и Вучиќ и Курти сакаат што подобра можна позиција пред тие преговори, но и изговор да не прават ништо. Се разбира, и по некој политички поен дома.
Во српските контролирани медиуми изгледа одлично кога „врховниот командант“ ќе ги подигне МИГ-овите и борбената готовност на армијата. Курти, кој нема таква медиумска моќ, но со себе има голема поддршка од народот против поранешните воени лидери и мафија во Приштина, се обидува да триумфира заканувајќи се дека ќе испрати специјална полиција со долги цевки на север.
Речиси фасцинантен е придонесот на двете владини логики, на Вучиќ и на Курти, во таа мизерна состојба. Зашто, ако никој не преговараше со никого во последните дваесет години, тензиите сами ќе стивнаа. На овој начин со нивниот придонес растат се повеќе и повеќе. А, еден нервозен прст на чкрапалото е доволен за да запали буре барут.
Голем дел од вината е во Европската Унија - таа е посредник без стап и морков. Последново може да биде единствениот брз прием на целиот регион во ЕУ, од геополитички причини. Но, иако Шолц го поддржува тоа, Макрон не го дозволува. Бидејќи ЕУ нема вистински морков, не може да има ниту вистински стап.
Најновото напредување назад во статус кво е ужасен расчекор со животот. Уште малку вакво политиканство, можеби уште десет или дваесет години, и на Косово и онака тешко дека ќе има и Албанци и Срби. Луѓето ќе одат некаде каде што животот не е статус кво.