1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW
PanoramaEuropa

Alpy. Zmiany klimatyczne wpływają na zagrożenia naturalne

Alexandra Jarecka opracowanie
31 października 2024

Czy prowadzone przez dekady badania mogą udowodnić, że zagrożenia naturalne w Alpach rosną z powodu zmian klimatycznych?

Alpy
AlpyZdjęcie: Angelika Warmuth/REUTERS

Schodzące w doliny lawiny czy osuwające się masy skalne – naukowcy od dawna ostrzegają, że tego typu zjawiska mogą się nasilać z powodu zmian klimatycznych. Aby to sprawdzić, szwajcarski zespół dokonał przeglądu 335 badań i przeanalizował prawie jedną trzecią z nich. Wyniki były różne. Eksperci przeanalizowali lawiny skalne, osuwiska, spływy błotne oraz lawiny lodowe i śnieżne. Ich wniosek jest jasny tylko w jednym przypadku: zjawisko spadania kamieni wzrosło na dużych wysokościach alpejskich. „Z przeanalizowanej literatury jasno wynika również, że ilościowe określenie wpływu zmian klimatu na takie przemieszczenia masowe pozostaje trudne” – czytamy w badaniu, które zostało opublikowane w czasopiśmie „Earth-Science Reviews”. Jest to spowodowane między innymi złożonym systemem środowiska naturalnego z wieloma wpływami oraz brakiem odpowiednich danych.

Osuwiska skalne

Piargi i skały nagle odrywają się, a mniejsze odłamki spadają w dół zbocza lub ściany skalnej. Takie zjawiska nasiliły się w regionach wysokogórskich. Jednym z powodów jest cofanie się lodowców, a także topnienie wiecznej zmarzliny. Wilgoć w glebie może powodować osuwanie się kamieni i bloków skalnych.

Spływy błotne

Dopiero co na początku października br. w szwajcarskim kantonie Gryzonia osunęło się około 10 tys. metrów sześciennych skał z masywu Grosse Tschingelhorn. W 2017 roku na ze szczytu Piz Cengalo położonego na granicy Szwajcarii i Włoch osunęły się 4 mln metrów sześciennych skał. Zginęło osiem osób. Mimo to, aby wyciągnąć jednoznaczne wnioski na temat wzrastającej częstotliwości tego typu zajwisk, wciąż brakuje danych – twierdzą naukowcy. – Nawet jeśli nie można jeszcze postawić jednoznacznej tezy, wiele wskazuje na to, że osunięcia skalne występują dziś częściej – powiedział Samuel Weber z Instytutu Badań nad Śniegiem i Lawinami (SLF) w Davos.

Szwajcarskie lodowce topnieją w rekordowym tempie

01:58

This browser does not support the video element.

Spływ błotny ma miejsce, gdy ulewny deszcz powoduje osuwanie się gruzu, śmieci i gleby po stromym zboczu. Jak piszą naukowcy, tylko połowa badań sugeruje, że ich liczba jest większa niż w przeszłości. Są jednak wskazówki, że więcej spływów błotnych występuje powyżej granicy lasu oraz w obszarach, które wcześniej nie były tym dotknięte.

Lawiny

Badania pokazują także, że lawiny mają dzisiaj więcej mokrego śniegu niż puchu. Ze względu na brak śniegu w niższych partiach gór jest mniej lawin, ale nieco więcej w partiach wyższych.W Alpach daje się wyraźnie zauważyć zmianę klimatu. Jak cytują autorzy z analiz, temperatura powietrza wzrastała o 0,3 do 0,4 stopnia co dekadę od 1968 do 2017 roku. Ilość śniegu zmniejszyła się nawet o 15 procent, a szwajcarskie lodowce straciły około 43 procent swojej objętości lodu w latach 1980-2016 i kolejne dziesięć procent w latach 2022-2023.

(DPA/jar) 

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>