Sołedar to główny temat w wiadomościach na świecie. Rosja niedawno poinformowała o zdobyciu dużej części tego ukraińskiego miasta w pobliżu Bachmutu w obwodzie donieckim. Ukraińskie władze określają sytuację jako „bardzo trudną”. Walki trwają.

Kijów wysłał posiłki i najwyraźniej ma nadzieję na odzyskanie utraconej pozycji. W przeciwnym razie Sołedar byłby pierwszym ukraińskim miastem w zagłębiu węglowym Donbasu, które Rosja mogłaby podbić od lata 2022 roku.

Sołedar i Bachmut: dlaczego są ważne

Z militarnego punktu widzenia Sołedar jest ważny głównie ze względu na swoje położenie. Miasto znajduje się zaledwie 15-18 km na północny wschód od Bachmutu. Oba miasta są pod ostrzałem od początku rosyjskiej inwazji w lutym 2022 roku.

Od lata siły rosyjskie, głównie najemnicy z prywatnej grupy Wagnera, próbują przejąć Bachmut. Początkowo Rosjanie posuwali się bardzo wolno – aż do początku stycznia, kiedy sytuacja się zmieniła. Wraz z utratą przez Ukrainę Sołedaru niebezpieczeństwo okrążenia Bachmutu znacznie by wzrosło.

Bachmut ma również duże znaczenie strategiczne. W 1924 r. miasto zostało przemianowane na Artemiwśk na cześć rosyjskiego rewolucjonisty Artema i odzyskało swoją pierwotną nazwę dopiero w 2016. Bachmut leży przy drodze krajowej E40, dokładnie pomiędzy drugim co do wielkości ukraińskim miastem Charkowem a Rostowem nad Donem w Rosji.

Bachmut otworzyłby rosyjskiej armii drogę do miast położonych dalej na zachód, przede wszystkim – do Kramatorska, głównego ośrodka przemysłowego i administracyjnego w obwodzie donieckim, który wciąż znajduje się pod kontrolą Kijowa. A Władimir Putin powiedział, że głównym celem inwazji jest podbicie całego obwodu.

Z Bachmutu do Kramatorska jest około 50 km. Armia ukraińska zbudowała na tej trasie kilka linii obrony. Dlatego wielu ekspertów w Ukrainie i za granicą uważa, że ​​ewentualna utrata Bachmutu nie zdecyduje o losie obwodu.

Bachmut to miasto, do którego wojska ukraińskie wycofały się zimą 2015 roku, po utracie na rzecz wspieranych przez Rosję separatystów Debalcewa, strategicznie ważnego węzła komunikacyjnego. Tuż przed tym, jesienią 2014 r., w Sołedarze utworzono wspólny ośrodek armii rosyjskiej i ukraińskiej oraz OBWE, który miał koordynować przestrzeganie uzgodnionego w Mińsku zawieszenia broni. Nigdy nie zostało ono w pełni wdrożone, a w 2017 r. Rosja wycofała swoich ludzi z ośrodka.

Boisko, kościół i sanatorium pod ziemią

Sołedar jest znany na świecie ze swoich kopalni soli. Sól wydobywano tam od końca XIX wieku, jeszcze w czasach Imperium Rosyjskiego. Osada uzyskała prawa miejskie w 1965 r. i nazwana została Karlo-Libknechtowsk na cześć współzałożyciela Komunistycznej Partii Niemiec. Od 1991 roku miasto nosi nazwę Sołedar – od słów „sól” i „dar”.

Przed inwazją rosyjską mieszkało tu ponad 10 tys. osób, w Bachmucie – siedem razy więcej. W 2014 oba miasta były kontrolowane przez prorosyjskich separatystów.

Firma Artemsil z Sołedaru pokrywała ponad 90 proc. zapotrzebowania Ukrainy na sól, która teraz musi być importowana. Po inwazji rosyjskiej prace przerwano.

Przed wojną kopalnie soli przyciągały turystów. Przewodnicy organizowali wycieczki pod ziemią, na głębokości od 200 do 300 metrów. Łączna długość podziemnych tuneli szacowana jest nawet na 300 km. Szczególnie imponujący jest jeden tunel – ma 30 m wysokości, 14 m szerokości i około kilometra długości.

Głęboko pod powierzchnią ziemi znajduje się muzeum, kościół, sala do koncertów symfonicznych, boisko do piłki nożnej, rzeźby z kryształów soli oraz sanatorium chorób układu oddechowego mogące pomieścić nawet 100 pacjentów.

Wina z Donbasu

W Bachmucie również są podziemne tunele. W dawnych kopalniach gipsu, na głębokości około 70 metrów, produkowane są wina musujące według tradycyjnych receptur. Przed aneksją winogrona pochodziły z Krymu. W Bachmucie, jednym z największych producentów win musujących w Europie Wschodniej, powstawało około 25 milionów butelek tego trunku rocznie. Po inwazji rosyjskiej również ta produkcja została wstrzymana.