1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Badaczka Holocaustu: Populizm to miękka odmiana dyktatury

27 października 2018

To, co dzieje się obecnie w części Europy i USA przypomina przejęcie władzy przez nazistów – twierdzi Deborah Lipstadt, znana amerykańska badaczka Holocaustu.

Deborah Lipstadt amerikanische Historikerin
Deborah LipstadtZdjęcie: picture-alliance/dpa/G. Onorati

Deborah Lipstadt ostrzega przed niebezpiecznym populizmem, który jest pożywką dla swego rodzaju „tyranii tłumów”. Zarówno w Stanach Zjednoczonych jak i w części Europy ma miejsce „nieustanny atak na liberalną demokrację” i próba stworzenia „antyliberalnej demokracji, miękkiej odmiany dyktatury” – powiedziała znana amerykańska badaczka Holocaustu w rozmowie ze „Spieglem”.

"Rasizm jest ok"

– Jestem ostrożna przy porównaniach z nazistami, ale ohydny populizm ze swoją retoryką nienawiści przypomina mi okres, kiedy narodowi socjaliści dochodzili do władzy – wyjaśnia Lipstadt. Jest to „etnocentryczny populizm, który staje się pożywką dla niebezpiecznych nastrojów. Niesłychanie groźne jest to, jak amerykański prezydent Donald Trump podważa zaufanie w demokratyczne instytucje i sieje nieufność wobec sądów i mediów. To, że Trump ze swoimi narcystycznymi i autokratycznymi tendencjami przypomina jej Hitlera na początku swojej władzy, nie oznacza, że wszystko, co wydarzyło się w latach 1933-1945 znów się powtórzy" – podkreśla Lipstadt, „ale są powody do obaw”.

 Trump pomaga w legitymizacji nienawiści i rasizmu, wysyłając do ekstremistów przesłanie: wasza nienawiść i wasz rasizm są w porządku.

Krytyka szefa AfD

Deborah Lipstadt apeluje, by dokonywać merytorycznej rozprawy z populistami. Wypowiedź szefa AfD Alexandra Gaulanda, że Adolf Hitler i naziści byli tylko „kleksem ptasiego łajna” w niemieckiej historii jest jej zdaniem „miękkim negacjonizmem”. Ludzie będący „łagodnymi negacjonistami” nie twierdzą wcale, że Holocaustu nie było, tylko go relatywizują i twierdzą, że ludzie muszą też być dumni ze swojej historii.

Deborah Lipstadt częstokroć miała już do czynienia z przedstawicielami ekstremistycznych nurtów. W roku 2000 wygrała proces przed sądem z brytyjskim autorem publikacji historycznych Davidem Irvingiem. Sąd poparł jej twierdzenie, że jest on „aktywnym negacjonistą Holocaustu”.

dpa/ma