Landtag w Poczdamie uchwalił w środę (01.07.) ustawę o „Rozliczaniu się z następstwami dyktatury komunistycznej”, której celem jest przede wszystkim udzielanie porad byłym ofiarom enerdowskiej służby bezpieczeństwa Stasi.

Ustawa, która weszła w życie dzień później, została przyjęta nieznaczną większością głosów krajowej koalicji rządowej SPD i CDU. Większość posłów z ramienia postkomunistycznej Partii Lewicy głosowała przeciwko. Brandenburski Pełnomocnik ds. Akt Stasi zostanie wybrany w październiku przez nowy Landtag.

Minister edukacji w Brandenburgii Holger Rupprecht z SPD ocenił nową ustawę jako „bardzo udaną”. Podkreślił, że po wysłuchaniu ekspertów przez parlament w Poczdamie, przejęto do ustawy wiele ich zaleceń.

Szef klubu poselskiego SPD Gunter Baaske oświadczył, że dzięki ustawie o Pełnomocniku ds. Akt Stasi ludzie, którzy za czasów radzieckiej okupacji Niemiec wschodnich oraz istnienia NRD stali się ofiarami władzy państwowej, „odzyskają chociaż część swej godności i uznania.” W powstawaniu ustawy współdziałał także Federalny Urząd ds. Akt Stasi w Berlinie oraz organizacje ofiar reżimu NRD.

- „Nowa ustawa jest środkiem rozliczania się z przeszłością, ale służyć ma też pojednaniu. Jest ona skierowana także do byłych współpracowników enerdowskiej bezpieki, którzy ukrywają po dziś dzień swoją mroczną tajemnicę i potrzebują psychosocjalnego poradnictwa. Również i dla tych ludzi ustawa ta stanowi szansę" – stwierdził sekretarz generalny brandenburskiej CDU Dieter Dombrowski.

Negatywne reakcje postkomunistów

Nową ustawę skrytykowała natomiast szefowa frakcji postkomunistów Kerstin Kaiser, która, podobnie jak szereg innych posłów Partii Lewicy, była nieoficjalną współpracowniczką Stasi. W wywiadzie dla telewizji ZDF pani Kaiser powiedziała, że z uchwaleniem ustawy zwlekano przez 20 lat, a obecnie uchwalono ją za szybko. Wszystko to jest, jej zdaniem, taktyką partii sprawujących władzę w Brandenburgii przed wrześniowymi wyborami do Landtagu.

Z kolei były sekretarz okręgowy SED w Poczdamie i obecny poseł do Landtagu Heinz Vietze skrytykował wchodzącą dzisiaj w życie ustawę określając ją jako „powierzchowną”.

Zadania Pełnomocnika ds. Akt Stasi

Zgodnie z ustawą, Pełnomocnik ds. Akt Stasi w Brandenburgii ma pomagać ofiarom dyktatury komunistycznej w byłej NRD w dochodzeniu swoich praw, udzielać porad landowym placówkom prawa publicznego oraz współpracować z organizacjami ofiar Stasi i z miejscami pamięci. Jego dalszymi zadaniami będą m. in. kształcenie polityczne obywateli i działalność informacyjna na temat państwowych represji w byłej NRD oraz sposobu działalności i metod bezpieki.

W ustawie czytamy, że Pełnomocnik ds. Akt Stasi musi „w każdej chwili ręczyć za wolnościowo-demokratyczny porządek Republiki Federalnej Niemiec i reprezentować go w sposób przekonujący”. Byli współpracownicy Stasi oraz funkcjonariusze SED nie mogą piastować tego urzędu.

kr/ma/du