Głosowanie trwało dwa tygodnie. Frekwencja wyniosła ok. 85 proc., oddano ponad 181 tys. głosów. Referendum było częścią planu pokojowego podpisanego w 2001 roku, który zakończył trwającą dziesięć lat (1988-98) wojnę domową, w której zginęło 15 tys. osób.

Walki wywołane przez górnictwo

Gianluca Rampolla, koordynator z ramienia ONZ w Papui-Nowej Gwinei, pogratulował rządom „pokojowego przeprowadzenia referendum”. „Drogi mogą nie być proste i łatwe, ale ONZ będzie wspierać dwa rządy w ich pracach nad wspólną przyszłością” stwierdził w komunikacie.

Walki w Bougainville wywołał spór o wielką kopalnię odkrywkową miedzi w Panaguna, która przynosiła duże zyski Papui-Nowej Gwinei, ale lokalni mieszkańcy uważali, że nic z niej nie mają poza zanieczyszczeniem okolicy i niszczeniem tradycyjnego sposobu życia na wyspie. Od zakończenia wojny kopalnia nie działa, ale niektórzy uważają, że może zostać uruchomiona ponownie po uzyskaniu niepodległości.

Dawniej Niemiecka Nowa Gwinea

W 1889 roku na wyspie wylądowali Niemcy i anektowali ją do swojej kolonii nazywanej Niemiecką Nową Gwineą. Resztę archipelagu Wysp Salomona (którego Bougainville jest częścią) najpierw kontrolowali Hiszpanie, a potem Brytyjczycy. W 1920 roku anektowali ją Australijczycy.

W 1949 roku Terytorium Nowej Gwinei (która poza Bougainville składała się z północno-wschodniej części wyspy Nowa Gwinea; zachodnia część wyspy należy do Indonezji, wcześniej była holenderską kolonią) została połączona z kontrolowanym już wcześniej przez Australijczyków Terytorium Papui (południowo-wschodnia część wyspy). W 1975 roku Papua-Nowa Gwinea otrzymała niepodległość.

Rozmowy pomiędzy przedstawicielami Bougainville i Papui-Nowej Gwinei w kwestii niepodległości mogą potrwać wiele lat.

AP/jm